| شیر و آبپرتقال استخوان هایتان را تقویت کنید |
بهتر است برای تقویت استخوانها به رژیم غذایی، سبزی اضافه شود و در این میان سبزی های برگ دار به دلیل داشتن ویتامین K ، حبوبات و دانه های خوراکی توصیه می شود. به گزارش بلاغ،یک متخصص طب سنتی راه های تقویت توده استخوانی را اعلام کرد و گفت: بهتر است برای تقویت استخوان ها به رژیم غذایی، سبزی اضافه شود و در این میان سبزی های برگ دار به دلیل داشتن ویتامین K توصیه میشود. علی حسینی، گفت: برای تقویت بافت استخوان ها بهتر است ویتامین C بیشتر مصرف شود.همچنین کلسیم و ویتامین D نیز برای سلامت استخوانها لازم است به همین دلیل برای جذب کلسیم باید ویتامین C به میزان کافی مصرف کرد. وی ادامه داد: در میان خوراکیهای موجود، مصرف شیر و آب پرتقال بسیار توصیه میشود چرا که شیر تقویت کننده توده استخوانی و آب پرتقال هم جذب کلسیم را افزایش می دهد. این متخصص طب سنتی با تأکید بر مصرف ماست و پنیر برای تقویت استخوانها گفت: مصرف شیر به دلیل قند موجود در آن و ایجاد سنگینی در بدن برای افرادی که معده درد دارند ناراحتی ایجاد میکند به همین دلیل به این بیماران توصیه میشود کلسیم را از ماست و پنیر آن هم به میزان کم دریافت کنند. حسینی افزود: بهتر است برای تقویت استخوان ها به رژیم غذایی، سبزی اضافه شود و در این میان سبزی های برگ دار به دلیل داشتن ویتامین K ، حبوبات و دانه های خوراکی توصیه می شود. وی مصرف مکمل های کلسیم را با تجویز پزشک مناسب دانست و گفت: در مقابل باید مصرف برخی نوشیدنی ها مانند نوشابه های گازدار را کاهش داد چرا که اسید فسفریک موجود در آن، کلسیم استخوان ها را کم می کند. |
| نسل جدید عطاریها |
شاید در این دوره و زمانه، عجیب به نظر برسد اگر کسی را پیدا کنیم که تا حالا لب به قرص و داروهای شیمیایی نزده باشد، اما گفتن همین حرف تا چند دهه قبل اصلا عجیب و دور از ذهن نبود. البته شاید هنوز هم در دور و بر ما، ردپایی از آدمهای کهنسالی پیدا میشود که دل خوشی از داروهای شیمیایی ندارند و همچنان با تکیه بر همان طب قدیم، خودشان را دوا درمان میکنند، اما تعداد این افراد روزبهروز در حال کم شدن است. روز نو : شاید در این دوره و زمانه، عجیب به نظر برسد اگر کسی را پیدا کنیم که تا حالا لب به قرص و داروهای شیمیایی نزده باشد، اما گفتن همین حرف تا چند دهه قبل اصلا عجیب و دور از ذهن نبود. البته شاید هنوز هم در دور و بر ما، ردپایی از آدمهای کهنسالی پیدا میشود که دل خوشی از داروهای شیمیایی ندارند و همچنان با تکیه بر همان طب قدیم، خودشان را دوا درمان میکنند، اما تعداد این افراد روزبهروز در حال کم شدن است. به گزارش روزنو، آن روزها هر مرضی را با اصول طب سنتی تحلیل می کردند؛ مثلا اگر فردی گرم مزاج بود، فرآیند درمانی اش با یک بیمار سردمزاج از زمین تا آسمان فرق می کرد. تا چند دهه پیش، کلماتی مثل «بلغم و صفرا و سودا» کلمات نام آشنایی برای مردم بود و بیماران با روش های درمانی به سبک طب سنتی خو گرفته بودند؛ همین طور که الان کلماتی مثل «استامینوفن، کلداکس و ژلوفن» برای مردم شناخته شده است و مردم با «سی تی اسکن و ام.آر.