علف های هرز

در این بخ ش به مهم تری علف های هرز گندم می پردازیم

مشکل علفهای هرز بر خلاف حشرات بیماریها و نماتدها به حدی است که در صورت عدم مبارزه با آنها زراعت چغندرقند را از بین خواهد برد. در دنیا حدود 250‌گونه علف هرز مهم وجود دارد که 60گونه از آنها در اکثر نواحی زیر کشت چغندرقند یافت می‌شوند. حدود 70 درصد علفهای هرز مزارع چغندرقند پهن برگ و بقیه باریک برگ می‌باشد. معمولاً کمتر از 10 گونه علفهای هرز هرز مهم مزارع چغندرقند یافت می‌شوند. دو گونه علف هرز دائمی آگروپیرون و پیچک صحرایی و ده گیاه یکساله،‌ علفهای هرز مهم مزارع چغندرقند را در جهان تشکیل می‌دهند.

پهن برگ‌های یکساله عبارتند از: تاج خروس وحشی، سلمک،‌ بابونه معمولی، علف هفت بند، فالوپیا،‌ خردل وحشی،‌ و گندمک باریک برگ‌های یک ساله نیز شامل سورف پرآ و چسبک‌ می‌باشد. از سلمک که جزء خانواده اسنفنجیان است، مکرراً به عنوان علف هرز در زراعت چغندرقند یاد شده است. فهرست کامل علفهای هرز مهم چغندرقند در جدول زیر آمده است.

یا انگلیسی	نام علمی
تاج خروس خوابیده	Amaranthus blitoides S.wats
Powell amaranth	Amaranthus powellii S.wats
تاج خروس وحشی	Amaranthus retroflexus L.
یولاف وحشی	Avena fatua L.
آمبرزیه common mgweed	Ambrosia artemisiifolia L.
کلزا ـ منداب	Brassica napus L.
pine appleweed	Chamomilla suaveolena (L.) Rauschert
سلمک	Chenopodium albom L
کنگر وحشی	(.scop cirsium arvensis (L
پیچک صحرایی	Convolvulus arvensis L.
اویار سلام	Cyperus escuentus L.
تاتوره	Datora stramonium L.
سوروف	beauv Echinochloa crus_galli  L.
آگروپیرون	Elymus repens (L.) Gould
علف هفت‌بند	Fallopia convolvulus(L.) A. Love (= polgonum convlvulus)
بی تی راخ - علف شیر	Gallium aparine L.
آفتابگردان معمولی	Helianthus annuus L.
جاروی زینتی	Kochia scodaria (L) schrad
چچم ریشک‌دار	Lolium multiflorm lam
پنیرک	Mavla neglecta wallr
پنیرک	Mavla parviflora L.
بابونه گاوی	Marticaria chamomilla L
مرکوروج ـ سلمه تره	Mercurialis annual
عروسک پشت پرده	Phsalis spp
گاوپنبه	Abutilon theophrasti medic
آگروپیرون - مرغ	Agropyron repens (L.) Benuv
دم روباهی صحرایی	Alopecurusmyosuroides huds
چچم یکساله	Poa annuab L
علف هفت‌بند	Polygonum aviculare L.
علف هفت‌بند	Polygonum convolvulus L (= fallopia convolvulus)
علف هفت‌بند	Polygonum persicaria  L.
علف هفت‌بند	Polygonum lapathifolium L
توق	Viola arvensis murr.
بنفشه کوهی	Urtica urens L.
گزنه	Stellaria media (L) vill.
گندمک	Sorghum halepense (L) pers
قیاق	Sonchus arvensis L.
شیرتیغک	Solanum tuberosum L.
تاجریزی	Sinapis arvensis L.
تاجریزی کرک‌دار	Solanum nigrum L.
خردل وحشی	Stearia viridis (L) Beave
دبی تی راخ - علف شیر	Gallium aparine L.

اناتومی گندم

اسفناج

اسفناج

در این مقاله بصورت خلاصه به گیاهشناسی /کاشت/داشت و...  پرداخته ایم 

اسفناج گیاهى است با نام علمى .Chenopodiacea Spinacia oleracea L و از این نظر خویشاوندى نزدیکى با چغندرقند دارد.
 

اسفناج Chenopodiaceae(Salsolaceae)	:تیره
Spinacia oleracea L.	:نام لاتین
Garden spinach – Common spinage	:نام انگلیسی

گیاه شناسی و نیاز اکولوژیکی اسفناج:

گیاهی است یکساله وروز بلند که پس از سبز شدن تولید برگهای طوقه ای (Rossete) می کند به این ترتیب در یک سطح در اطراف ساقه کوتاهی به طول چند میلیمتر نزدیک به سطح خاک قرار می گیرند. در طی رشد بعدی این ساقه طویل شده و از آن شاخه های جانبی دیگری از محل برگهای طوقه ای به ساقه اصلی منشعب می شوند. ممکن است از ساقه اصلی ساقه های فرعی درجه 1 و 2 همراه با شاخه های جانبی درجه 1و2 نیز وجود آیند. اندازه گیاه می تواند بین 10 تا 8 سانتی متر متناوب باشد. ریشه اصلی گیاه عمیق است و می تواند تا عمق 140 سانتی متری در خاک نفوذ کند از این نظر می توان این گیاه را در خاکهای شور بخوبی کشت نمود. ریشه های فرعی این گیاه دوکی شکل و حداکثر تا 60 سانتی متری خاک پراکنده اند، برگها در ارقام مختلف دارای فرم و رنگ متفاوتی هستند و به شکلهای تخم مرغی ، بیضوی و یا نیزه ای وجود دارند کناره برگها می تواند کاملاً صاف و یا دندانه دار باشد. پهنک برگ نیز صاف و یا دارای چین و چروک است. گلهای نر و ماده می توانند روی یک یا دو پایه قرار گیرند. امروزه دو واریته از این گیاه کشت می شود. 
الف) S.O. var oleraceae syn .var spinosa (Moench) 
یا اسفناج بذر خاردار که در واقع نوع قدیمی را معرفی می کند. 
ب) S.O. var. inermis (Moench) 
یا اسفناج بذر صاف. 
ارقامی که خاردار هستند، میوه با پوشش گل رشد کرده و پس از سخت شدن اغلب دارای 2و3 و یا 4 خار می شوند از آنجائیکه موقع بذر پاشی با ماشین، بذر خاردار به سختی از ماشین به زمین می افتد کشت های مکانیزه مشکلات زیادی به همراه دارد ولی بذر خاردار در شرایط سخت زمستان معمولاً دارای رشد نمو بهتری نسبت به بذر صاف است. 

