باقلا

باقلا با نام علمی Vicia faba گیاهی از خانواده بقولات می‌باشد.باقلا گیاه یک ساله دارای ساقه صاف ,عمودی و سفت و بدون پیچک می باشد.باقلا یک گیاه اصلاح کننده خاک  در ابتدا به دلیل افزایش مقدار ازت بجا مانده از این گیاه لگوم مورد توجه می باشد.این گیاه زراعی در آب و هوای خنک ماه های زمستان و بهار  مناطق گرمسیری رشد خوبی دارد و به بارندگی معتدل (یا آبیاری ) پاسخ می دهد.

گیاه شناسی باقلا:

گیاهی است علفی یکساله، دارای ساقه شیار دار و به ارتفاع 30 تا 80 سانتی متر برگهای آن مرکب از 2 تا 6 برگچه درشت و عاری از پیچک است. گلهای درشت و سفید یا گلی رنگ آن لکه های سیاه رنگ داشته به تعداد 2 تا 5 تائی در کنار هم ظاهر می شوند. میوه اش نیام پوشیده از کرک ، متورم ، ضخیم به طول 10 تا 20 سانتی متر و دارای برجستگی های محسوس در محل دانه ها است. باقلا گیاهی کوتاه عمر، مقاوم به خشکی و پرشاخ و برگ است و محصول آن طی 3-2 ماه می رسد. منشأ و موطن باقلا منطقه مدیترانه، جنوب غربی آسیا و احتمالاً اطراف دریای خزر می باشد. این گیاه سابقه کشت طولانی دارد.یونانیان و رومیان قدیم و همچنین مصریان آنرا کشت می کردند در 2800 سال قبلی از میلاد مسیح به چین شناسانده شده است باقلا به حالت وحشی دیده نشده و بنظر می رسد که از Vicia narbonensis L. منشأ گرفته باشد.

باقلا محصول فصل خنک است و سرمای تا منهای 5 درجه سانتی گراد را تحمل می کند گیاهان جوان حتی در سرمای کمتر از منهای 5 درجه سانتی گراد نیز مقاومت می کنند گرمای زیاد باعث کاهش گل و میوه می شود. دمای مناسب در طول فصل رشد آن بین 15 تا 18 درجه سانتی گراد است رشد ونمو و تشکیل میوه در گیاه منوط به دمای پائین همراه با رطوبت نسبی زیاد هوا است. باقلا سبز گیاهی نسبتاً نسبتاً روز بلند است.

آماده سازی زمین برای کشت باقلا:

گیاه زراعی باقلا خاک های داری حاصلخیزی متوسط تا خوب ,زهکشی بسیار خوب و بافت متوسط را ترجیح می دهد.مقاومت این گیاه به شوری متوسط است , که صفت مطلوب در بیشتر مناطقی که بارندگی محدود دارند.

زمینهای نیمه سنگین و با رطوبت کافی نسبت به زمینهای شنی برای کاشت باقلا ارجعیت دارند. احتیاج این گیاه به آب زیاد است. کودحیوانی برای باقلا مناسب است و نسبت به نوع زمین و نوع تناوب حدود 20 تا 30 تن در هکتار توصیه شده است حدود 100 کیلوگرم ازت،‌ 80 کیلوگرم فسفات و 200 کیلوگرم کود پتاسه در هر هکتار مواد غذایی این گیاه را تامین می کنند مصرف آهک باقلا تعادل زیاد است. به علت قدرت تطابق با بسیاری از خاکها و تطابق سریع به انواع خاک از آن به عنوان کود سبز استفاده میشود.

فاصله دو بوته 10 تا 15 سانتی متر و فاصله ردیف 50 تا 70 سانتی متر و عمق کاشت 5 تا 8 سانتی متر می باشد.

کاشت باقلا:

باقلا به صورت ردیفی کاشته می شود. آنرا در ردیفهایی که 50 تا 70 سانتی متر از یکدیگر فاصله دارند می کارند فاصله دو بوته آن 10 تا 15 سانتی متر می باشد بذورآن در عمق 5 تا 8 سانتی متر خاک کاشته می شود. در مناطق سردسیری در بهار کشت می شود ولی در مناطق گرمسیری مانند خوزستان در پائیز و زمستان به کشت آن اقدام می گردد مدت زمان لازم برای کاشت تا برداشت آن حدود 120 تا 150 روز می باشد.

باقلا را نبایستی بعد از هر نوع  لوبیا های دیگر در تناوب قرار گیرد, اما سازگاری بسیار خوب در قبل یا بعد از کشت غلات دارد.این چنین تناوب به کنترل نماتد ها و بیماری ها کمک می کند و موجب کاهش علف های هرز می شود و برای کشت غله بعدی ازت فراهم می کند.

داشت باقلا:

برای مراقبت باقلا معمولاً یک تا دو هفته وجین لازم است و در مرحله تشکیل غلاف کود ازته را به صورت سرک به گیاه می دهند آفات باقلا متعدد است و مهمترین آنها شته سیاه باقلا (Doralis faba) و گاهی اوقات هم سوسک باقلا است که با آفت کش مبارزه می شود بیماری باقلد عبارتند از‌: زنگ باقلا (Uromyces faba )بیماری لکه سیاه برگ باقلا، بیماری لکه قهوه‌ای برگ و غلاف (Botrytis faba, Alternaria sp.) بیماری ویروسی نیز بعضی اوقات مشاهده میشود که اغلب از انواع مختلف موزائیک هستند.

کنترل علف هرز برای تولید بیشتر ضروری می باشد.حذف علف های هرز در مراحل اولیه رویش باقلا قبل از خسارت زدن به سیستم ریشه در اثر رقابت مهم می باشد.از علفکش های محتلف جهت کنترل علف های هرز در مراحل قبل و بعد از کاشت وسبز شدن باقلا استفاده می شود.

تعدادی از بیماری های گیاهی و آفات ممکن است سبب خسارت وسیع در زراعت باقلا گردد.

به طور کلی تولید باقلا به کود های ازته نیازی ندارد ,بهر حال کاربرد بین 10 تا 30 کیلوگرم ازت درهکتار به عنوان ازت آغازگر  گاهی به کار می رود. باقلا به کود های فسفاته واکنش نشان می دهد اگر به طور موثر در خاک قرار داده شوند.هنگام پخش کود فسفاته یا اختلاط آن با سطح خاک  واکنش کمی در باقلا مشاهده می شود. موثر ترین روش کاربرد فسفات قراردادن آن به صورت نواری زیر و حدود 7 سانتیمتری به طرف ردیف قبل از کاشت  می باشد.کود های دامی را نیز به همین طریف در خاک قرار می دهند. روش موثر قرار دادن کود یا کود حیوانی در شیار کم عمق , پوشاندن آن با 5سانتیمتر خاک ,قراردادن بذر , وسپس پوشاندن بذز با 3تا5 سانتیمتر خاک می باشد.به طور کلی در مناطقی که  آزمون خاک یا آزمایش های تعیین نیازی کودی وجود ندارد , مصرف کود فسفات به صورت P₂O₅   به مقدار 50تا100 کیلوگرم در هکتار توصیه می شود . کود پتاسه نیز به مقدار 25تا50 کیلوگرم  K₂O مصرف می شود.

برداشت باقلا:

برداشت باقلد سطوح کوچک با دست انجام می گیرد. باید توجه داشت که زمان برداشت موقعی است که دانه ها هنوز شیری هستند در زارعت سطوح بزرگ با ماشین برداشت انجام می شود که در ابتدا ساقه ها را از نزدیکی سطح خاک قطع نموده و سپس ساقه ها را همراه با غلاف به صورت دسته های بزرگ و عمودی در سطح مزرعه برای چند روزی قرار می دهند تا درمجاورت آفتاب خشک گردد و آن وقت با دستگاه دانه جدا کن (خرمنکوب) دانه را از ساقه و غلاف جدا می کنند مقدار محصول نسبت به نوع زمین و عوامل دیگر زراعی حدود 6 تن در هکتار است.

باقلا در غالب نواحی مانند شمال ایران پرورش می یابد.

نکاتی در مورد زراعت باقلا

•آیا میدانید یک هکتار زراعت باقلا منجر به افزایش 100-60 کیلوگرم ازت به خاک می شود ؟
•باقلا حاوی 43-30 درصد پروتئین شامل اسیدهای آمینه لیزین ، متیونین ،آرژنین و ... می باشد .
•آیا میدانید امکان کشت باقلا در ارتفاعات استان نیز بصورت بهاره وجود دارد ؟
•گیاه باقلا تا 4 درجه زیر صفر را تحمل می کند .
•آیا می دانید میزان بذر مصرفی در کشت ردیفی باقلا به 90-80 کیلوگرم در هکتار کاهش می یابد ؟
•آیا می دانید مبارزه با علفهای هرز در کشت ردیفی از سهولت بیشتری برخوردار است ؟
•بدلیل تثبیت ازت در ریشه های باقلا ، این گیاه نسبت به سایر گیاهان پاییزه غیر از خانواده حبوبات به کود ازته کمتری نیاز دارد .
•کشاورزان عزیز سعی کنید باقلا را قبل از فرارسیدن سرمای زمستان کشت نمایید .
•آیا می دانید استفاده بیش از حد از کودهای فسفاته خصوصاً کود های فسفاته کلسیم دار منجر به دیر پزی در باقلا خواهد شد ؟
•با استفاده از بذور اصلاح شده نظیر رقم برکت می توانید میزان عملکرد باقلا را تا یک تن در هکتار افزایش دهید .
•به منظور حفاظت از خاک ، با کمترین عملیات خاکورزی اقدام به کشت نمایید .
•استفاده از گاو آهن قلمی در بسیاری از مناطق می تواند جایگزین مناسبی برای گاو آهن های برگر داندار باشد .
•از انجا که بذور حبوبات نسبت به برخی سموم حساس می باشند به منظور ضد عفونی بذر باقلا حتماً با کارشناسان مجرب مشورت نمایید .
•آیا می دانید کشت حبوباتی مانند باقلا در چرخه تناوب مزارع گندم وجو سبب افزایش حاصلخیزی خاک خواهد شد ؟
•آیا می دانید با کشت باقلا فرصت بیشتری برای کشت بهاره خواهید داشت ؟
•کشت باقلا در زمین هایی که سطح آب درآنها بالا ست بدون عملیات زهکشی توصیه نمی شود.
•آبیاری بیش از حد مزارع باقلا سبب افت محصول می شود .
•برگرداندن و زیرخاک بردن بقایای باقلا پس از برداشت کمک مؤثری به افزایش حاصلخیزی خاک خواهد بود .
•آیا می دانید افزودن بقایای باقلا به خاک موجب حفاظت و تأمین مواد و فعالیتهای بیولوژیک درخاک شده و منجر به کاهش جمعیت آفات ، بیماریها و علفهای هرز خواهد شد ؟
•بقایای باقلا در خاک موجب تأمین مواد آلی ، افزایش ازت ، افزایش تهویه و نفوذپذیری خاک ، جلوگیری از فشردگی خاک ، افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک و کاهش فرسایش آبی و بادی می شود .
•آیا می دانید کشت باقلا موجب کاهش مصرف کودهای ازته در زراعت بعدی می شود ؟
•تاریخ کاشت باقلا را طوری تنظیم نمایید که در زمان گلدهی به گرمای زیاد برخورد نکند ، زیرا سبب ریزش گل و عدم تشکیل دانه در غلاف خواهد شد . 