آی» خو گرفته اند. حالا دیگر طب سنتی و داروهای گیاهی به اندازه طب نوین و داروهای شیمیایی، جای پای محکمی بین مردم ندارد و استقبال به علوم جدید پزشکی و استفاده از خدمات پاراکلینیکی (مثل آزمایش های تشخیصی و عکسبرداری های پزشکی) بیشتر از قبل شده است. اما با همه این اوصاف، هنوز هم طب سنتی و داروهای گیاهی، طرفداران خاص خود را دارد؛ هرچند که دیگر آن فروغ گذشته را ندارد و دوران اوج خودش را از دست داده است. در این بین، همیشه این پرسش و دغدغه وجود داشته است که چه کسی داروی گیاهی را بفروشد و درواقع چه کسی مجاز است که داروهای طب سنتی را به مردم ارائه کند؟ در جواب این پرسش، شاید خیلی ها با خودشان فکر کنند که داروی گیاهی خطر چندانی برای سلامت بیمار ندارد و خیلی هم فرق نمی کند که چه کسی این داروها را بفروشد، اما جالب است بدانید خطر برخی داروهای گیاهی دست کمی از خطرات سوءمصرف داروهای شیمیایی ندارد. یعنی این طور نیست که فکر کنیم چون یک داروی گیاهی، منشأ طبیعی دارد، پس این دارو هیچ خطر و عارضه ای برای بیمار به همراه ندارد یا این که فکر کنیم اگر دارویی محصول فرآیندهای شیمیایی بود، حتما این دارو عوارض دارد و نباید آن را مصرف کنیم. کار داروخانه گیاهی چیست؟ قاعده کلی در نظام سلامت این است که چه داروی گیاهی و چه داروی شیمیایی باید حتما با نظر اهل فن آن تجویز شود، چون خیلی اوقات تاثیر مخرب مصرف خودسرانه یک گیاه دارویی می تواند روی همه داروهای شیمیایی را سفید کند و فرد را به حالت مرگ بکشاند. این اهل فن هم که از آن حرف می زنیم یا باید درس خوانده این کار بوده یا حداقل تجربه کافی برای تجویز یک گیاه دارویی را داشته باشد. به اینجای گزارش که می رسیم، احتمالا شما یاد عطاری ها می افتید؛ همان مغازه های کوچکی که از شیر مرغ تا جان آدمیزاد را به عنوان شفابخش و قوت دهنده به متقاضیان می فروشند. نمی خواهیم بگوییم که همه آنها مشکل دارند و نباید در این حیطه فعالیت کنند، ولی نباید یادمان برود که به گفته دبیر انجمن تولیدکنندگان داروهای گیاهی، اکنون ده هزار عطاری غیرمجاز در کشور فعالیت می کنند. جعفر میرفخرایی به باشگاه خبرنگاران جوان توضیح داده است که فقط 4500 عطاری مجاز در کشور وجود دارد. اگر بحث عطاری های غیرمجاز را وسط نکشیم و دنبال چرایی برخورد نکردن با این گونه تخلف ها نباشیم، دغدغه مهم بعدی این است که دست کم باید جلوی تخلف در عطاری های مجاز را بگیریم. داستان از این قرار است که یک عطاری اصلا حق ندارد داروی گیاهی بفروشد، چون گیاه دارویی باید حتما با تجویز پزشک مصرف شود، نه این که یک عطار در کنار فروش گل گاوزبان و زعفران، داروی گیاهی را هم به دست بیمار برساند. تا اینجای کار احتمالا شما هم با ما موافق باشید که نباید اجازه داد داروهای گیاهی که باید حتما تحت نظر یک پزشک معالج مصرف شود، به همین راحتی در اختیار عطاری ها قرار بگیرد، اما بتازگی بحث جدیدی مطرح شده که براساس آن قرار شده است برخی داروهای گیاهی در داروخانه های گیاهی به فروش برسد. این داروخانه های گیاهی قرار است از سوی دانش آموختگان گیاه دارویی و گیاه پزشکی افتتاح شود تا هم آنها صاحب کسب و کار شوند و هم دیگر عطاری ها پا در کفش فروش داروهای گیاهی نکنند. در این داروخانه ها، داروهای گیاهی که وزارت