اسفناج محصول نواحی نسبتاً سرد است و در آب و هوای خنک بهتر رشد می کند بطورکلی اسفناج در مجاورت تابش زیاد آفتاب،دمای متوسط و هوای مرطوب بهترین نتیجه را می دهد. یخبندان را بیشتر از اغلب سبزیهای دیگر تحمل می نماید. بعضی از ارقام آن حتی در مقابل سرمای تا (7-) سانتی گراد نیز مقاوم است. 

خواص گیاه اسفناج:

 خواص دارویی : 
برگ اسفناج از نظر طب قدیم ایران کمی سرد و تر است و برخی عقیده دارند که متعادل است یعنی نه سرد است و نه گرم . 
▪ برگ اسفناج منبع غنی ویتامین A ، B۳ ، C و آهن و پتاسیم می باشد . 
▪ بدن را قلیایی می کند . 
▪ خنک کننده است و برای پائین آوردن تب مفید است . 
▪ ورم روده کوچک را رفع می کند . 
▪ برای ورم ریه مفید است . 
▪ ملین است و یبوست را برطرف می کند . 
▪ برای لاغر شدن و وزن کم کردن مفید است . 
▪ خوردن اسفناج در رفع تشنگی موثر است . 
▪ برای از بین بردن ورم و درد گلو مفید است . 
▪ بهترین دارو برای کسانی است که مبتلا به کم خونی هستند . 
▪ اسفناج روده بزرگ را تمیز می کند . 
▪ ترشحات لوزالمعده را افزایش می دهد . 
▪ اسفناح سبزی مفید برای تقویت اعصاب است . 
▪ اسفناج برای رفع بیماری آسم و گرفتگی صدا بسیار موثر است . 
▪ رماتیسم و نقرس را درمان می کند . 
▪ برای زیاد کردن شیر در مادران شیر ده موثر است . 
▪ تخم اسفناج ملین و خنک کننده است . 
▪ تخم اسفناج برای برطرف کردن ورم کبد و یرقان مفید است . 
▪ اسفناج تعداد گلبولهای قرمز خون را افزایش می دهد . 
▪ اسفناج را در سالاد خود بریزید و میل کنید . 
▪ اسفناج کلسترول خون را پائین می آورد . 
▪ آش اسفناج با گشنیز برای سردردهایی که ناشی از سوء هاضمه و اختلال دستگاه گوارشی است مفید می باشد . 
▪ تحقیقات دانشمندان نشان داده است که اسفناج در پیشگیری سرطان روده بزرگ ، معده ، پروستات ،‌حنجره و رحم موثر است . 
● مضرات اسفناج: 
اسفناج برای بیماران مبتلا به ورم مفاصل و سنگهای کلیه و مثانه مناسب نیست ضمنا آنهائیکه سرد مزاج هستند باید اسفناج را با ادویه گرم نظیر زنجبیل میل نمایند . 

زراعت گیاه اسفناج (کاشت،داشت،برداشت):

آماده سازی خاک برای کشت اسفناج:

هر چند که می توان اسفناج را در کلیه زمین ها کشت نمود ولی خاکهای خیلی سبک و خیلی سنگین برای رشد و نمو گیاه مناسب نیستند. بهترین خاک برای اسفناج حد واسط آن دو و اراضی نم دار و حاصلخیز است. این گیاه در مقابل زمین های آبگیر ، خشک و PH خاک بسیار حساس است. مناسبترین PH برای این گیاه بین 6 تا 7 است. اسفناج در مقابل درجه اسیدی پایین تر به وضوح عکس العمل نشان داده و نتیجه خوبی نمی دهد. زمین های عمیق با بافت خوب و هوموس و رطوبت کافی برای اسفناج مناسب است. خاکهای سبک فقط برای ارقام زودرس ، کشت های زمستانه و کشت های مراحل اول سال مناسب است در این خاکها باید آبیاری تکمیلی و کودکافی را از نظر دور نداشت بهترین خاک می تواند خاکهای لومی و یا خاکهای معدنی با هوموس کافی باشد. بستر کاشت باید برای کشت مکانیزه صاف و دارای شیب کم و عاری از سنگلاخ باشد. 

تاریخ و زمان کشت اسفناجزمان کاشت انواع بهاره در اواخر اسفند ماه ، انواع پائیزه در اواخر تابستان و انواع زمستانه در اواخر پائیز است. فاصله ردیف ها در کشت های ردیفی بین 15 تا 25 سانتی متر و عمق کاشت بین 2 تا 4 سانتی متر می باشد اسفناج به علت مدت کوتاه رویش سازگاری با دمای کم ، قدرت زیاد زمستان گذرانی و روز بلند بودن آن می تواند به شکل های متفاوتی در تناوب زراعی قرار گیرد این گیاه به عنوان مناسبترین گیاه بعد از لوبیای پاکوتاه (پاچ باقلا) ، نخود فرنگی و سیب زمینی قرار می گیرد ولی به عنوان گیاه ما قبل برای گیاهان دیگر دارای اهمیت زیادی نیست. 
ارقام اسفناج را براساس خاردار بودن یا بی خار بودن بذر ، صاف و ناصاف برگها و نیز براساس رنگ برگها انواع بهاره، پائیزه و زمستانه طبقه بندی می کنند. در انتخاب ارقام نکات زیر باید مورد توجه قرار گیرد: سرعت رشد(سریع بودن رشد و نمو) تمایل کم به گل رفتن، یکسان و یک اندازه بودن برگها، تمایل کم به زرد شدن برگها کم بودن مقدار نیترات،مقاومت در برابر آفات و امراض (مخصوصاً در مقابل سفیدک دروغین) مقاوم بودن در مقابل سرمای سخت زمستان. 
در کشت گلخانه ای طی زمستان از ارقامی که دارای رشد سریع بوده و در مقابل شدت تابش و دمای کم حساسیتی نشان نمی دهند استفاده می شود. بذر اسفناج در موقع جوانه زدن در مقابل گرمای زیاد،کمبود آب و اکسیژن بسیار حساس است.کمبود اکسیژن معمولاً در زمینهای آبگیر و خاکهای رسی بوجود می آید . جوانه زدن بذر در دمای پائینی صورت می گیرد حتی در صفر درجه سانتی گراد. بنابراین برای سبز شدن یک دست بذر در مزارع باید در فصولی از سال که دمای هوا پائین و متوسط است بذر پاشی کرد. 