ترکیبات شیمیایی:

در صد گرم دانه باقلا سبز و خام مواد زیر موجود است :
آب: 72 گرم
پروتئین: 8/4 گرم 
مواد چرب: 0/4 گرم 
نشاسته : 15/8 گرم 
کلسیم: 28 میلی گرم 
فسفر: 155 میلی گرم
آهن: 2/2 میلی گرم
سدیم: 40 میلی گرم
پتاسیم: 470 میلی گرم
ویتامین آ: 220 میلی گرم
ویتامین ب 1: 0/3 میلی گرم
ویتامین ب 2 : 0/18 میلی گرم
ویتامین ب 3 : 1/5 میلی گرم
ویتامین ث: 30 میلی گرم
ارسنیک: 0/02 میلی گرم
ضمنا باقلا دارای ماده ای بنام فیتین Phytine می باشد که بسیار مغذی است و تقویت کننده بدن است . این ماده کلسیم بدن را تامین می کند باقلا غذای خوبی است برای دوران نقاهت .

خواص و اثرات باقلا

باقلا حاوی ویتامین های آ.ب.ث و املاح مفیدی از جمله آهک، فسفر، آهن و غیره می باشد. به همین علت در گروه خوراکی های خون ساز قرار دارد و مغز قلم استخوان ها را نیز تقویت می کند. برای افرادی که دوره نقاهت را به سر می برند، باقلا اثری نیروبخش دارد و در مبتلایان به برونشیت ایجاد خلط می کند، ضمنا باقلا کلیه ها را تقویت کرده و به ریه ها نیرو بخشیده و سلول های مغز استخوان را فعال می سازد. این خوراکی زود هضم بوده و به سرعت از معده می گذرد و با خود فضولات را نیز به سهولت دفع می کند، ضمنا سینه و ریه را پاک و تقویت و سرفه های خشک را درمان می کند. برای درمان رماتیسم، سیاتیک، نقرس و درد مفاصل توصیه شده است که در حدود ۳۰ الی ۶۰ گرم از گل باقلا را در یک لیتر آب جوشانده و بعد از صافی گذرانده و در فواصل غذا یک فنجان از آن را نوش جان نمایید.
به افرادی که از میگرن رنج می کشند، سفارش گردیده است که ۲۵ الی ۳۰ گرم از گل باقلا را جوشانده و در فواصل غذا یک فنجان بنوشند. توصیه می شود هرگز آب پخته باقلا را دور نریزید و آن را به همراه باقلا بنوشید. زیرا گلو را نرم کرده و از تولید سنگ جلوگیری می کند و گرفتگی معده را نیز برطرف می کند. افراط در خوردن باقلا باعث نفخ و سنگینی معده شده و موجب کندی ذهن می شود. 
البته اگر با آب آن خورده شود عوارض آن کمتر خواهد بود. خوردن باقلا همراه ماست، موجب دل پیچه می گردد و اگر به طور تازه زیاد مصرف شود باعث تاول دهان می شود. بعضی افراد به باقلای تازه حساسیت داشته و مبتلا به بیماری فاویسم می شوند. علامت این بیماری زرد شدن رنگ پوست بدن و احساس خستگی و سستی در اعصاب، پیدا شدن خون در ادرار، سردرد و استفراغ است. 
در این عارضه خون بدن کم می شود و درمان آن معمولا تزریق خون و سرم های غذایی است. بهترین راه برای جلوگیری از ابتلا شدن به این بیماری دو لپه کردن باقلا و جوشاندن آن در آب و دور ریختن آب آن است و همچنین پختن آن در روغن و افزودن ادویه ای مانند آویشن، دارچین، فلفل، میخک و از همه مهمتر گلپر می باشد. افرادی که به بیماری هایی نظیر، کلسترول، تصلب شرائین، ضعف حافظه، آترومی، افسردگی، اسیداوریک، سردرد، میگرن، نفخ دل درد، مالیخولیا، سنگ اورات، خارش پوستی، فشار خون، صرع، بادفتق، احتقان و یبوست مبتلا می باشند نباید در خوردن باقلا زیاده روی کنند.

خواص داروئی:

باقلا از نظر طب قدیم ایران سرد و تر است و گل آن گرم می باشد 
1)دم کرده گل باقلا ضد تشنج و ادرار آور است .
2)دم کرده گل باقلا سنگ کلیه را دفع می کند و برای قولنج های کلیوی مفید است.
3)جوشانده باقلا برای ورم مثانه مفید است.
4)جوشانده باقلا اثر خوبی در رفع رماتیسم درد .
5)از جوشانده باقلا برای درمان نقرس استفاده کنید.
7)باقلا را اگر با آب سرکه و آب بپزید و با پوست بخورید اسهال مزمن را درمان می کند.
8)برای رفع گرفتگی صدا در باقلا را با روغن بادام و قند مخلوط کنید و بخورید .
9) برای رفع کوفتگی و روم پستان ، در باقلا را با آب جو مخلوط کرده و با سرکه و نعناع بپزید و ضمادی را که بدست می آید روی ورم و کوفتگی قرار دهید . 
10)ضماد در باقلا را با شنبلیله و عسل برای نرم کردن دمل و ورم بناگوش و زیر چشم مفید است.
11)جوشانده باقلا شکم روشهای مزمن را برطرف می کند.
12)ضماد باقلا جوش و کورک را می رساند و چرک را خارج می کند.
13)برای درمان تکرر ادرار از جوشانده ریشه باقلا استفاده کنید.
14)جوشانده سر شاخه های باقلا مستی مشروبات الکلی را برطرف می کند.
15)برای رفع التهاب و درد نوک انگشتان و ناخن باید یک مشت برگ باقلا را با نیم لیتر آب جوشانید و بگذارید کمی سرد شود و انگشتان خود را بمدت دو ساعت در آن قرار دهید تا برطرف شود.
16)نان خوشمزه بمقدر 2% در باقلا بآن اضافه کنید.

مضرات

باقلا در بعضی از اشخاص تولید نفخ و سنگینی سر و معده می‌کند. برای جلوگیری از این عوارض باید ابتدا باقلا را پوست کنده و بجوشانید و آب آنرا دور بریزید. سپس بان مقدری آب اضافه کرده و بعد از پختن با روغن بادام و ادویه گرم مانند دارچین و فلفل بخورید. مصرف باقلای تازه ممکن است تولید مسمومیت و حساسیت شدید بکند که گاهی موجب مرگ می‌شود بنابراین باید در خوردن باقلای تازه و خام احتیاط کنید.

کاسنی

گیاه کاسنی یک گیاه علفی می باشد که در اکثر نقاط ایران قابل کشت می باشد.زمینهای مرطوب کنار جاده بهترین نقاط برای کشت گیاه کاسنی می باشند.این گیاه دارای خواص دارویی بی نظیری نیز می باشد .در این مقاله از علم کشاورزی ما به کشت گیاه کاسنی ،نام علمی،گیاه شناسی و خواص دارویی آن پرداخته ایم.

گیاه شناسی:

نام علمی : Chicorium intybus

نام عمومی : Chicory ، Blue sailors sucory

نام انگلیسی : Chicory

نام خانواده : Compositae ( کاسنی یا گل مینا )

گیاهی است علفی و دارای ساقه ای که در حالت وحشی ارتفاعش به 50 تا 150 سانتی متر می رسد ولی اگر پرورش یابد از 2 متر نیز تجاوز می کند. ریشه ای قوی به قطر انگشت به درازی 50 تا 100 سانتی سانتی متر و به رنگ قهوه ای دارد ولی اگر قطع گردد رنگ مایل به سفید نمایان می سازد. درداخل ریشه آن شیرابه ای شیری رنگ جریان دارد ساقه کاسنی باریک استوانه ای و دارای انشعابات کم در ناحیه مجاور رأس است به طوری که منحصراً در قسمتهای انتهایی ساقه شاخه هایی با حالت فاصله دار در گیاه دیده می شود. کاسنی برگهائی متناوب و پوشیده از تارهای فروان دراطراف رگبرگ میانی دارد. شکل ظاهری برگهای قاعده ساقه آن با بقیه فرق دارد. مانند آنکه در قاعده ساقه برگها عموماً دراز، منقسم به قطعات عمیق دندانه دار منتهی به یک قسمت انتهایی مثلث شکل است وهر قدر که به رأس ساقه نزدیک گردیم برگها کوچکتر می شوند و کناره تقریباً ساده وضع ساقه آغوشی پیدا می کنند. گلهای زیبا و آبی رنگ کاسنی در تابستان از تیر تا شهریور ظاهر می شود. چون به تعداد زیاد و به شکل فاصله دار در طول محور دراز ساقه و انشعابات آن شکفته می گردد از این جهت نیز به تناسب شرایط متفاوت محیط زندگی دارای گلهائی به رنگهای سفید یا گلی می باشند. در هر کاپیتول 18 تا 20 گل زبانه ای منتهی به 5 دندانه دیده می شود که در انولوکری سبز رنگ و مرکب از 2 ردیف براکته واقع اند. میوه آن فندقه 4 سطحی نسبتاً مسطح و منتهی به مجموعه ای از فلسهائی بسیار کوچک اند. کاسنی گیاهی است که در نواحی مختلف به تفاوت بطور یکساله، دوساله یا چند ساله در می آید.

زمینهای نسبتاً مرطوب کنار جاده ها، اماکن بایر و دامنه های کم ارتفاع

دامنه های کم ارتفاع البرز، راه قزوین به سرشت، اطراف رودبار، اطراف تهران، کرج، آذربایجان: ارومیه و نواحی دیگر آن گیلان، اطراف رشت، لاهیجان، فارس، بلوچستان، آبادان نواحی کوهستانی خراسان: بین بجنورد و مشهد در 1500 متری، بین مشهد و فریمان در 1000 تا 1300 متری.

 آموزش کاشت زعفران

کاشت کاسنی:

تکثیر کاسنی از طریق کاشتن میوه آن صورت می گیرد میوه کاسنی به مدت 5 تا 6 سال قوه نامیه خود را حفظ می کند، و کاشت آن در زمینهای آماده نسبتاً مرطوب و دارای کود حیوانی کافی صورت می گیرد. برای این کار دانه گیاه را در هر فصلی می توان کاشت ولی مناسب ترین زمان، کاشتن دانه در اوایل فروردین می باشد. کاشت دانه درزمین ممکنست با دست یا ماشین های مخصوص انجام گیرد. پس از پراکنده کردن دانه در زمین با غلتک زدن ملایم روی دانه را با یک قشر نازک خاک می پوشانند.

داشت کاسنی:

پس از رشد و پیدایش گیاه جوان هنگامی که ساقه آنها به ارتفاع چند سانتی متر رسید و یا در امتداد و خطوط شیارها بخوبی نمایان شد اقدام به زدن کج بیل می کنند و سپس علفهای هرز را از زمین خارج می سازند و بعلاوه پس از گذشت 11 تا 20 روز اعمال فوق را به منظور اصلاح زمین مجدداً انجام می دهند.

برداشت کاسنی:

برگ کاسنی را معمولاً در مرداد ماه می چینند و آنها را در هوای آزاد و یا در اطاقهایی تحت اثر گرمای ملایم خشک می کنند. از هر هکتار زمین زراعی بطور متوسط معادل 1 تا 5/1 تن برگ تازه کاسنی بدست می آید. برداشت ریشه کاسنی در ماههای مهر و آبان انجام می گیرد که بوسیله چنگال یا وسایل مجهزتری از زمین خارج می کنند طول ریشه به 45 تا 50 سانتی متر می رسد لذا خارج کردن آنها مهارت و ابزار مخصوص لازم دارد.

ترکیبات گیاه کاسنی

گل های کاسنی حاوی ماده ای به نام شیکورین می باشند که مشتقی از کومارین به نام گلوکوهیدروکسی کومارین است. ریشه حاوی تا 8 درصد اینولین ( پلی ساکارید ) ، لاکتوسین ، لاکتوکوپیکرین، اسید شیکوریک ،‌فلاونوئید ها ، تانن ها ، گلوکزید ها ، کربوهیدرات ها ، تری ترپن ها ،‌استرول های اشباع نشده ، سس کوی ترپن لاکتون ها و اسید تاتاریک می باشد.

ریشه ی کاسنی در صورتی که حرارت داده و یا به اصطلاح بو داده شود ، بویی مشابه قهوه دارد ؛‌زیرا اینولین در اثر حرارت به اکسی متیل فوفورول تبدیل می شود که بوی آن کاملاً شبیه قهوه است.

خواص دارویی کاسنی :

مواد محلول در آب کاسنی دارای خواص تسکین دهنده سیستم عصبی مرکزی و اثرات آنتاگوتیست قهوه و چای را دارد. به احتمال زیاد لاکتوسین و مشتقات وابسته ی آن موجب اثرات مسکن کاسنی می باشند. الیگوساکارید های متعدد موجود در کاسنی بعنوان (( پروبیوتیک )) های داخلی عمل می کنند که باعث تخمیرهای متعدد در سیستم روده می شوند. اینگونه فعالیت های میکروبی در روزده اهمیت بسیار زیادی برای سلامت سیستم روده ای – معده ای دارند.

در بعضی نقاط دنیا ریشه و برگ کاسنی مانند سبزیجات مصرف می شود. ریشه ی کاسنی بعد از بو دادن ، مانند قهوه برای نوشیدن استفاده میشود. کاسنی همچنین مسکن قوی و مقوی قلب است. اینولین و ترکیبات وابسته ی موجود در ریشه ی کاسنی میتوانند از یبوست جلوگیری کنند. از دیگر اثرات مهم کاسنی می توان ضد اسهال ، ضد سرطان و اشتها آور بودن آن را نام برد.

طریقه و میزان مصرف :

روزانه 3 تا 5 گرم پودر ریشه در 150 تا 200 میلی لیتر ٱب میل شود. همچنین می توان معادل 10 گرم ( دو قاشق غذاخوری ) از برگ و گل کاسنی را خرد یا له کرد و با یک لیوان آب به مدت 5 تا 10 دقیقه جوشاند و پس از صاف کردن مصرف نمود. این جوشانده را می توان با کمی شکر ، نبات و یا عسل شیرین کرد و روزی یک تا دو نوبت از آن خورد.

عوارض جانبی :

تماس با گیاه کاسنی ممکن است باعث درماتیت شود.

احتیاط :

افرادی که سنگ کلیه دارند باید با مشورت پزشک از کاسنی استفاده کنند.

مهم ترین اثرات گزارش شده :

ضد باکتری ، صفرا آور ، ضد التهاب ، ضد موتاژن ، ضد نفخ ، مقوی قلب ، ملین ، مسهل ،‌ادرار آور ،‌هضم کننده ، شیر افزا ، محافظ کبد ، کاهش دهنده ی کلسترول ، مسکن ، تقویت کننده ی معده ، تقویت کنده ی اعصاب و کاهش دهنده ی قند خون .

نکات قابل توجه :

1- بهترین ریشه ی کاسنی برای مصرف ، ریشه ی گیاه یکساله است. زیرا ریشه در سال های بعد ضخیم و چوبی می شود.

2- کاسنی گونه های مختلفی دارد که از همه ی آنها استفاده می کنند . این گونه ها ممکن است از نظر رنگ و گل و یا شکل برگ ها با هم متفاوت باشند.

3- برگ های کاسنی را باید درتابستان چید تا هم رشد کافی کرده باشند و هم به گیاه آسیب نرسد. همچنین نباید همه ی برگ ها را چید.

4- کاسنی را می توان با دانه ی آن کاشت. زمینی که کاسنی در آن کشت می شود باید دارای رطوبت کافی باشد و بهتر است کشت آن در اردیبهشت ماه صورت گیرد.

5- کاسنی از قدیم در بسیاری از نقاط دنیا بعنوان گیاهی مفید برای کبد مشهور بوده است. همچنین ازاین گیاه برای درمان قولنج های کبدی ، یرقان ، نارسایی های کبد و بعنوان صفرا آور استفاده می کردند و در حال حاضر نیز برای رفع مشکلات کبد مصرف زیادی در جهان دارد.

6- بسیاری از اثرات کاسنی بخصوص مشکلات کبدی ، مربوط به ترکیبات سنگینی است که این ترکیبات در عرق کاسنی وجود ندارد و در عصاره و یا فرآورده هایی مانند جوشانده ی آن وجود دارد ؛ لذا عرق کاسنی موجود در بازار اکثر خواص ذکر شده در این کتاب را ندارد و باید از فرآورده های صنعتی و یا جوشانده ی آن استفاده کرد.

عدس

عدس گیاهی است که از قبل میلاد مسیح مورد استفاده قرار می گرفته است نام علمی عدس  Lens culinaris می باشد.عدس ﮔﯿﺎﻫﯽ اﺳﺖ ﻋﻠﻔﯽ، ﯾﮑﺴﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﻗﻪ ﻫﺎی ﮐﻮﺗﺎه، ﺗﺎ ﺣﺪی ﻣﻨﺸﻌﺐ و ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ روﺷﻦ، ارﺗﻔﺎع آن ﺑﯿﻦ ۱۵ ﺗﺎ ۷۵ ﺳﺎﻧﺘﯽ ﻣﺘﺮ ﻣﺘﻐﯿﺮ اﺳﺖ. هندوستان بیشترین تولید و سطح زیر کشت عدس را دارد.واژه عدس ریشه و بنیاد فارسی داشته و از فارسی به زبان عربی داخل شده. این گیاه جزو حبوبات مناطق دیمی و کوهستانی می باشد.