بهداشت آنها را تائید کرده باشد، به فروش خواهد رسید و البته این داروخانه ها در مقام حرف و البته نه در مقام عمل، حق ندارند داروهای شیمیایی را هم در کنار داروهای گیاهی بفروشند. در داروخانه گیاهی باید فقط داروی گیاهی به فروش برسد و البته باید به این نکته هم اشاره کنیم که گیاه دارویی با داروی گیاهی فرق دارد، یعنی عطاری شاید این حق را داشته باشد که یک گیاه را که خاصیت دارویی دارد به فروش برساند، ولی همان عطاری حق ندارد که داروی گیاهی را که ممکن است از ترکیب چند گیاه مختلف دارویی به دست آمده است، خودسرانه به خورد بیمار بدهد. همه مدعی فروش داروی گیاهی اند در همین لحظه که این گزارش را می خوانید، هنوز مجوز قطعی برای راه اندازی داروخانه های گیاهی صادر نشده است، اما از یک طرف وزارت بهداشت بدش نمی آید که این داروخانه ها را هر چه زودتر افتتاح کند و از طرف دیگر، داروسازان مخالف این کار هستند و آن را تداخل در کار داروسازی به حساب می آورند. چند هفته قبل هم جعفر میرفخرایی، دبیر انجمن تولیدکنندگان داروها و فرآورده های گیاهان دارویی به ایرنا توضیح داد که صدور مجوز فعالیت داروخانه های گیاهی یا داروخانه های سلامت در دست بررسی است و دانش آموختگان رشته های داروسازی گیاهی می توانند در این داروخانه ها فعالیت کنند. موافقان بر این عقیده اند که برای رونق گرفتن فروش داروهای گیاهی و سروسامان دادن به بازار اشتغال فارغ التحصیلان گیاه دارویی و گیاه پزشکی، تاسیس این داروخانه ها پرفایده است. اما گروهی که در این وسط، شمشیر را از رو بسته و مخالف صددرصدی تاسیس داروخانه های گیاهی است، فارغ التحصیلان رشته داروسازی هستند. رئیس انجمن داروسازان چند روز قبل بصراحت اعلام کرد: با راه اندازی داروخانه های گیاهی بشدت مخالفیم. دلایل رهبر مژدهی آذر برای اعلام مخالفت هم در جای خود قابل بحث و تامل است. او به ایسنا گفته که اولا برای داروخانه گیاهی داروساز گیاهی لازم داریم، یعنی داروسازی که فقط دوره طب سنتی را گذرانده باشد که ما چنین چیزی در ایران نداریم. همچنین داروسازان فعلی هم در داروهای شیمیایی و هم در داروسازی گیاهی مهارت دارند؛ بنابراین ما لزومی برای تاسیس داروخانه گیاهی نمی بینیم. خطر بعدی که مژدهی آذر، آن را دور از انتظار نمی داند، تداخل وظیفه ای است که احتمال دارد بین فعالیت داروخانه های شیمیایی و داروخانه های گیاهی به وجود بیاید. به قول او «تضمینی وجود ندارد که این داروخانه ها در آینده تبدیل به داروخانه های شیمیایی نشوند، زیرا مسئولان آن داروسازانی هستند که در داروهای شیمیایی نیز اطلاعات کلی دارند و اینها دولت را قانع خواهند کرد که داروهای شیمیایی را هم ارائه کنند. در نتیجه نظام اقتصادی داروخانه داری که الان فلج است، فلج تر و زمین گیر خواهد شد و زمینه تخلفات نیز فراهم خواهد شد.» حالا اگر از چشم فارغ التحصیلان گیاه پزشکی و دارویی به این داستان نگاه کنیم، آنها هم به خود حق می دهند که پس از سال ها درس خواندن، شغل و پیشه ای داشته باشند و در راستای تخصصشان نان دربیاورند. اما بابک مصباحی، عضو هیات مدیره انجمن داروسازان ایران و تهران در گفت وگو با جام جم، تاکید می کند که کلا مخالف حضور عطارها و فارغ التحصیلان گیاه پزشکی در بحث فروش داروهای گیاهی است. «درمان های دارویی تکه تکه می شود و یکپارچگی اش را از دست می دهد»، «کار تخصصی کمرنگ تر می شود»، «اقتصاد داروخانه ها به هم می ریزد»؛ اینها مهم ترین استدلال هایی است که مصباحی در توضیح دلیل مخالفت هایش به ما می گوید. به اعتقاد او، کسی که در کار فروش داروهای گیاهی است ـ اعم از داروهای گیاهی و داروهای شیمیایی ـ باید مطالعات بالینی داشته باشد؛ یعنی با عملکرد بدن انسان آشنایی داشته و نه این که فقط دوره های آشنایی با گیاهان دارویی را گذرانده باشد. اگر با حرف های مصباحی جلو برویم، او پیشنهاد می دهد کار فروش داروهای گیاهی را هم به داروخانه دارها بدهند؛ چون آنها تخصص این کار را دارند و از بالین بیمار، سر درمی آورند. البته این اتفاقی است که همین الان هم در بعضی داروخانه ها وجود دارد؛ یعنی داروخانه ای که کارش فروش داروهای شیمیایی است، علاوه بر فروش محصولات آرایشی و بهداشتی، گاهی غرفه ای را هم به فروش داروهای گیاهی اختصاص می دهد. به هر حال، تاسیس داروخانه های گیاهی، هنوز در مرحله بررسی نهایی است و تا حالا هم به صورت رسمی، داروخانه گیاهی در کشور، اعلام موجودیت نکرده و مجوزی هم برای این کار صادر نشده است، اما واضح است برای صدور مجوز باید همه جوانب کار در نظر گرفته شود تا به اصطلاح، نه سیخ بسوزد و نه کباب. این اتفاق هم زمانی می افتد که برای تاسیس داروخانه های گیاهی، هم مصلحت داروسازان و هم مصلحت فارغ التحصیلان گیاه پزشکی و طب سنتی در نظر گرفته شود؛ طوری که با نظارت جدی بر کار داروخانه های گیاهی، اجازه ندهند داروخانه های گیاهی، پا در کفش داروخانه های فعلی بکنند و با حمایت از فعالان طب سنتی، آنها هم به چرخه درمان وارد بشوند. در غیر این صورت اگر بخواهیم بی خود و بی دلیل، چوب لای چرخ فعالان طب سنتی بگذاریم و آنها را کلا از فعالیت های دارویی محروم کنیم، آن وقت دیگر باید منتظر باشیم که در دل هر کوچه و خیابانی، یک عطاری جدید و غیرمجاز متولد بشود و در نتیجه، وضع آمار عطاری های غیرمجاز ما از این هم که هست، بدتر خواهد شد. |
| به نقل از متخصص طب سنتی؛ شلغم را آبپز نکنید! |
| علی حسینی در مورد خواص شلغم گفت: بهترین شیوه برای تهیه شلغم که ویتامین و خواص درمانی آن حفظ شود بخارپز کردن شلغم است. در این شرایط تمام خواص درمانی شلغم حفظ می شود. در حقیقت این روش در مقایسه با آب پز شدن شلغم بهتر است زیرا هنگام آب پز شدن بخشی از خواص درمانی شلغم که مانع از ابتلای مصرف کننده به سرطان می شود از شلغم خارج می شود.
این متخصص طب سنتی گفت: شلغم علاوه بر داشتن ویتامین و مواد معدنی، خواص درمانی ویژه ای دارد که از آن برای درمان یبوست، تقویت بینایی و بهبود التهابهای مجاری تنفسی در زمان سرماخوردگی استفاده می کنند. وی با اشاره به دارا بودن مقادیر فراوان گوگرد در شلغم گفت: گوگرد موجود به تقویت حافظه و سیستم عصبی کمک کرده و مصرف روزانه و خام شلغم نیز برای درمان جوش های صورت و شادابی پوست موثر است. مواد مغذی موجود در شلغم نیز برای تشکیل بافت های استخوانی مفید است به همین دلیل در دوران بارداری برای افزایش استقامت بدن مادر و تقویت بافت استخوانی جنین مناسب است.