کاشت گیاه اسفناج:اسفناج را می توان به طور دست پاش، خطی و در سبزیکاری سطوح بزرگ با ماشین بذر پاشی کرد. زمان کاشت انواع بهاره در اواخر اسفند ماه و انواع پائیزه در اواخر تابستان و انواع زمستانه در اواخر پائیز می باشد. استفاده از کودهای حیوانی در زمینهایی که از نظر مواد آلی ضعیف هستند توصیه می شود در هر صورت باید از کود حیوانی کاملاً پوسیده استفاده شود. چنانچه بخواهیم از کود تازه استفاده کنیم باید آنرا چند ماه قبل از کاشت به زمین داد زیرا ریشه اسفناج در مقابل پاره ای از بیماریهای قارچی که باعث پوسیدگی ریشه می شوند حساس است کود شیمیایی را باید موقعی به زمین داد که در فاصله دوره رویش در دسترس گیاه قرار گیرد. با توجه به مقدار مواد غذایی موجود در خاک معمولاً حدود 120 کیلوگرم در هکتار ازت،60 کیلوگرم در هکتار p2o5 و 140 کیلوگرم در هکتار K2O توصیه می شود اسفناج زمین های خنثی تا قلیائی را ترجیح می دهد. بنا بر این می توان تا 4 هفته قبل از کاشت به دادن کودهای آهکی مبادرت ورزید. کود پتاسه را در بهار به شکل کلرید به زمین می دهند زیرا عرضه زیاد کلرید در خاک کاهش جذب ازت را به دنبال دارد و در شرایط معمول تولیدی باعث کاهش نیترات در گیاه می شود معمولاً در کشت بهاره کود شیمیایی را یک دفعه قبل از کاشت به زمین می دهند ولی برای انواع زمستانه یک سوم ازت را توام با تمامی کودهای فسفر و پتاسه در اوایل زمستان هنگام کاشت به زمین می دهند و دو سوم باقیمانده را در دو مرحله دیگر به صورت کود سرک در اختیار گیاه قرار می دهند.در سطح بزرگ معمولاً پس از کاشت زمین را غلتک می زنند. 

داشت اسفناج:مبارزه با علفهای هرز با فوکا، کولتیواتور و یا با استفاده از علف کشهای شیمیایی صورت می گیرد. اسفناج احتیاج به آب فراوان دارد و باید در طول دوره رشد در زمین های خشک اقدام به آبیاری نمود. آبیاری علاوه بر اینکه مقدار محصول را افزایش می هد گل دادن قبل از موعد گیاه را نیز به تاخیر می اندازد. 
از بیماریهای مهم اسفناج سفیدک دروغین (Pernospora farinosa) است استفاده از ارقامی که مقاوم به این بیماری اند لازم و ضروری است . ترکیبات آلی فسفره برای مقابله با مگس چغندر (Pagomia Hyoscyami) که لاروهای آن در داخل برگهای اسفناج دالانهای مینوز (Minose) را می سازند بسیار موثر است. شته آفیدو پروانه سفید کلم (Pieries Brassica) نیز از دیگر آفات این گیاه است. 

برداشت اسفناج:برداشت اسفناج به این ترتیب است که زمانیکه گیاه 5 تا 6 برگه شد.ابتدا مزرعه را آبیاری کرده و پس از تبخیر رطوبت اضافی،بوته ها را با ریشه از خاک بیرون می آروند به همین صورت عرضه می کنند. در سطوح کوچک می توان دو یا سه مرحله اسفناج برداشت کرده در اینصورت باید برگهای تحتانی را با دست و یا چاقوی تیزی بریده و برگهای کوچک و جوانه های مرکزی را به حال خود باقی گذاشت و پس از مدتی عمل چیدن برگهای بزرگ را تکرار کرد و به این ترتیب می توان در طول سال چند مرحله اسفناج برداشت کرد. تجمع نیترات معمولاً در دمبرگها و زیاد است و بنابراین با حلال برگهای بدون دمبرگ می توان اسفناجی با نیترات کمتری برداشت نمود. در سطوح بزرگ از ماشین برداشت استفاده می شود. در این حالت پس از بریدن برگها آنها را در جایی انباشت کرده و بعداً به محل دسته بندی و یا به کارخانه حمل می کنند. اسفناج را معمولاً در اوایل روز برداشت می کنند این عمل به حفظ کیفیت محصول می افزاید. عمل برداشت در زمان بارندگی و یا مواقعی که هنوز شبنم بر روی گلها نشسته است صورت نمی گیرد. زیرا در اینصورت مهمولی با کیفیت پائین و توام با برگهای شکسته بدست می آید. مقدار محصول اسفناج حدود 15 تا 20 تن در هکتار و در بعضی مواقع بین 35 تا 40 تن در هکتار است.

دامنه انتشار اسفناج:نواحی مختلف کشور پرورش داده می شود. 