تاریخچه کشت عدس

عدس از قدیمی ترین منابع غذایی گیاهی بشر است و عمر آن به قدمت تاریخ کشاورزی است. از عدس هم در قرآن (سوره بقره آیه ۶۱) و هم در انجیل نام برده شده است. وجود بقایای دانه های عدس در مقابر مصری به ۲۳۰۰ سال قبل از میلاد مسیح می رسد. کشت آن در مصر، جنوب اروپا و غرب آسیا در قدیم رواج داشته و از این مناطق بعداً به شمال اروپا، هندوستان، چین و بطرف غرب تا اتیوپی پراکنده گردیده است. کشورهای عمده تولید کننده عدس در دنیا عبارتند از هندوستان، ترکیه، سوریه، پاکستان، اسپانیا و بنگلادش. در ایران کشت عدس بیشتر به استانهای شمال غربی و غرب کشور اختصاص یافته است. منشاء عدس به نظر می رسد از کشورهای شرق مدیترانه مثل آسیای صغیر، یونان و مصر باشد که از آنجا به طرف هند گسترش یافته است. کشت آن بعداً در اروپا، آفریقا و آمریکا رواج یافته است.عدس ونژادهای مختلف آن درایران پرورش می یابند. به حالت نیمه وحشی نیز در نواحی مختلف دیده می شوند. کرمانشاه، همدان، لرستان، خرم آباد، کرمان، بم، فارس، بوشهر و میناب مهمترین مراکز تولید و پرورش عدس در ایران می باشند.

انواع و ارقام عدس

۱٫عدس رسمی که دانه آن گرد و سنبتا درشت است و رنگ آن سبز مایل به زرد است .

۲٫عدس ریز یا عدس قرمز که دانه های آن ریز و به رنگ قرمز می باشد .

انواع گونه های عدس شامل:
Lentils.orientalis,L.nigricans,L.ervoides,L.montbertii است.

آب و هوای مناسب کشت عدس

عدس در مناطقی که نخود کشت و کار می شود در نیمکره شمالی می تواند کشت گردد. عدس را می توان در هوای سرد و بدون آبیاری کشت نمود ولی به سرمای زیاد مقاوم نیست. عدس تا حدودی می تواند خشکی را تحمل کند ولی از رطوبت زیاد آسیب می بیند. بدین لحاظ آن را باید در خاکهای سبک تا متوسط که دارای تهویه مناسب هستند، کشت نمود. کاشت عدس در مناطق گرمسیر غرب آسیا و شمال آفریقا بصورت آبی و کشت دیر زمستانه (اواخر دی) انجام می گیرد ولی در ارتفاعات زیاد به دلیل حساسیت به سرما آن را حدود شهریور- مهر می کارند.

عدس گیاهی روز بلند است که بطول روشنایی ۱۴ ساعت یا بیشتر احتیاج دارد، واریته های روز خنثی نیز در بین آنها دیده می شود. عدس هائی که در شرایط روز کوتاهی کشت شوند رشد رویشی بیشتری خواهند داشت. نوسانات در طول روشنائی، درجه حرارت روز و شب می توانند روی فنولوژی و ساختمان گیاه، گلدهی، تشکیل غلاف و میزان محصول عدس اثر بگذارد.

عدس گیاه مخصوص مناطق معتدله سرد و نواحی خشک و گرم است، در ارتفاعات مناطق گرم تا ۲۰۰۰ متری کشت می شود. عدس برای رشد مناسب به رطوبت نسبی ۵۰ درصد، نور زیاد و درجه حرارت بین ۱۸ تا ۳۰ درجه سانتیگراد احتیاج دارد. عدس به سرمای زیاد و مناطق مرطوب حساس می باشد. در کشورهایی مثل لبنان، ایران، ایتالیا، اسپانیا و ترکیه دوره رشد رویشی عدس با افزایش تدریجی طول روز و درجه حرارت مصادف است.

جوانه زدن بذر با جذب رطوبت کافی سریعاً شروع می شود اما کاهش رطوبت بذر بعداً باعث از بین رفتن قوه جوانه زنی آن می گردد. نسبت جوانه زنی، سبز شدن و رشد گیاهچه عدس اساساً به درجه حرارت بستگی دارد. دمای مطلوب برای سبز شدن بذر بین ۱۵-۲۵ درجه سانتیگراد بوده و در این دما بذور ظرف ۵ تا ۶ روز جوانه می زنند. 

عدس سازگاری وسیعی در خاکهای مختلف دارد و در اراضی با حاصلخیزی متوسط تا کم عملکرد خوبی خواهد داشت. عدس خاکهای سبک و آهکی را دوست دارد، ولی در زمینهای رسی- لیمونی و حتی اراضی لیمونی رسی نمو آن رضایت بخش نیست و در چنین زمینهایی کشت سایر حبوبات توصیه می شود. همچنین در زمینهای خیلی قوی از نظر مواد غذایی عدس به علت تولید شاخ و برگ فراوان که باعث کمی دانه می گردد رشد خوبی نداشته و کشت آن توصیه نمی گردد. عدس در اراضی که دارای شیب، بافت خاک، عمق و سنگلاخی بودن متفاوتی میباشند می تواند کاشته شود. عدس دامنه وسیعی از واکنش خاک بین ۵/۵ تا ۹ را تحمل می نماید.

عدس معمولاً گیاهی خودگشن است و عمل گرده افشانی در داخل غنچه ها قبل از باز شدن گلها در صبح روز بعد انجام می گیرد. میزان دگرگشتی در آن خیلی کم و توسط حشرات کوچک مانند تریپس صورت می گیرد.

آماده سازی زمین و تاریخ کشت عدس

نحوه آماده سازی زمین به نوع خاک وسیستم کاشت بستگی دارد. هدف از شخم تهیه بستری نرم، فشرده و فارغ از علف هرز است که ضمن افزایش سرعت جوانه زنی مقدار بیشتری آب در خود نگه می دارد. زمین ۱ یا حداکثر ۲ مرتبه شخم می خورد که نوبت دوم به منظور پوشاندن بذر است. کاشت در عمق ۴ تا ۵ سانتی متری کافی است و افزایش وزن خشک و جوانه زنی مطمئن تر خواهد بود. تأخیر در جوانه زنی به علت کاشت عمیق چنانچه در درجه حرارت کم باشد افزایش می یابد. کاشت به صورت هیرم کاری در خاکهای با بافت سنگین که سله می بندند یا در زمینهای غیر مسطح که احتمال غرقاب شدن وجود دارد دارای مزیت است. تاریخ کاشت اثرات قابل ملاحظه ای بر عملکرد عدس دارد زیرا تغییر در تاریخ کاشت منجر به تغییر شرایط محیط گیاه در طی رشد می شود. تاریخ کاشت مطلوب گیاه از محلی به محل دیگر و گاهی از ژنوتیپی به ژنوتیپ دیگر فرق می کند. تاریخ کاشت مناسب در دشتهای شمالی و مرکزی هند اواسط آبان تا اواسط آذر است در هیمالیا که زمستان طولانی تر و رطوبت بیشتر است کاشت عدس بطور مطلوب تا اواخر آذرماه نیز امکان پذیر است. در ارتفاعات پائین منطقه غرب آسیا کاشت در اوایل زمستان محصول بهتری نسبت به کاشت در اواخر زمستان یا بهار دارد در ارتفاعات بالای مناطقی از ایران تاریخ کاشت مناسب. اوایل بهار است البته با تأخیر در کاشت در این مناطق عملکرد کاهش می یابد ولی مقدار پروتئین اضافه می شود.

روشهای کشت عدس

کشت سنتی

در این نوع کشت که معمولا در قطعات کوچک اجرا میشود. با استفاده از شیوهای سنتی وقدیمی مبادرت به کشت می نمایند. در این نوع کشت پس از اجرای یک شخم عمیق در پاییز مجدداً در بهار یک شخم تکمیلی انجام می دهند وزمین تسطیح می شود. پس از هموار نمودن زمین بذر وکود مورد نیاز به وسیله دست بر وی زمین پاشیده شده وبه وسیله خیش به زیرخاک انتقال داده میشود. در اراضی دیم پس از اجرای یک شخم عمیق در پاییز برای حفظ رطوبت ذخیره شده و جلوگیری از تبخیردر بهار هیچ گونه عملیات شخم و برگردان خاک اجرا نمی شود وبه محض مناسب شدن شرایط کاشت دراسفند ماه و یا اوایل بهار بذر و کود مورد نیاز را پاشیده و به وسیله دیسک ویا پنجه غازی پوشانده میشود.

کشت مکانیزه
در این نوع کشت که مناسب ترین نوع کشت عدس می باشد در شرایط آبی در پاییز یک نوبت شخم عمیق ۳۰-۲۵ سانتیمتر اجرا می شود سپس با مساعد شدن شرایط خاک و هوا یک نوبت شخم تکمیلی به عمق ۱۵-۱۰ سانتی متر اجرا و سپس برای از بین بردن کلوخه ها از دیسک استفاده می شود باید دقت شود که شخم بهاره به موقع و به محض گاورو شدن خاک صورت گیرد پس از تسطیح زمین به وسیله ماله با در نظر گرفتن شرایط آبی و دیم و با توجه به نحوه کار ماشین های بذر کار مبادرت به کشت می شود.

تراکم عدس

واکنش عدس به تراکم کاشت متفاوت بوده و به شرایط محیطی رشد گیاه و ژنوتیپ آن بستگی دارد. معمولاً بالاترین محصول با تراکم ۳۰۰ الی ۴۵۰ بذر در هر متر مربع بدست آمده است مطالعات روی تراکم و مقدار بذر جهت کاشت نشان داده است که در شرایط هندوستان برای عدسهای بذر ریز ۶۰ الی ۸۰ کیلوگرم در هکتار و انواع بذر درشت ۱۲۰ الی ۱۶۰ کیلوگرم درهکتار توصیه شده است.