حسینی ادامه داد: شلغم میتواند در درمان برونشیت، مشکلات تنفسی و آسم هم موثر باشد. شلغم به میزان زیادی ویتامین C دارد و خاصیت آنتی اکسیدانی داشته و از ابتلا به سرطان جلوگیری میکند. این متخصص طب سنتی افزود: نوشیدن آبی که شلغم در آن پخته شده برای درمان گلودرد و التهاب های مجاری تنفسی توصیه شده است. |
| تجمع نیترات کودها در بدن انسان به خصوص نوزدان میتواند عامل سرطان باشد |
سلامانه : رئیس موسسه تحقیقات خاک و آب وزارت بهداشت گفت: نیترات حاصل از مصرف نادرست کودهای نیتروژنی در کشت محصولات به ویژه سبزیجات برگی میتواند باعث بروز تجمع نیترات در اندام خوراکی گیاه شده و در صورت تجمع در بدن انسان بیماریهایی همانند متهموگلوبینمیا در نوزادان و سرطان را ایجاد کند. به گزارش فارس، به نقل از سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی کاظم خاوازی، در پاسخ به سخنان پیام آزاده، دبیر انجمن سرطان که گفته بود «هر کیسه کود شیمیایی در بازار باعث بروز یک مورد سرطان میشود» این سخنان را رد کرد و گفت: این گفتهها صحت نداشته و از طرفی میتواند باعث بروز نگرانیهای بسیار زیادی در جامعه شود. وی افزود: امروزه امنیت غذایی با مفهوم تأمین غذای کافی مغذی و سالم برای همه مردم از جمله مطالبات به حق جامعه و در صدر وظایف و برنامههای وزارت جهاد کشاورزی قرار دارد و در کنار کمیت محصولات کشاورزی، سلامت و ایمنی تولیدات مورد توجه جدی است. خاوازی گفت: در شرایطی که جمعیت رو به تزاید از یک طرف و تغییر الگوی تغذیهای مردم از طرف دیگر نیاز به تولید غذای بیشتر را اجتناب ناپذیر میسازد؛ محدودیت منابع پایه تولید (خصوصاً منابع آب و خاک) باعث شده است تا کشورها به ارقام پرمحصول و نهادهها روی آوردند. وی ادامه داد: البته کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. در میان انواع نهادهها نقش کودهای شیمیایی در افزایش تولید، ارتقای کیفیت محصولات کشاورزی و مقاومت آنها در برابر تنشهای محیطی و عوامل بیماریزا از طرف مراجع معتبر علمی جهان (از جمله سازمان جهاد کشاورزی و خوار و بار جهانی) به اثبات رسیده است، به طوری که بر اساس آمارهای بینالمللی 30 تا 50 درصد افزایش تولید در دهههای اخیر مرهون مصرف کودهای شیمیایی بوده و استفاده از این نهاده مهم باعث شده تا از تخریب سطح وسیعی از اراضی جنگلی و مرتعی برای تولید محصولات کشاورزی جلوگیری شود. رئیس موسسه تحقیقات خاک و آب گفت: به عنوان مثال نقش کودهای شیمیایی در حفظ جنگلها و مراتع در فواصل 1950 تا 1998، بین 120 تا 200 میلیون هکتار تخمین زده شده است. علاوه بر نقش کودها در کمیت تولیدات، جایگاه آنها در افزایش کیفیت محصولات نیز با دیدی جامع به سامانه غذا انکارناشدنی است، اما نکته ظریف در این میان آن است که کودهای شیمیایی همانند سایر نهادهها و محصولات حاصل از نوآوری بشر، در صورت بد مصرفی آثار و عواقب جبرانناپذیری را در سلامت جامعه و محیط زیست خواهد داشت. وی گفت: به عنوان نمونه نیترات حاصل از مصرف نادرست کودهای نیتروژنی در کشت محصولات به ویژه سبزیجات برگی میتواند باعث بروز تجمع نیترات در اندام خوراکی گیاه شده و در صورت تجمع در بدن انسان بیماریهایی همانند متهموگلوبینمیا در نوزادان و سرطان را ایجاد نماید. خاوازی ادامه داد: در کشور ما میزان مصرف کودهای شیمایی در واحد سطح (84 کیلوگرم عنصر غذایی) نسبت به میانگین جهان (134 کیلوگرم عنصر غذایی) و بسیاری از کشورها در حد پایینتری است، اما علیرغم بالا نبودن میانگین مصرف در هکتار نمیتوان بدمصرفی برخی تولیدکنندگان را نادیده گرفت. وی افزود: نکته دیگر آنکه در مطلب تحت عنوان «هر کیسه کود شیمیایی در بازار باعث بروز یک مورد سرطان میشود» از نظر آماری نیز با یک حساب ساده نقض می شود چرا که اگر مصرف سالانه کود شیمیایی را در ایران حدود 2.5 و در جهان را حدود 180 میلیون تن فرض کنیم (که البته فرض نزدیک به واقعی است) و هر کیسه کود را معادل 50 کیلوگرم در نظر