بیمارى‌ها:

سفیدک دروغی: مهم‌ترین و خطرناک‌ترین بیمارى اسفناج محسوب مى‌شود. در این بیمارى روى برگ‌هاى اسفناج لکه‌هاى زرد نامنظم و در قسمت زیرین برگ‌ها به‌وسیله رشته‌هاى قارچ پوشیده مى‌شود و براى مبارزه علاوه‌بر استفاده از ارقام مقاوم به سفیدک اسفناج مى‌توان از قارچ‌کش‌ها استفاده کرد.
مگس چغندر: 

در بعضى از سال‌ها روى اسفناج تخم‌گذارى مى‌کند و لاروهاى سفیدرنگ برگ‌ها را سوراخ مى‌کند به‌طورى که سوراخ‌ها و لکه‌هاى روشن به‌وجود مى‌آیند.

تناوب:

چگونگى قرار گرفتن اسفناج در برنامه تناوب تابع دو عامل مهم یکى طول روز و دیگرى دوره رشد کوتاه آن مى‌باشد. البته این اصل مهم را نباید فراموش کرد که اسفناج بعد از خودش و بعد از گیاهان خانواده chenopodiacea مانند چغندربرگى و یا چغندرلبوئى نباید کاشته شود، زیرا باعث انتشار امراض ویروسى خواهد شد، بنابراین در تناوب به‌صورت‌هاى زیر کاشته مى‌شود:
- کاشت بهاره بعد از شخم پائیزه.
- کاشت پائیزه بعد از کلم، سیب‌زمینى و یا گندم، البته بعد از حبوبات نیز نتیجه خوب خواهد داد، دوره تناوب براى اسفناج هر ۴ سال یک‌بار در نظر گرفته مى‌شود. 

انشاءالله از این بخش به خوبی است فاده کرده باشید 

باقلا

باقلا با نام علمی Vicia faba گیاهی از خانواده بقولات می‌باشد.باقلا گیاه یک ساله دارای ساقه صاف ,عمودی و سفت و بدون پیچک می باشد.باقلا یک گیاه اصلاح کننده خاک  در ابتدا به دلیل افزایش مقدار ازت بجا مانده از این گیاه لگوم مورد توجه می باشد.این گیاه زراعی در آب و هوای خنک ماه های زمستان و بهار  مناطق گرمسیری رشد خوبی دارد و به بارندگی معتدل (یا آبیاری ) پاسخ می دهد.

گیاه شناسی باقلا:

گیاهی است علفی یکساله، دارای ساقه شیار دار و به ارتفاع 30 تا 80 سانتی متر برگهای آن مرکب از 2 تا 6 برگچه درشت و عاری از پیچک است. گلهای درشت و سفید یا گلی رنگ آن لکه های سیاه رنگ داشته به تعداد 2 تا 5 تائی در کنار هم ظاهر می شوند. میوه اش نیام پوشیده از کرک ، متورم ، ضخیم به طول 10 تا 20 سانتی متر و دارای برجستگی های محسوس در محل دانه ها است. باقلا گیاهی کوتاه عمر، مقاوم به خشکی و پرشاخ و برگ است و محصول آن طی 3-2 ماه می رسد. منشأ و موطن باقلا منطقه مدیترانه، جنوب غربی آسیا و احتمالاً اطراف دریای خزر می باشد. این گیاه سابقه کشت طولانی دارد.یونانیان و رومیان قدیم و همچنین مصریان آنرا کشت می کردند در 2800 سال قبلی از میلاد مسیح به چین شناسانده شده است باقلا به حالت وحشی دیده نشده و بنظر می رسد که از Vicia narbonensis L. منشأ گرفته باشد.

باقلا محصول فصل خنک است و سرمای تا منهای 5 درجه سانتی گراد را تحمل می کند گیاهان جوان حتی در سرمای کمتر از منهای 5 درجه سانتی گراد نیز مقاومت می کنند گرمای زیاد باعث کاهش گل و میوه می شود. دمای مناسب در طول فصل رشد آن بین 15 تا 18 درجه سانتی گراد است رشد ونمو و تشکیل میوه در گیاه منوط به دمای پائین همراه با رطوبت نسبی زیاد هوا است. باقلا سبز گیاهی نسبتاً نسبتاً روز بلند است.

آماده سازی زمین برای کشت باقلا:

گیاه زراعی باقلا خاک های داری حاصلخیزی متوسط تا خوب ,زهکشی بسیار خوب و بافت متوسط را ترجیح می دهد.مقاومت این گیاه به شوری متوسط است , که صفت مطلوب در بیشتر مناطقی که بارندگی محدود دارند.

زمینهای نیمه سنگین و با رطوبت کافی نسبت به زمینهای شنی برای کاشت باقلا ارجعیت دارند. احتیاج این گیاه به آب زیاد است. کودحیوانی برای باقلا مناسب است و نسبت به نوع زمین و نوع تناوب حدود 20 تا 30 تن در هکتار توصیه شده است حدود 100 کیلوگرم ازت،‌ 80 کیلوگرم فسفات و 200 کیلوگرم کود پتاسه در هر هکتار مواد غذایی این گیاه را تامین می کنند مصرف آهک باقلا تعادل زیاد است. به علت قدرت تطابق با بسیاری از خاکها و تطابق سریع به انواع خاک از آن به عنوان کود سبز استفاده میشود.

فاصله دو بوته 10 تا 15 سانتی متر و فاصله ردیف 50 تا 70 سانتی متر و عمق کاشت 5 تا 8 سانتی متر می باشد.

کاشت باقلا:

باقلا به صورت ردیفی کاشته می شود. آنرا در ردیفهایی که 50 تا 70 سانتی متر از یکدیگر فاصله دارند می کارند فاصله دو بوته آن 10 تا 15 سانتی متر می باشد بذورآن در عمق 5 تا 8 سانتی متر خاک کاشته می شود. در مناطق سردسیری در بهار کشت می شود ولی در مناطق گرمسیری مانند خوزستان در پائیز و زمستان به کشت آن اقدام می گردد مدت زمان لازم برای کاشت تا برداشت آن حدود 120 تا 150 روز می باشد.