کود مورد نیاز عدس

محصول عدس به میزان ۲ تن در هکتار، نیاز به ۱۰۰ کیلوگرم ازت، ۲۸ کیلوگرم P2O5 و ۷۸ کیلوگرم K2O دارد. در شرایط همزیستی خوب گیاه با باکتری حدود ۸۵ درصد نیاز گیاه به ازت برطرف می شود. لذا اضافه کردن ازت به خاک تأثیری بر افزایش عملکرد نخواهد داشت البته در خاکهای شنی که دارای مقدار کمی ماده آلی باشند افزایش ۱۵ الی ۲۵ کیلوگرم ازت در هکتار عملکرد را افزایش می دهد. در پاکستان در هر هکتار حدود ۱۵ الی ۲۰ تن کود حیوانی توصیه شده است حتی اگر در سیستمهای کشت مضاعف به گیاه اول کود حیوانی داده شده باشد کود حیوانی اثرات خوبی بر عدس ( گیاه دوم) خواهد داشت. نسبت به مقدار فسفر موجود در خاک حدود ۱۰ تا ۴۰ کیلوگرم فسفر در هکتار باید مصرف کرد. بطور کلی در سالهای کم باران واکنش به فسفر بیشتر است و بین واکنش عدس به فسفر و مقدار بارندگی یک رابطه خطی معکوس وجود دارد، کاهش گوگرد قابل دسترس در خاک محصول عدس را کاهش می دهد هنگامی که کود فسفر به صورت سوپر فسفات استفاده شود نیازی به اضافه کردن گوگرد نیست لیکن اگر فسفر به صورت سوپر فسفات وپلی فسفات باشد مصرف گوگرد دارای فواید اثبات شده ای خواهد بود عدس حساسیت زیادی به کمبود روی نشان می دهد لذا با مشاهده اولین علائم کمبود بایستی ۱۰ تا ۱۵ کیلوگرم سولفات روی در خاک یا ۵ کیلوگرم سولفات روی به شکل محلول پاشی در شاخ و برگ استفاده کرد.

آبیاری عدس

عدس از نظر نیاز به رطوبت مشابه غلات است و بسته به نوع واریته و محل رویش نسبت به تعریق گیاه فرق خواهد کرد. بحرانی ترین مرحله نیاز گیاه به آب در زمان گل دهی می باشد. عدس به آبیاری بیش از اندازه نیز حساس است در خاکهای سنگین با نفوذپذیری کم و مزارع غیر مسطح غرقابی عملکرد کاهش می یابد.

داشت عدس

مبارزه با بیماریها و آفات و علفهای هرز در مراقبت و نگهداری گیاه اهمیت بسزائی دارد.

آفات و علفهای هرز

به استثنای علفهای هرز انگل، عدس دارای علف هرز بخصوصی نیست. با توجه به اینکه این گیاه با غلات در تناوب است علفهای هرز همان فصل کاشت را می توان در مزارع عدس مشاهده کرد. از علفهای هرز می توان شیر پنیر، یولاف و گل جالیز را نام برد. علفهای چند ساله آلودگی کمتری در مزارع عدس ایجاد می کنند. که میتوان از این گروه قیاق، پیچک و پنجه مرغی را نام برد.

برای مبارزه شیمیایی میتوان از علف کشهای زیر استفاده نمود

تری بونیل و مالوران که قبل از سبز شدن در عدس برای کنترل علفهای هرز پهن برگ استفاده می شود.

برای کنترل علف های هرز برگ باریک از علف کشهای پرونامید، متوآلاکلر و دیلکوفوپ متیل استفاده می شود.

بیماریها و آفات

بیماریها: از بیماریهای عدس میتوان از موارد زیر نام برد:

پژمردگی آوند، پوسیدگی ریشه، بیماری زنگ، سفیدک پودری، سفیدک دروغین، آنتراکنوز و بیماری های ویروسی

آفات: از آفات می توان شته ها، کنه ها، سرخوطومی ها و سوسکهای انباری را می توان نام برد که به عدس حمله می کنند در این بین کنه ها بیشترین خسارت را وارد می کنند و سوسکهای انباری تا ۸۰ درصد بذرهای انبار شده را مورد حمله قرار می دهند.

برداشت عدس

برداشت عدس هم دستی و هم به وسیله ماشین انجام می‌گیرد.

برداشت پیش از موعد باعث چروکیدگی بذر می شود. زیرا بذرها بطورکلی پر نشده بوده اند. حال آنکه تأخیر در برداشت باعث ریزش غلافها و کاهش محصول می شود. بقایای گیاه، کاه و کلش و غلافها منبع غذایی با ارزشی برای دام به شمار می روند. مرحله مناسب کشیدن یا بریدن گیاه با دست هنگامی است که رطوبت بذرها حدود ۳۰ درصد باشد و این رطوبت باید برای بکارگیری ماشین ( کمباین) باید ۱۲ تا ۱۴ درصد باشد.

موارد مصرف :در تقسیم بندی انجام شده براساس هدف تولید و مورد مصرف،عدس جزء حبوبات دسته بندی شده است.طبق تعریف ارائه شده،گیاهان این تیره به منظور تولید دانه کشت میشوند و دانه حاصل عمدتا به مصرف انسان می رسد.

کلم

خواص دارویی گیاه کلم

تصفیه کننده خون،کلم یکی از سبزی های معروف خوراکی است که تاریخی کهن دارد. کلم اقسام مختلفی دارد و به رنگ های گوناگون است. مانند : کلم سبز، کلم قرمز، کلم قمری. فواید کلم: کلم، رخسار را جلا می دهد و نیکو می سازد. کلم خواب آور بسیار خوبی است. کلم، حرکت کودکان نو پا را آسان می گرداند. مصرف کلم، صدا را صاف می کند. کلم پخته، بدن را از اخلاط فاسد و عرق زیاد پاک می کند. کلم پخته در درمان صرفه کهنه و درد کمر و زانو موثر است.

 کلم پخته، سردرد را تسکین می دهد. برگ کلم سوخته، بهترین پاک کننده زردی دندان ها و خشک کننده بسیار خوبی است. تخم کلم، ضد خونریزی لثه و ضد کرم دستگاه گوارش است. تخم کلم ضد کم خونی است و قوه بینایی و نور چشم را افزایش می دهد. مداومت در خوردن کلم، باعث از بین رفتن سنگ های ادراری و تناسلی خواهد شد. کلم به علت دارا بودن مواد گوگردی برای خارش و شستشوی موی سر شوره دار، داروی بسیار خوبی است. کلم تصفیه کننده خون استک کلم دارای یک اسانس سلفوره است که برای معالجه کرم امعاء به کار می رود. برای درمان زخم های عمیق و زخم های سرطانی، پماد برگ کلم با آرد جو مفید است. سوخته کلم برای درمان جوش های دهان، رفع زردی دندان و جلوگیری از ریزش مو مؤثر است. برای این منظور باید سوخته کلم را در محل مورد نظر بمالند و این کار را تکرار کنند تا اثر خود را ببخشد. خوردن 6/25 گرم تخم کلم که با آب پخته شده باشد، لکه های پوستی را برطرف می کند. شیره کلم خام، برای تقویت خون اشخاصی که کمبود آهن دارند مفید است. شیره کلم خام، غشاهای مخاطی معده و روده ها را پاکیزه می کند. برگ کلم له شده، برای درمانی ناراحتی های پوستی مؤثر است. کلم اکسیری است که دوای همه دردهاست و تمام اعضای بدن از آن استفاده می کنند و هیچ دردی نیست که در مقابل کلم دوام آورد. کلم زخم های بواسیر را التیام می دهد. کلم سنگینی گوش را درمان می کند. برگ های خام کلم سبز یا قرمز را قبل از غذا به صورت سالاد بخورید. زیرا برگهای کلم مقدار زیادی کلسیم و گوگرد دارد که برای تقویت خون بی اندازه مفید است و سالاد برگ خام کلم، بهترین درمان کم خونی است. مصرف سوپ کلم برای معالجه برونشیت و سرفه شدید مفید است.

 برگ کلم سفید یا قرمز در معالجه امراض کبد و یرقان (زردی) نتایج مؤثری دارد. کلم بهترین داروی طبیعی برای معالجه اسهال است، برای این منظور باید برگ کلم یا گل کلم را با آب بپزید و فلفل و کره به آن چاشنی کنید و با کره و نان برشته به عنوان غذا مصرف کنید. مصرف کلم، بیماری نفریت (ورم چرکی کلیه) را درمان می کند. 

مصرف کلم برای مبتلایان به نفریت به سبب دفع سموم موجب تسکین درد می شود. اگر برگ کلم را به وسیله گذاردن اطوی داغ روی آن به صورت پماد در آورده و روی جاهایی که در بدن درد می کند بگذارید این مرهم (ضماد) برای تسکین درد اعصاب و رماتیسم و سیاتیک مؤثر است. مصرف شربت کلم، روزانه سه قاشق و هر بار یک قاشق قهوه خوری تمام کرم های بدن را دفع می کند. کلم به علت داشتن آهک زیاد، ارسنیک و ید، یکی از غذاهای بسیار عالی و مفید است و برای درمان سستی استخوان، سل و کم خونی نظیر ندارد. در کلم املاح سولفات، نیترات دوپتاس، اکسیدهای آهن و گوگرد (اسانس گوگرد) وجود دارد.

 تذکر:

 خوردن کلم برای بیمارانی که مبتلا به گواتر و بواسیر هستند و افرادی که به خارش بدن مبتلا هستند مضر است. طریقه مصرف: مصرف کلم به صورت سالاد، بسیار لذیذ و نافع است. آب کلم نیز راهی برای مصرف کلم است اما ممکن است به ذائقه بسیاری از مردم خوش نیاید. برای این منظور می توان آب هویج خام و چند قطره آب لیمو به آن اضافه کرد و سپس مصرف کرد.

 بهترین کلم و روش نگهداری آن:

 وقتی کلمی را انتخاب می کنید، باید برگ هایش محکم و چسبیده باشد و سر آن سنگین و محکم و برگ های خارجی اش هنوز روی آن باشد. برای اینکه تازگی کلم حفظ شود، آن را در پارچه ای بپیچید و در یخچال نگهداری کنید.