بگیریم بر اساس این مطلب بایستی سالانه به ترتیب 50 میلیون بیمار سرطانی جدید در ایران و 3.6 میلیارد نفر در جهان داشته باشیم که با آمارهای رسمی این بیماری بسیار فاصله داشته و عددی نامعقول است. وی گفت: در رابطه با آلودگی نیترات در محصولات گیاهی در کشور نیز بررسیها وجود آلودگی ساختاری گسترده را نشان نمیدهد. این در حالی است که نیترات کود فقط یکی از منابع حضور نیترات در آب آشامیدنی و محصولات کشاورزی است و تأثیر نیترات فاضلابها بر منابع آب یا استفاده از سایر ترکیبات حاوی نیترات، خود مبحث بسیار مهمی است که کمتر به آنها پرداخته شده است. رئیس مؤسسه تحقیقات خاک و آب ادامه داد: به هر روی مسئله کیفیت و سلامت محصولات کشاورزی از جمله دغدغههای مجموعه وزارت جهاد کشاورزی به شمار میرود؛ در همین راستا «برنامه جامع حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه و «طرح ارتقای سلامت محصولات کشاورزی از نظر نیترات و عناصر سنگین» توسط مؤسسه تحقیقات خاک و آب و معاونت زراعت وزارت جهاد کشاورزی و با مشارکت گروههای مختلف ذیربط تهیه و تدوین شده و در کارگروه مربوط در شورای عالی سلامت ارائه شده که امید است با طرح در شورای عالی سلامت و حمایت و پشتیبانی لازم، اجرایی شدن آن را شاهد باشیم، باشد که بدین طریق میزان آلودگی محصولات به نیترات و دیگر آلایندهها را به حداقل برسانیم. |
| مکمل این ویتامین باعث کاهش استرس میشود |
مکملهای ویتامین C باعث کاهش استرس اکسیداتیو میشود و میتواند باعث بهبود کارآیی افرادی شود که غلظت ویتامین C کمی دارند. گروه علمی « تیتریک »؛ استرس اکسیداتیو به عنوان عامل برهم زنندۀ تعادل میان تولید رادیکالهای آزاد و دفاعهای آنتی اکسیدانی تعریف میشود و ویتامین C یک مولکول آنتی اکسیدان طبیعی است که در میوه (مرکبات، میوه های قرمز) و سبزیجات (کلم، فلفل و ...) و مکملهای غذایی وجود دارد.با این حال مکمل آنتی اکسیدان در جهت سلامت بدن باعث کاهش استرس اکسیداتیو، نتایج متضاد و گاهی اوقات ناامید کننده داشت؛ محققان یونانی برای اینکه میخواستند بدانند نتایج به دست آمده دلیل این واقعیت است یا خیر، افرادی که سطح آنتی اکسیدان آنها طبیعی بود را مورد آزمایش و بررسی قرار دادند؛ آنها غلظت ویتامین C خون 100 نفر را اندازه گیری کردند و برای بقیه آزمایشهای خود فقط 10 نفر از افرادی که بیشترین ویتامین C و کمترین ویتامین C را داشتند انتخاب کردند. این 20 نفر به مدت 30 روز قبل و بعد از ورزشهای هوازی، هر روز 3 بار و هر بار 333میلی گرم یا 1 گرم در کل، مکمل ویتامین C مصرف میکردند. ورزش هوازی استرس اکسیداتیو در بدن آنها را افزایش داد؛ محققان حداکثر VO2max (حداکثر حجم و جذب اکسیژن بدن که در طول حداکثر تلاش استفاده میشود و منجر به عملکرد فیزیکی بهتر است) شرکت کنندگان را اندازه گیری کردند. نتایج: افرادی که کمبود ویتامین C داشتند مقادیر VO2max آنها کمتر از کسانی بود که بیشترین ویتامین C را داشتند. این نشان میدهد غلظت پایین ویتامین C با اختلال عملکرد فیزیکی مرتبط است. محققان برای اندازه گیری استرس اکسیداتیو از دو شاخص استفاده کردند: F2-isoprostanes ، که نشانگر حمله اکسیداتیو در برابر غشای سلولی هستند، پروتئینهای کربونیل که نشانههایی از اکسیداسیون است. در ابتدا، غلظت این دو نشانگر در گروهی که دارای ویتامین C کمی بودند دارای استرس اکسیداتیو بیشتری بودند و این کاهش در گروهی که از ابتدا کمبود ویتامین C داشتند خیلی مهم است. همچنین مکمل ویتامین C باعث افزایش VO2max افرادی که کمبود ویتامین C داشتند شد. مکملهای ویتامین C باعث کاهش استرس اکسیداتیو میشود و میتواند باعث بهبود کارآیی افرادی شود که غلظت ویتامین C کمی دارند. در مطالعهای که در سال 2013 توسط «هاک و همکاران» انجام شد مکملهای ویتامین C به مقدار 500میلی گرم در روز بود که باعث شد داوطلبان چاق ضربان قلبشان کاهش پیدا کند و در هنگام فعالیت بدون تاثیر سطح VO2max خسته شوند. |