باقلا را نبایستی بعد از هر نوع  لوبیا های دیگر در تناوب قرار گیرد, اما سازگاری بسیار خوب در قبل یا بعد از کشت غلات دارد.این چنین تناوب به کنترل نماتد ها و بیماری ها کمک می کند و موجب کاهش علف های هرز می شود و برای کشت غله بعدی ازت فراهم می کند.

داشت باقلا:

برای مراقبت باقلا معمولاً یک تا دو هفته وجین لازم است و در مرحله تشکیل غلاف کود ازته را به صورت سرک به گیاه می دهند آفات باقلا متعدد است و مهمترین آنها شته سیاه باقلا (Doralis faba) و گاهی اوقات هم سوسک باقلا است که با آفت کش مبارزه می شود بیماری باقلد عبارتند از‌: زنگ باقلا (Uromyces faba )بیماری لکه سیاه برگ باقلا، بیماری لکه قهوه‌ای برگ و غلاف (Botrytis faba, Alternaria sp.) بیماری ویروسی نیز بعضی اوقات مشاهده میشود که اغلب از انواع مختلف موزائیک هستند.

کنترل علف هرز برای تولید بیشتر ضروری می باشد.حذف علف های هرز در مراحل اولیه رویش باقلا قبل از خسارت زدن به سیستم ریشه در اثر رقابت مهم می باشد.از علفکش های محتلف جهت کنترل علف های هرز در مراحل قبل و بعد از کاشت وسبز شدن باقلا استفاده می شود.

تعدادی از بیماری های گیاهی و آفات ممکن است سبب خسارت وسیع در زراعت باقلا گردد.

به طور کلی تولید باقلا به کود های ازته نیازی ندارد ,بهر حال کاربرد بین 10 تا 30 کیلوگرم ازت درهکتار به عنوان ازت آغازگر  گاهی به کار می رود. باقلا به کود های فسفاته واکنش نشان می دهد اگر به طور موثر در خاک قرار داده شوند.هنگام پخش کود فسفاته یا اختلاط آن با سطح خاک  واکنش کمی در باقلا مشاهده می شود. موثر ترین روش کاربرد فسفات قراردادن آن به صورت نواری زیر و حدود 7 سانتیمتری به طرف ردیف قبل از کاشت  می باشد.کود های دامی را نیز به همین طریف در خاک قرار می دهند. روش موثر قرار دادن کود یا کود حیوانی در شیار کم عمق , پوشاندن آن با 5سانتیمتر خاک ,قراردادن بذر , وسپس پوشاندن بذز با 3تا5 سانتیمتر خاک می باشد.به طور کلی در مناطقی که  آزمون خاک یا آزمایش های تعیین نیازی کودی وجود ندارد , مصرف کود فسفات به صورت P₂O₅   به مقدار 50تا100 کیلوگرم در هکتار توصیه می شود . کود پتاسه نیز به مقدار 25تا50 کیلوگرم  K₂O مصرف می شود.

برداشت باقلا:

برداشت باقلد سطوح کوچک با دست انجام می گیرد. باید توجه داشت که زمان برداشت موقعی است که دانه ها هنوز شیری هستند در زارعت سطوح بزرگ با ماشین برداشت انجام می شود که در ابتدا ساقه ها را از نزدیکی سطح خاک قطع نموده و سپس ساقه ها را همراه با غلاف به صورت دسته های بزرگ و عمودی در سطح مزرعه برای چند روزی قرار می دهند تا درمجاورت آفتاب خشک گردد و آن وقت با دستگاه دانه جدا کن (خرمنکوب) دانه را از ساقه و غلاف جدا می کنند مقدار محصول نسبت به نوع زمین و عوامل دیگر زراعی حدود 6 تن در هکتار است.

باقلا در غالب نواحی مانند شمال ایران پرورش می یابد.

نکاتی در مورد زراعت باقلا

•آیا میدانید یک هکتار زراعت باقلا منجر به افزایش 100-60 کیلوگرم ازت به خاک می شود ؟
•باقلا حاوی 43-30 درصد پروتئین شامل اسیدهای آمینه لیزین ، متیونین ،آرژنین و ... می باشد .
•آیا میدانید امکان کشت باقلا در ارتفاعات استان نیز بصورت بهاره وجود دارد ؟
•گیاه باقلا تا 4 درجه زیر صفر را تحمل می کند .
•آیا می دانید میزان بذر مصرفی در کشت ردیفی باقلا به 90-80 کیلوگرم در هکتار کاهش می یابد ؟
•آیا می دانید مبارزه با علفهای هرز در کشت ردیفی از سهولت بیشتری برخوردار است ؟
•بدلیل تثبیت ازت در ریشه های باقلا ، این گیاه نسبت به سایر گیاهان پاییزه غیر از خانواده حبوبات به کود ازته کمتری نیاز دارد .
•کشاورزان عزیز سعی کنید باقلا را قبل از فرارسیدن سرمای زمستان کشت نمایید .
•آیا می دانید استفاده بیش از حد از کودهای فسفاته خصوصاً کود های فسفاته کلسیم دار منجر به دیر پزی در باقلا خواهد شد ؟
•با استفاده از بذور اصلاح شده نظیر رقم برکت می توانید میزان عملکرد باقلا را تا یک تن در هکتار افزایش دهید .
•به منظور حفاظت از خاک ، با کمترین عملیات خاکورزی اقدام به کشت نمایید .
•استفاده از گاو آهن قلمی در بسیاری از مناطق می تواند جایگزین مناسبی برای گاو آهن های برگر داندار باشد .
•از انجا که بذور حبوبات نسبت به برخی سموم حساس می باشند به منظور ضد عفونی بذر باقلا حتماً با کارشناسان مجرب مشورت نمایید .
•آیا می دانید کشت حبوباتی مانند باقلا در چرخه تناوب مزارع گندم وجو سبب افزایش حاصلخیزی خاک خواهد شد ؟
•آیا می دانید با کشت باقلا فرصت بیشتری برای کشت بهاره خواهید داشت ؟
•کشت باقلا در زمین هایی که سطح آب درآنها بالا ست بدون عملیات زهکشی توصیه نمی شود.
•آبیاری بیش از حد مزارع باقلا سبب افت محصول می شود .
•برگرداندن و زیرخاک بردن بقایای باقلا پس از برداشت کمک مؤثری به افزایش حاصلخیزی خاک خواهد بود .
•آیا می دانید افزودن بقایای باقلا به خاک موجب حفاظت و تأمین مواد و فعالیتهای بیولوژیک درخاک شده و منجر به کاهش جمعیت آفات ، بیماریها و علفهای هرز خواهد شد ؟
•بقایای باقلا در خاک موجب تأمین مواد آلی ، افزایش ازت ، افزایش تهویه و نفوذپذیری خاک ، جلوگیری از فشردگی خاک ، افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک و کاهش فرسایش آبی و بادی می شود .
•آیا می دانید کشت باقلا موجب کاهش مصرف کودهای ازته در زراعت بعدی می شود ؟
•تاریخ کاشت باقلا را طوری تنظیم نمایید که در زمان گلدهی به گرمای زیاد برخورد نکند ، زیرا سبب ریزش گل و عدم تشکیل دانه در غلاف خواهد شد . 