گلخانه خانگی

 امروزه گل دوستان نمی توانند گل را به خوبی پرورش بدهند ما مطالبی به شما می گوییم که شاید مشکلات شما رفع شود 

● در خانه گلکاری کنیم:

امروزه در منازل ، آپارتمانها ، رستورانها و موسسات مختلف ، نگهداری گل و گیاه زینتی مورد توجه و خواست مردم است .اغلب در گوشه و کنار سالن ها ، اطاقها ، دفاترکار ، محلی برای نگهداری گلدان . یا گلهای بریده در نظر گرفته میشود . عموما گلهای بریده را در آب قرار می دهند و گلدانهای زینتی را روی میز پذیرایی ، گوشه و کنار سالنها ، اطاقها و راهروها میگذارند و با این تزئینات منظره جالبی به محل کار و زندگی خود میدهند . با وجودی که در نگهداری این گلها دقت زیاد میشود ، معذالک بعد از چند روز یا چند هفته برگ گیاهان زرد شده و گاهی خود گیاه پژمرده میشود و از بین می رود .مطالب و آگاهی های این بخش ، علاقمندان به گیاهان زینتی و گلها را از نکاتی آگاه میسازد که دانستن آن برای سلامتی و شادابی گلهایشان ضرورت دارد . در یک تعریف اجمالی ، فن گلکاری رشته ای از علم باغبانی است که جنبه های عمل آوردن و پرورش گیاهانی را که بنحوی از گل ، شکل عمومی گیاه و یا میوه آنها از نظر زینتی استفاده میشود ، مورد بحث قرار می دهد .برای آشنایی خوانندگان با فن و هنر گلکاری ، مطالب علمی و عمومی را در دو قسمت جداگانه تحت عناوین : گلکاری عمومی و گلکاری خصوصی مورد بحث قرار می دهیم .

ـ گلکاری عمومی : در این بخش از کلیات بکار بردن اصول علمی برای تربیت و پرورش گیاهان سخن گفته میشود. اطلاعات عمومی در زمینه روشهای کاشت و تکثیر گیاهان ، چگونگی و زمان کشت ، وسایل مورد نیاز باغبانی ، سازگاری گیاه با محیط ، شناسایی شرایط لازم محیط برای کاشت گیاه از قبیل : حرارت ، خاک ، هوا ، زطوبت ، مواد غذایی ، بیماریها و آفات گیاهی و روش های کنترل و مبارزه با بیماری ها و آفات از جمله مسائلی هستند که پرورش دهنده گل باید از آنها مطلع باشد .

ـ گلکاری خصوصی : در این بخش درباره هرگیاه زینتی یا گل مورد نظر از جنبه های بالا بطور جداگانه بحث میکند و بعبارت دیگر در این قسمت روش های بکار بردن مبانی علمی و عملی در طرز کشت و پرورش گیاهان و گلهای مشخصی را مورد بحث قرار می دهد .

▪ موسسات و مراکز پرورش گل و گیاه شامل سه دسته کلی میشوند :

۱) موسسات تولیدی گل و گیاه : این موسسات هرکدام به وسائل تهیه گلها و گیاهان خاصی که پرورش می دهند مجهز هستند . برای مثال : یک موسسه فقط گل اُرکیده عمل می آورد یا موسسه ای گل میخک تهیه می کند . در این موسسات گلخانه ها دارای تجهیزات و وسعت زیاد با دریچه های متعدد برای تهویه میباشند . در مرکز دیگری گیاهان زینتی گرمسیری عمل می آورند که دارای گلخانه هائی با حرارت و رطوبت زیادتریست . همچنین گلخانه هائی برای پیش رس کردن پیازهای گل ، تکثیر نباتات زینتی و تهیه گل بریده از قبیل : رُز ، گلایول و لیس در اختیار دارند . این موسسات به زمین فراوان و آب کافی برای خزانه کاری احتیاج دارند . در این مراکز کارشناسان کار آزموده و کارگران متخصص بدون مشورت مداوم با مدیر موسسه کارهای خود را انجام می دهند . یعنی یکنفر کارگر قابل می داند چه موقع نهال را بکارد ، چه وقت پیوند بزند ، خاک گلدانها را چه موقعی تعویض کند و آبپاشی را چه اندازه و در چه موقع انجام دهد .

۲) موسسات عمومی و شهری : مثل شهرداریها که مسئول اداره پارکهای عمومی ، میدانها ، درختان خیابانها و بلوارها ،سایر مکانهای شهری و عمومی می باشند .این موسسات نیز بنوبه خود از امکانات ضروری برای تکثیر و کاشت و داشت گیاهان و درختان زینتی استفاده می نمایند .

۳) افراد علاقمند : یا به عبارت دیگر آماتورها که در باغ ، باغچه یا محیط بسته خانه و آپارتمان خود گلها را می کارند و نگاهداری می کنند

● گلکاری عمومی

الف) چگونه گیاهان زینتی را در خانه پرورش دهیم ؟

امروزه عمل آوردن گلدانهای گل در منزل یکی از بهترین سرگرمیهاست . گیاهان زینتی مخصوصا در فصل زمستان قسمت عمده تزئینات داخلی منزل را تشکیل میدهند . بعلاوه پرورش نباتات در منزل برای کسانیکه باغی در اختیار ندارند و میخواهند فعالیتهای گلکاری داشته باشند حائز اهمیت است . حتی برای کسانی هم که باغی در اختیار دارند و علاقمند به پرورش گل هستند این موضوع قابل توجه است . با وجودی که منزل برای پرورش و نگهداری گلها محل مناسبی نیست ، معهذا مردم به نگهداری گل در منزل علاقمندند . برای پرورش گیاهان زینتی در منزل باید احتیاجات اصلی آنها و بهترین طرق کشت این قبیل گیاهان را بدانیم . در درجه اول باید گیاهانی را که از نظر برگ یا گل زینتی و قابل نگهداری در منزل هستند بشناسیم و آنها را انتخاب کنیم و طرز سازگاری و تطابق آنها را با شرایط داخل منزل فرا گیریم . در صورت امکان باید مجموعه ای از گیاهان را جمع آوری کنیم که شرایط رشد آنها در منزل با شرایط محلی که طبیعت زندگی می کنند تفاوت نداشته باشد . به عنوان مثال : میزان حرارت در منزل باید طوری تنظیم شود که گیاه شانس زندگی کردن را داشته باشد . اکنون که در بعضی منازل شوفاژ هست باید انواع بخصوصی از گیاهان زینتی را در منزل پرورش داد . اگر برگ فیکوس شما می ریزد و یا برگهای سیکلامن زرد می شود ، نباید فورا آنها را دور ریخت بلکه باید علت آنرا شناخت . برای مثال: اگر بطور مرتب آب سرد به گلدان سیکلامن بدهیم برگهایش خیلی زود زرد میشود . با وجود این مسلم است که بدون دقت و کوشش شما ، هیچگونه عملی تضمین نمی شود .

عمل آوردن گیاهان در گلدان مثل فن آشپزی است . همانطوری که برای تهیه غذای مطبوع باید از اصول مشخصی پیروی کرد ، در پرورش گیاهان هم باید مبانی علم گلکاری را آموخت تا موفقیتی بدست آورد .

ب) سازگاری گیاهان زینتی با محیط داخلی منزل ، باغ و باغچه :

مفهوم سازگاری یا تطابق با محیط عبارت از واکنش مناسب موجود زنده نسبت به شرایط محیطی است . به عنوان مثال : دسته ای از گیاهان با بعضی از شرایط محیطی از قبیل : خاک ، رطوبت ، روشنائی و خشکی هوا سازگارتر و کم توقع ترند و در قبال تغییرات آنها غالبا عکس العمل مناسب دارند .در صورتیکه ارقام دیگر حساس ترند و در صورت تغییرات زیاد شرایط زیستی ، از بین میروند . گلهائیکه پرورش دهندگان به بازار عرضه می کنند ، بدوا از طبیعت جمع آوری شده اند و مهم آنست که ما محیط زیست طبیعی این گیاهان را بشناسیم . البته بسیاری از گلها بتدریج خود را با محیط جدید سازگار می کنند ولی آن کیفیت ومرغوبیت و احتمالا استفاده ای را کع با توجه به شناخت سازگاری با محیط زیست حاصل میشود بدست نمیآورند. پس در درجه اول باید احتیاجات گیاهانی را که میخواهیم در منزل پرورش دهیم بشناسیم . پرورش دهنده باید مطلع باشد که گل ، سیکلامن ، بنفشه آفریقایی ، سرخس ها و آفلاندرا و گیاهان خانواده آناناس که جنگلی هستند ، محیط مرطوب لازم دارند . کاکتوس و سایر نباتات باصطلاح گوشتی ، که بافت ضخیم داشته و بیابانی هستند و در مناطق خشک و گرم و در روشنائی شدید عمل آمده اند ، بهیچ وجه امکان رویش در باغ و باغچه را ندارند ولی احتمالا اگر بخواهند در منزل آنها را نگهداری کنند ، بخصوص در فصل زمستان باید به آنها خیلی کم آب بدهند و آنها را در محل روشن نزدیک پنجره قراردهند ، هرچند دراین مورد استثناهائی وجود دارد . تفکیک گیاهان رطوبت دوست و خشکی پسند بخصوص برای تولید کنندگان و گل فروشان حائز اهمیت است . زیرا در گلخانه ها و مغازه های گل فروشی محیط مرطوب آماده است و نباید این دو نوع نبات باهم نگهداری شوند ( یعنی گیاه رطوبت دوست و گیاه خشکی پسند ) چون بافتهای انواع کاکتوس و نباتات گوشتی در محیط مرطوب نرم می شوند و وضع طبیعی خود را از دست می دهند . بعضی از گلها ، سایه پسندند و بعضی به تغییرات شب و روز حساسند . اگر دسته ای از گلها مثل گل داودی را که مخصوص مناطق جنوبی هستند و در روزهای ۱۲ ساعته گل می کنند ، به مناطق شمالی ببرند ، که در تابستان طول روز به ۱۶ ساعت میرسد ، گل نمیکند . مگر اینکه طول روز کوتاه شود . به عبارت دیگر این دسته از گیاهان در اوائل مهر ، که طول روز کوتاه میشود گل می کنند . در سالهای اخیر هزاران هزار گیاه در اثر عدم آشنایی و مهارت مردم همچنین در اثر عدم سازگاری با محیط در منازل از بین رفته اند ولی با شناسائی گیاهان مقاوم و مهارت در طرز پرورش آنها عده ای از گیاهان زینتی را میتوان در خانه نگهداشت .