ترکیبات شیمیایی:

در صد گرم دانه باقلا سبز و خام مواد زیر موجود است :
آب: 72 گرم
پروتئین: 8/4 گرم 
مواد چرب: 0/4 گرم 
نشاسته : 15/8 گرم 
کلسیم: 28 میلی گرم 
فسفر: 155 میلی گرم
آهن: 2/2 میلی گرم
سدیم: 40 میلی گرم
پتاسیم: 470 میلی گرم
ویتامین آ: 220 میلی گرم
ویتامین ب 1: 0/3 میلی گرم
ویتامین ب 2 : 0/18 میلی گرم
ویتامین ب 3 : 1/5 میلی گرم
ویتامین ث: 30 میلی گرم
ارسنیک: 0/02 میلی گرم
ضمنا باقلا دارای ماده ای بنام فیتین Phytine می باشد که بسیار مغذی است و تقویت کننده بدن است . این ماده کلسیم بدن را تامین می کند باقلا غذای خوبی است برای دوران نقاهت .

خواص و اثرات باقلا

باقلا حاوی ویتامین های آ.ب.ث و املاح مفیدی از جمله آهک، فسفر، آهن و غیره می باشد. به همین علت در گروه خوراکی های خون ساز قرار دارد و مغز قلم استخوان ها را نیز تقویت می کند. برای افرادی که دوره نقاهت را به سر می برند، باقلا اثری نیروبخش دارد و در مبتلایان به برونشیت ایجاد خلط می کند، ضمنا باقلا کلیه ها را تقویت کرده و به ریه ها نیرو بخشیده و سلول های مغز استخوان را فعال می سازد. این خوراکی زود هضم بوده و به سرعت از معده می گذرد و با خود فضولات را نیز به سهولت دفع می کند، ضمنا سینه و ریه را پاک و تقویت و سرفه های خشک را درمان می کند. برای درمان رماتیسم، سیاتیک، نقرس و درد مفاصل توصیه شده است که در حدود ۳۰ الی ۶۰ گرم از گل باقلا را در یک لیتر آب جوشانده و بعد از صافی گذرانده و در فواصل غذا یک فنجان از آن را نوش جان نمایید.
به افرادی که از میگرن رنج می کشند، سفارش گردیده است که ۲۵ الی ۳۰ گرم از گل باقلا را جوشانده و در فواصل غذا یک فنجان بنوشند. توصیه می شود هرگز آب پخته باقلا را دور نریزید و آن را به همراه باقلا بنوشید. زیرا گلو را نرم کرده و از تولید سنگ جلوگیری می کند و گرفتگی معده را نیز برطرف می کند. افراط در خوردن باقلا باعث نفخ و سنگینی معده شده و موجب کندی ذهن می شود. 
البته اگر با آب آن خورده شود عوارض آن کمتر خواهد بود. خوردن باقلا همراه ماست، موجب دل پیچه می گردد و اگر به طور تازه زیاد مصرف شود باعث تاول دهان می شود. بعضی افراد به باقلای تازه حساسیت داشته و مبتلا به بیماری فاویسم می شوند. علامت این بیماری زرد شدن رنگ پوست بدن و احساس خستگی و سستی در اعصاب، پیدا شدن خون در ادرار، سردرد و استفراغ است. 
در این عارضه خون بدن کم می شود و درمان آن معمولا تزریق خون و سرم های غذایی است. بهترین راه برای جلوگیری از ابتلا شدن به این بیماری دو لپه کردن باقلا و جوشاندن آن در آب و دور ریختن آب آن است و همچنین پختن آن در روغن و افزودن ادویه ای مانند آویشن، دارچین، فلفل، میخک و از همه مهمتر گلپر می باشد. افرادی که به بیماری هایی نظیر، کلسترول، تصلب شرائین، ضعف حافظه، آترومی، افسردگی، اسیداوریک، سردرد، میگرن، نفخ دل درد، مالیخولیا، سنگ اورات، خارش پوستی، فشار خون، صرع، بادفتق، احتقان و یبوست مبتلا می باشند نباید در خوردن باقلا زیاده روی کنند.

خواص داروئی:

باقلا از نظر طب قدیم ایران سرد و تر است و گل آن گرم می باشد 
1)دم کرده گل باقلا ضد تشنج و ادرار آور است .
2)دم کرده گل باقلا سنگ کلیه را دفع می کند و برای قولنج های کلیوی مفید است.
3)جوشانده باقلا برای ورم مثانه مفید است.
4)جوشانده باقلا اثر خوبی در رفع رماتیسم درد .
5)از جوشانده باقلا برای درمان نقرس استفاده کنید.
7)باقلا را اگر با آب سرکه و آب بپزید و با پوست بخورید اسهال مزمن را درمان می کند.
8)برای رفع گرفتگی صدا در باقلا را با روغن بادام و قند مخلوط کنید و بخورید .
9) برای رفع کوفتگی و روم پستان ، در باقلا را با آب جو مخلوط کرده و با سرکه و نعناع بپزید و ضمادی را که بدست می آید روی ورم و کوفتگی قرار دهید . 
10)ضماد در باقلا را با شنبلیله و عسل برای نرم کردن دمل و ورم بناگوش و زیر چشم مفید است.
11)جوشانده باقلا شکم روشهای مزمن را برطرف می کند.
12)ضماد باقلا جوش و کورک را می رساند و چرک را خارج می کند.
13)برای درمان تکرر ادرار از جوشانده ریشه باقلا استفاده کنید.
14)جوشانده سر شاخه های باقلا مستی مشروبات الکلی را برطرف می کند.
15)برای رفع التهاب و درد نوک انگشتان و ناخن باید یک مشت برگ باقلا را با نیم لیتر آب جوشانید و بگذارید کمی سرد شود و انگشتان خود را بمدت دو ساعت در آن قرار دهید تا برطرف شود.
16)نان خوشمزه بمقدر 2% در باقلا بآن اضافه کنید.

مضرات

باقلا در بعضی از اشخاص تولید نفخ و سنگینی سر و معده می‌کند. برای جلوگیری از این عوارض باید ابتدا باقلا را پوست کنده و بجوشانید و آب آنرا دور بریزید. سپس بان مقدری آب اضافه کرده و بعد از پختن با روغن بادام و ادویه گرم مانند دارچین و فلفل بخورید. مصرف باقلای تازه ممکن است تولید مسمومیت و حساسیت شدید بکند که گاهی موجب مرگ می‌شود بنابراین باید در خوردن باقلای تازه و خام احتیاط کنید.

کاسنی

گیاه کاسنی یک گیاه علفی می باشد که در اکثر نقاط ایران قابل کشت می باشد.زمینهای مرطوب کنار جاده بهترین نقاط برای کشت گیاه کاسنی می باشند.این گیاه دارای خواص دارویی بی نظیری نیز می باشد .در این مقاله از علم کشاورزی ما به کشت گیاه کاسنی ،نام علمی،گیاه شناسی و خواص دارویی آن پرداخته ایم.

گیاه شناسی:

نام علمی : Chicorium intybus

نام عمومی : Chicory ، Blue sailors sucory

نام انگلیسی : Chicory

نام خانواده : Compositae ( کاسنی یا گل مینا )

گیاهی است علفی و دارای ساقه ای که در حالت وحشی ارتفاعش به 50 تا 150 سانتی متر می رسد ولی اگر پرورش یابد از 2 متر نیز تجاوز می کند. ریشه ای قوی به قطر انگشت به درازی 50 تا 100 سانتی سانتی متر و به رنگ قهوه ای دارد ولی اگر قطع گردد رنگ مایل به سفید نمایان می سازد. درداخل ریشه آن شیرابه ای شیری رنگ جریان دارد ساقه کاسنی باریک استوانه ای و دارای انشعابات کم در ناحیه مجاور رأس است به طوری که منحصراً در قسمتهای انتهایی ساقه شاخه هایی با حالت فاصله دار در گیاه دیده می شود. کاسنی برگهائی متناوب و پوشیده از تارهای فروان دراطراف رگبرگ میانی دارد. شکل ظاهری برگهای قاعده ساقه آن با بقیه فرق دارد. مانند آنکه در قاعده ساقه برگها عموماً دراز، منقسم به قطعات عمیق دندانه دار منتهی به یک قسمت انتهایی مثلث شکل است وهر قدر که به رأس ساقه نزدیک گردیم برگها کوچکتر می شوند و کناره تقریباً ساده وضع ساقه آغوشی پیدا می کنند. گلهای زیبا و آبی رنگ کاسنی در تابستان از تیر تا شهریور ظاهر می شود. چون به تعداد زیاد و به شکل فاصله دار در طول محور دراز ساقه و انشعابات آن شکفته می گردد از این جهت نیز به تناسب شرایط متفاوت محیط زندگی دارای گلهائی به رنگهای سفید یا گلی می باشند. در هر کاپیتول 18 تا 20 گل زبانه ای منتهی به 5 دندانه دیده می شود که در انولوکری سبز رنگ و مرکب از 2 ردیف براکته واقع اند. میوه آن فندقه 4 سطحی نسبتاً مسطح و منتهی به مجموعه ای از فلسهائی بسیار کوچک اند. کاسنی گیاهی است که در نواحی مختلف به تفاوت بطور یکساله، دوساله یا چند ساله در می آید.

زمینهای نسبتاً مرطوب کنار جاده ها، اماکن بایر و دامنه های کم ارتفاع

دامنه های کم ارتفاع البرز، راه قزوین به سرشت، اطراف رودبار، اطراف تهران، کرج، آذربایجان: ارومیه و نواحی دیگر آن گیلان، اطراف رشت، لاهیجان، فارس، بلوچستان، آبادان نواحی کوهستانی خراسان: بین بجنورد و مشهد در 1500 متری، بین مشهد و فریمان در 1000 تا 1300 متری.

 آموزش کاشت زعفران

کاشت کاسنی:

تکثیر کاسنی از طریق کاشتن میوه آن صورت می گیرد میوه کاسنی به مدت 5 تا 6 سال قوه نامیه خود را حفظ می کند، و کاشت آن در زمینهای آماده نسبتاً مرطوب و دارای کود حیوانی کافی صورت می گیرد. برای این کار دانه گیاه را در هر فصلی می توان کاشت ولی مناسب ترین زمان، کاشتن دانه در اوایل فروردین می باشد. کاشت دانه درزمین ممکنست با دست یا ماشین های مخصوص انجام گیرد. پس از پراکنده کردن دانه در زمین با غلتک زدن ملایم روی دانه را با یک قشر نازک خاک می پوشانند.