● طرح دو نوع گلخانه : یک طرفه و دو طرفه

قدم اول تفکیک بین گلخانه ای است که در یک محیط متناسب از لحاظ گرما ، روشنائی و رطوبت عمل آیند و محیط خشک و کم نور اطاقهای منازل و آپارتمان ها برای آنها مناسب نیست . گیاهانی که در منزل نگهداری می شوند باید بتوانند با شرایط داخلی منزل سازگار شوند . ممکن است در منزل بخاری یا شوفاژ باشد و میزان حرارت بالا و پائین برود ، دریچه ها ممکن است باز و بسته شوند یا روشنائی لازم در منزل موجود نباشد . باین ترتیب گیاه با بودن شرایط نا مساعد وضع نا متعادلی پیدا می کند و نیاز به حرارت و رطوبت مناسب گلخانه را دارد . شما نمی توانید به خاطر نگهداری گلدانهای مناسب منزلتان را عوض کنید ولی لا اقل می توانید گلدانهای متناسب برای منزلتان بخرید . در زمستان اگر شما در یک اطاق سرد زندگی می کنید و هنگام شب بخاری یا شوفاژ را خاموش می کنید ، باید نباتات مقاوم به سرما در اطاق داشته باشید . در صورتیکه اطاقتان تاریک است و نور کامل آفتاب ندارید ، از گیاهانی که گل نمی کنند و فقط برگشان زینتی است ، مثل فیلودندرون استفاده کنید . هر گیاهی نیازهای غذائی خود را از طریق ریشه و برگها تامین می کند ، علاوه بر این برگها باید تنفس کنند . بنابراین به هوا احتیاج دارند . ولی از جریان شدید هوا ناراحت می شوند . سرد و گرم شدن ناگهانی محیط ، روشنائی شدید و روشنائی کم همه عواملی هستند که در زندگی گیاه موثرند . در هوای آزاد گیاهان مقاوم خود را برای این گونه شرایط آماده کرده اند . ولی در داخل منزل وقت بیشتری لازم است و برای اینکه احتیاج گیاه تامین شود باید آنچه را که مساعد است فراهم کنید و آنچه مناسب نیست حذف نمائید . گیاه را نباید یک مرتبه و غفلتا از محیط تاریک و سایه دار در روشنائی شدید آفتاب قرار داد . در این صورت برگهای قدیمی و کهنه میسوزند و فاسد می شوند و برگهای جدیدی که با موقعیت و محل جدید سازش دارند روی گیاه رشد می کنند . درباره سازش انواع گیاهان و اکثر برگها که در مقابل نور خیلی شدید قرار گرفته اند مثالهای زیادی میتوان آورد . شما در فصل زمستان گلدان فیکوس و سرخس و غیره را در داخل منزل نگه میدارید . اینها سرسبز و شاداب هستند . ولی در بهار وقتی که درجه حرارت هوا زیاد می شود ، غفلتا آنها را در آفتاب شدید و در هوای آزاد قرار میدهید . این تغییر ناگهانی برگهای کهنه را از بین میبرد .

دلیل این موضوع واضخ است ، زیرا سازش برگها به روشنائی فقط در موقع رشد برگ است . وقتیکه برگ به حد بلوغ رسید ، یعنی کامل شد دیگر سازشی وجود ندارد . در علم گیاه شناسی ، این موضوع ثابت شده است . گیاهانی را که به هوای گلخانه عادت دارند ، نباید غفلتا به محل تاریک و سرد و خشک اطاق ببرید . خوشبختانه تولید کنندگان گل و گل فروشیها به این موضوع توجه دارند و گلدانها را از گلخانه گرم به گلخانه سردتری میبرند تا انساج آنها محکم شود و باین طریق گیاهان نسبتا مقاومی بدست آورند تا در موقع انتقال به منزل صدمه ای نبینند .

● عوامل مهم و موثر در رشد گیاهان خانگی

محیط داخلی بافتهای تشکیل دهنده هر گیاه ، مخصوصا در قسمتهای گل و برگ مداوم بوسیله محیط اطرافش متاثر می شود . عوامل فیزیکی خارجی ، یعنی نور ، حرارت ، رطوبت ، هوا و غیره میزان واکنش های سلولی را تنظیم می کنند . البته به شرطی که این عوامل بصورت متناسب و در حد قابل تحمل و مورد نیاز به گیاه برسند . گیاهان فقط تا موقعی رشد طبیعی و معمولی دارند که هریک از عوامل محیطی در حد متناسب و باصطلاح اُپتیممُم باقی بمانند . هر وقت، هوا ، حرارت ، نور ، رطوبت و آب و مواد غذایی از این حد تجاوز کنند و محدودیتی در رشد طبیعی گیاه ایجاد شود ، گیاه حساسیتی نشان می دهد که نمایش دهنده رشد غیر طبیعی گیاه است .اکنون درباره بعضی عوامل مهم و موثر که در رشد گیاهان خانگی موثر هستند بطور جداگانه به بحث و گفتگو می پردازیم و عوامل موثر دیگر درتغذیه گیاهی را در بخش مواظبت از گلها مطالعه خواهید کرد .

۱) نور : گیاهان برای تهیه غذا به روشنائی احتیاج دارند. نور ممکن است بوسیله اشعه مستقیم خورشید ، یا اینکه بطور غیر مشتقیم بتابد. شدت نور غیر مستقیم ممکن است کم یا زیاد باشد . معمولا در گوشه های اطاق نور بطور غیر مستقیم و بمقدار کم به گیاهان میرسد . اغلب گیاهان گلدار حد اقل نصف روز نور مستقیم خورشید را لازم دارند تا جوانه های گلشان رشد کند و باز شوند مثل گل شب بو . کاکتوس ها و انواع دیگر گیاهان گوشتی نیز به نور مستقیم خورشید نیازمندند. برای اینکه رنگ زیبای کروتون تغییر نکند ، باید آن را در نور مستقیم قرار داد . بطور کلی نور شدید آفتاب بدلیل اینکه از عمل کربن گیری جلوگیری می کند و تعریق را در گیاه افزایش میدهد زیان آور و در نتیجه رشد گیاه به تعویق می افتد . عشقه ، فیلودندرون ، بگونیای برگی ، پیرومیا و دراسنا ، که دارای برگهای زینتی هستند و به همین منظور هم کاشته می شوند باید در نور غیر مستقیم خورشید با شدت زیاد قرار بگیرند . همچنین گیاهان لطیف مثل ، بنفشه آفریقایی نیز نور غیر مستقیم بمقدار زیاد لازم دارند . در گوشه های کم نور اطاق نباید گیاهان گلدار را قرار داد . گیاهان برگی را اگر یک یا دو هفته برای تزئینات در محل کم نور قرار دهند ، باید بعد از این مدت جایشان را عوض کنند و آنها را در محل روشنتری قرار دهند و یا اینکه باید دو دسته گلدان آماده کرد و هر هفته جای آنها را عوض کرد . یعنی یک سری را برای دکوراسیون در محلی که نور کم است و سری دیگری را در محل روشن قرار داد . گیاهان سایه پسند یعنی آنهائی که به نور کم احتیاج دارند مثل ، عبائی و بعضی از سرخس ها و فوتوس را میتوان در نور کم یعنی در گوشه های اطاق قرار داد .

۲) هوا و حرارت : هوای خنک به آن اندازه ای که برای زندگی انسان ضروری است برای گیاهان ضرورت ندارد. معذالک گیاه هم احتیاج به هوا دارد بخصوص که هوا اغلب همراه رطوبت است . حرارت زیاد که هوای مرطوب را از بین میبرد باعث اکثر ناراحتی های گیاه می گردد . لذا تهویه برای گیاهان مورد احتیاج است و بهتر است پنجره ها در قسمت بالای اطاق باشد . باید توجه داشت که هر اندازه گیاه به سقف اطاق نزدیک تر باشد بیشتر متحمل گرما و خشکی میشود .در خانه هائی که خیلی گرم میشود و از بخاری برای گرما استفاده میشود ، بهتر است گلدانها را در کف اطاق بچینند . بطور معمول حرارت اطاق در روز باید معادل ۲۰ درجه سانتیگراد باشد و در شب ۱۵ درجه مناسب است . حرارت های زیاد برای گیاهان مضرند . اختلاف حرارت شب با روز نباید بیشتر از ۵ درجه سانتیگراد باشد .اگر حرارت روز مثلا ۲۵ درجه باشد و در شب یخبندان شود گیاه از بین می رود . مخصوصا گیاهانی که رطوبت دارند صدمه بیشتری خواهند دید. معمولا گیاهانی از قبیل : آویز ، کاغذی درختی ، شاه پسند درختی را در زمستان در اطاقی که حرارت ۷ تا۱۰ درجه سانتیگراد دارد نگاهداری می کنند . باین ترتیب این گیاهان در زمستان استراحت مختصری می کنند و چون حرارت کم است به آب کمتری احتیاج دارند و ریشه هایشان سالم می ماند و نمی پوسد . در بهار و تابستان بعد این گیاهان بیشتر و بهتر گل خواهند داد . گلدانهای مرکبات را که در منزل نگهداری میکنند ، بهتر است در تمام طول مدت زمستان در زیر زمین خنکی که حدود ۷ تا ۸ درجه سانتیگراد حرارت دارد نکهداری کنند و به آنها کم آب بدهند . باین ترتیب موقع بهار گلهایشان نمی ریزد و میوه روی درخت ظاهر میشود . همچنین برای مثال در اطاقهای عیر مسکونی که بخاری یا شوفاژ ندارد و یا اینکه گرما کمتر از ۱۰ درجه سانتیگراد است ، عده کمی از گیاهان که در حال استراحت و خواب هستند بهتر و سالمتر می مانند : مثل عبائی ، نخل زینتی و فیکوس و غیره . حرارت های مناسب برای گیاهان مختلف که در منزل نگهداری می کنند یکنواخت نیستند و باهم تفاوت دارند . مثلا ، آنتوریوم و بنفشه آفریقایی ، گرمای زیادتری نسبت به فیلودندرون لازم دارند . اصولا گیاهان برگی که مبداُ شان از مناطق گرمسیری است حرارت روز باید بالاتر از ۲۵ درجه سانتیگراد و در شب در حدود ۲۰ درجه باشد . اطاقهای ما اغلب در زمستان برای نگهداری گلدانهای گل مناسب نیستند . زیرا زیاد گرم میشوند . زیان این گرما از سرما زیادتر است . بهتر است گیاهان گل دار را مثل ، سیکلامن یا میخک را در اطاق نسبتا خنک نگهداری کنند . باین ترتیب دوام گل زیادتر میشود . در اطاقهائیکه اغلب درزهای پنجره باز هستندو محکم بسته نمی شوند ، گلدانهائیکه نزدیک پنجره قرار گرفته اند در شب های زمستان صدمه می بینند . بهمین دلیل باید گلدانها را در شب از کنار پنجره ها دور کرد و یا بوسیله پرده یا کرکره گلدانها را از سرما محفوظ داشت . حتی الامکان باید سعی کرد که گیاهان در تماس با سرما نباشند . اگر گیاه سرما دید و برگهایش خشن و سفت شد باید آنرا با آب سرد شست تا بتدریج بحالت اولیه برگردد .ولی نباید گیاه را نزدیک بخاری قرار داد . با وجود این ممکن است گیاهی که سرما دیده دوباره بحالت اولی برنگردد . ولی شما کوشش خود را کرده اید .