داشت کاسنی:

پس از رشد و پیدایش گیاه جوان هنگامی که ساقه آنها به ارتفاع چند سانتی متر رسید و یا در امتداد و خطوط شیارها بخوبی نمایان شد اقدام به زدن کج بیل می کنند و سپس علفهای هرز را از زمین خارج می سازند و بعلاوه پس از گذشت 11 تا 20 روز اعمال فوق را به منظور اصلاح زمین مجدداً انجام می دهند.

برداشت کاسنی:

برگ کاسنی را معمولاً در مرداد ماه می چینند و آنها را در هوای آزاد و یا در اطاقهایی تحت اثر گرمای ملایم خشک می کنند. از هر هکتار زمین زراعی بطور متوسط معادل 1 تا 5/1 تن برگ تازه کاسنی بدست می آید. برداشت ریشه کاسنی در ماههای مهر و آبان انجام می گیرد که بوسیله چنگال یا وسایل مجهزتری از زمین خارج می کنند طول ریشه به 45 تا 50 سانتی متر می رسد لذا خارج کردن آنها مهارت و ابزار مخصوص لازم دارد.

ترکیبات گیاه کاسنی

گل های کاسنی حاوی ماده ای به نام شیکورین می باشند که مشتقی از کومارین به نام گلوکوهیدروکسی کومارین است. ریشه حاوی تا 8 درصد اینولین ( پلی ساکارید ) ، لاکتوسین ، لاکتوکوپیکرین، اسید شیکوریک ،‌فلاونوئید ها ، تانن ها ، گلوکزید ها ، کربوهیدرات ها ، تری ترپن ها ،‌استرول های اشباع نشده ، سس کوی ترپن لاکتون ها و اسید تاتاریک می باشد.

ریشه ی کاسنی در صورتی که حرارت داده و یا به اصطلاح بو داده شود ، بویی مشابه قهوه دارد ؛‌زیرا اینولین در اثر حرارت به اکسی متیل فوفورول تبدیل می شود که بوی آن کاملاً شبیه قهوه است.

خواص دارویی کاسنی :

مواد محلول در آب کاسنی دارای خواص تسکین دهنده سیستم عصبی مرکزی و اثرات آنتاگوتیست قهوه و چای را دارد. به احتمال زیاد لاکتوسین و مشتقات وابسته ی آن موجب اثرات مسکن کاسنی می باشند. الیگوساکارید های متعدد موجود در کاسنی بعنوان (( پروبیوتیک )) های داخلی عمل می کنند که باعث تخمیرهای متعدد در سیستم روده می شوند. اینگونه فعالیت های میکروبی در روزده اهمیت بسیار زیادی برای سلامت سیستم روده ای – معده ای دارند.

در بعضی نقاط دنیا ریشه و برگ کاسنی مانند سبزیجات مصرف می شود. ریشه ی کاسنی بعد از بو دادن ، مانند قهوه برای نوشیدن استفاده میشود. کاسنی همچنین مسکن قوی و مقوی قلب است. اینولین و ترکیبات وابسته ی موجود در ریشه ی کاسنی میتوانند از یبوست جلوگیری کنند. از دیگر اثرات مهم کاسنی می توان ضد اسهال ، ضد سرطان و اشتها آور بودن آن را نام برد.

طریقه و میزان مصرف :

روزانه 3 تا 5 گرم پودر ریشه در 150 تا 200 میلی لیتر ٱب میل شود. همچنین می توان معادل 10 گرم ( دو قاشق غذاخوری ) از برگ و گل کاسنی را خرد یا له کرد و با یک لیوان آب به مدت 5 تا 10 دقیقه جوشاند و پس از صاف کردن مصرف نمود. این جوشانده را می توان با کمی شکر ، نبات و یا عسل شیرین کرد و روزی یک تا دو نوبت از آن خورد.

عوارض جانبی :

تماس با گیاه کاسنی ممکن است باعث درماتیت شود.

احتیاط :

افرادی که سنگ کلیه دارند باید با مشورت پزشک از کاسنی استفاده کنند.

مهم ترین اثرات گزارش شده :

ضد باکتری ، صفرا آور ، ضد التهاب ، ضد موتاژن ، ضد نفخ ، مقوی قلب ، ملین ، مسهل ،‌ادرار آور ،‌هضم کننده ، شیر افزا ، محافظ کبد ، کاهش دهنده ی کلسترول ، مسکن ، تقویت کننده ی معده ، تقویت کنده ی اعصاب و کاهش دهنده ی قند خون .

نکات قابل توجه :

1- بهترین ریشه ی کاسنی برای مصرف ، ریشه ی گیاه یکساله است. زیرا ریشه در سال های بعد ضخیم و چوبی می شود.

2- کاسنی گونه های مختلفی دارد که از همه ی آنها استفاده می کنند . این گونه ها ممکن است از نظر رنگ و گل و یا شکل برگ ها با هم متفاوت باشند.

3- برگ های کاسنی را باید درتابستان چید تا هم رشد کافی کرده باشند و هم به گیاه آسیب نرسد. همچنین نباید همه ی برگ ها را چید.

4- کاسنی را می توان با دانه ی آن کاشت. زمینی که کاسنی در آن کشت می شود باید دارای رطوبت کافی باشد و بهتر است کشت آن در اردیبهشت ماه صورت گیرد.

5- کاسنی از قدیم در بسیاری از نقاط دنیا بعنوان گیاهی مفید برای کبد مشهور بوده است. همچنین ازاین گیاه برای درمان قولنج های کبدی ، یرقان ، نارسایی های کبد و بعنوان صفرا آور استفاده می کردند و در حال حاضر نیز برای رفع مشکلات کبد مصرف زیادی در جهان دارد.

6- بسیاری از اثرات کاسنی بخصوص مشکلات کبدی ، مربوط به ترکیبات سنگینی است که این ترکیبات در عرق کاسنی وجود ندارد و در عصاره و یا فرآورده هایی مانند جوشانده ی آن وجود دارد ؛ لذا عرق کاسنی موجود در بازار اکثر خواص ذکر شده در این کتاب را ندارد و باید از فرآورده های صنعتی و یا جوشانده ی آن استفاده کرد.