۳) رطوبت : رطوبت هوا مثل نور و حرارت مورد احتیاج گیاه است. البته فراهم کردن رطوبت در اطاق کار مشکلی است . اکثر گیاهان بغیر از کاکتوس ها و گیاهان باصطلاح گوشتی در هوای گرم و خشک ناراحت میشوند . گاز بخاری ، هوای اطاق را خشک می کند . نباید انتظار داشت که در اطاق رطوبتی معادل گلخانه تهیه کنیم با این وجود با وسائلی میتوان تا حدی رطوبت را تامین کرد . مثلا با گذاشتن کوزه های گلی روی رادیاتور شوفاژ و قرار دادن ظرفی محتوی تورب یا خزه بین گلدانها بشزطی که دائما مرطوب باشد . باید بخاطر داشت که برای گیاهان گرمسیری رطوبت بهتر از حرارت زیاد است . رطوبت دادن به برگ گیاهان خیلی موثراست برای این کار می توان در یک روز گرم تمام گلدانها را از اطاق خارج کرد و با یک دستگاه آب پخش کن برگها را شستشو داد یا در منزل اگر روی مبلها را با پلاستیک بپوشانند میتوانند بهمان ترتیب با تلمبه های دستی روی برگها را خیس کنند . ممکن است گلدان گل را داخل گلدان بزرگتری قرار دهند و میان جدار دو گلدان را با تورب یا خزه مرطوب پر کنند و مجددا در فواصلی تورب یا خزه را مرطوب نمایند ، یا اینکه یک طشت آهنی که شش گلدان یا بیشتر در آن جا می گیرد تهیه کرده و گلدانها را در آن بچینند ، بین گلدانها را با خزه یا تورب مرطوب پر کنند و دائما تورب یا خزه را مرطوب نگهدارند . طریق ساده تر اینکه روی خاک هر گلدانی تورب یا خزه مرطوب قرار دهند. اگر هده ای از گلدانها بطور مجتمع در گوشه ای قرار گیرند رطوبتشان بهتر حفظ میشود . گلدانهای رطوبت دوست مثل ، سیکلامن و بنفشه آفریقایی یا آزاله را در موقعی که حمام میروید در آنجا بگذارید .گلدانهای مذکور را در تمام مدت شب از حمام بیرون نیاورید به این وسیله گلها شاداب خواهند شد . بعضی از گیاهان در شرایط خشکی هوا میتوانند زندگی کنند و حتی بهتر رشد می کنند مانند : عبائی ، سانسوریا و سجافی . بطور کلی گیاهان را نباید نزدیک شوفاژ ، بخاری یا مقابل دهانه کولر و در و پنجره های باز قرار داد . گیاهانی را که رطوبت زیاد لازم دارند در محفظه شیشه ای بنام تراریوم طبق شکل شماره یک می کارند . از این وسیله علاوه بر نگهداری گیاهان گرمسیری بغیر از کاکتوس ها و سایر گیاهان گوشتی میتوان برای تکثیر گیاهان دیگر استفاده کرد . همانطوریکه گفته شد گیاهان رطوبت دوست را مستقیما در تراریوم می کارند .

ـ تراریوم : تراریوم ، از یک جعبه چوبی با لبه ای به ارتفاع ۱۵ سانتیمتر تشکیل شده است . در بالای این جعبه قطعه ای شیشه نصب می کنند که بوسیله نوار چسب بهم متصل شده اند و یک شیشه متحرک در روی آن قرار می دهند . این شیشه برای تهویه گیاهان داخل جعبه بکار می رود و هر وقت رطوبت داخل تراریوم ، زیاد شود شیشه بالائی را برمی دارند تا رطوبت تقلیل یابد . ته جعبه ۲ – ۳ سانتیمتر شن درشت یا تیله خرده می ریزند .روی شن یک ورقه نازک زغال خرد شده و روی زغال خرده ها را مخلوطی از سه پنجم تورب و دو پنجم ماسه پر می کنند ( ماسه شسته بدون خاک ) . البته این مخلوط را قبل مرطوب کرده و روی آن خزه مرطوب پهن می کنند . در تراریوم گلهائی نظیر : کروتون – مارنتا – حسن یوسف – عَشَقه و انواع سرخسهای پا کوتاه و بنفشه آفریقایی را می کارند .علاوه بر تراریوم ، در منزلهای جدید اغلب پاسیو موجود است که در آنجا هم گیاهان رطوبت دوست را می کارند . بیشتر اوقات چون ارتفاع پاسیو ، زیاد است و حرارت بطرف بالای آن می رود هم محیط پاسیو خشک می گردد ، هم رطوبت محیطی کم میشود و هم حرارت نزدیک خاک کم است . در این مورد یعنی در موقع کاشت گیاهان در پاسیو ، ممکن است شیشه های سقف را دوجداره کرد و یا پلاستیکی بالای گیاهان کشید و یا اینکه با شیلنگ رطوبت محیطی را بیشتر کرد یعنی روزی یکمرتبه در صبح روی برگهای گیاهان را مرطوب نمود .

● روش کاشتن گل :

در هر کشوری کاشتن گل و پرورش آن بنوعی مخصوص صورت می گیرد و هر باغبان یا کارشناس فنی سلیقه مخصوصی بکار می برد . این تفاوت روشها بستگی به منظور گلکار یا وسایلی را که در اختیار آنهاست دارد . هیچیک از عوامل مانند انتخاب خاک مناسب موثر در پرورش گل نیست . ولی همین عامل در مناطق مختلف غالبا متغیر است .چنانکه انگلیسیها برای گلدانهائیکه در آن به پرورش انواع سرخس می پردازند ، خاکی مخلوط از پوسیده سبزه و چمن و خاک رسی و شنی بکار می برند . در حالی که بلژیکیها برای همین نبات خاک برگ حاصله از پوسیده برگهای بلوط را مصرف مینمایند .که اولی جزء خاکهای سنگین و دومی از خاکهای سبک است .

▪ گلکاری به دو روش کلی انجام میشود :یکی در هوای آزاد . و دیگری در گلدان یا ظروف مختلف .

طبیعی ترین و آسان ترین روش گلکاری ، طریقه اولی است . زیرا نباتاتی که در هوای آزاد کاشته میشوند گلهائی میباشند که بحالت وحشی و صحرائی وجود داشته و بدست بشر به باغات منتقل و تربیت شده اند و مواظبت فراوانی لازم ندارند . بر عکس نباتاتی که در گلدان یا ظروف دیگر کاشته میشوند ، لازمه پرورش آنها دقت زیاد و شناسائی به احوال و روش نگاهداری آنهاست . چون محوطه گلدان محدود است و خاکهائی که در گلدان ریخته میشود پس از مدتی بلا اثر میگردد . باید مواظب خاک و نمو ریشه های نبات بود و بموقع لزوم گلدان یا خاک را عوض کرد ولی امروز روش دوم مخصوصا در گلکاری تجارتی متداول تر و مورد عمل تر است . زیرا برای فروش و نقل و انتقال گلهای کاشته شده در گلدان ، حاضر بوده و خطر از بین رفتن آنهم به مراتب کمتر است . بعنوان مثال : تهیه و فروش اقسام گل سرخ یا میخک های آمریکایی – نخل ها و غیره . بین گلکاری تجارتی و آنچه راکه کارشناسان فن بطور خصوصی برای خود انجام می دهند تفاوت فراوانست . زیرا در گلکاری تجارتی منظور بدست آوردن مقدار زیاد برای عرضه در بازار و ارضاء میل مشتریان است در صورتیکه در گلکاری خصوصی ، خوبی نوع ، زیبائی گل و آنچه مورد توجه و پسند کارشناس است منظور نظر می باشد . و برای این کار و بدست آوردن گلهای عالی باید از خاکهای سبک که دارای مواد غذایی فراوان است استفاده کرده ضمنا برای پرورش آنها از شاسی یا گلخانه کمک گرفت . 

انشاء... از این مطالب به خوبی استفاده کر ده باشید