برگ سبز -سایتی برای گیاهان دارویی و مدیریت کشاورزی
گیاهان دارویی کشت قارچ تراریوم و بونسای گیاهان اپارتمانی
برگ سبز -سایتی برای گیاهان دارویی و مدیریت کشاورزی
گیاهان دارویی کشت قارچ تراریوم و بونسای گیاهان اپارتمانیسنهای زیان آور پسته Pistachio Bugs
:
از دیگر آفات مهم پسته میتوان به سنها اشاره نمود که شامل : سن سبز با لکه سفید، سن سبز یک دست، سن قهوهای و سن قرمز می‌باشند. زمستان گذرانی به صورت حشره کامل و در زیر بوته‌های گیاهان مختلف و یا گاهی در پناهگاههای درختان در ارتفاعات می‌باشد . این حشرات در اواسط فروردین ماه از مکانهای زمستانگذران خارج شده و بر روی میزبانهای تازه روئیده به ویژه اسپند تغذیه و تخمریزی می‌نمایند.
در صورت نامساعد شدن شرایط طبیعی،خشک شدن و از بین رفتن میزبان های وحشی و بالا رفتن جمعیت، سنها به سمت باغهای پسته هجوم می‌آورند و ابتدا از علفهای هرز اطراف و داخل باغهای پسته سپس از میوه‌های پسته تغذیه می‌نمایند.
خسارت سن های زیان آور :
تغذیه سن ها از مرحله تشکیل میوه تا سخت شده پوست استخوانی سبب سیاه شدن تمام میوه در ابتدای فصل می‌گردد و میوه‌های خسارت دیده بر روی درختان، خشکیده و ریزش می‌یابند. ابتدای فصل ، اثر تغذیه سنها در روی پوست سبز میوه شیره گیاهی به صور قطرات شفافی خارج شده و محل تغذیه کاملاً مشخص می‌باشد و همچنین در وسط داخلی میوهها شبکه‍های تور مانند سفید رنگی مشاهده می‌شود.
از مرحله سخت شدن پوست استخوانی تا مغز بندی میوهها دیگر علائم تغذیه و لکه‌های قهوهای در روی پوست سبز رویی مشاهده نمی‌شود و محل تغذیه سنها در سطح داخلی پوست استخوانی به صورت نقاط سیاه رنگ دیده می‌شود. تغذیه سنها در این مرحله از جنین در حال رشد سبب پوکی و اسفنجی شدن جنین و از مغز میوهها سبب ایجاد لکه‌های نکروز فرو رفته قهوهای رنگ بر روی مغز میوهها می‌گردد. در این مرحله سنها قادر به انتقال قارچNematospora coryli نیز بوده و بیماری ما سوی پسته (سفید و لغزنده شدن اطراف مغز میوهها) را باعث می‌شود
سن‌های زیان آور پسته که تاکنون در مناطق پسته کاری کشور شناسایی شده‌اند، به طور عمده متعلق به خانواده‌های Pentatomidae (سن‌های بدبو) وLygeidae (سن‌های بذر خوار) می‌باشند . این حشرات قادرند از مرحله تشکیل تا رسیدن کامل میوه با تغذیه از میوه پسته, ایجاد خسارت نمایند. تغذیه سنها از میوه‌های تازه تشکیل شده و نابالغ در اوایل فصل سبب سیاه شدن و اضمحلال تمامی میوه شده و از محل تغذیه و فرو رفتن خرطوم سنها شیره گیاهی به صورت قطرات شفافی خارج می‌گردد (شکل 1). در سطح داخلی میوه‌های خسارت دیده شبکه توری مانند سفید رنگ مشاهده می‌گردد (شکل 2). میوه‌های خسارت دیده در مدت کوتاهی سیاه شده و در نهایت بر روی درختان خشکیده و ریزش می‌نمایند. خسارت ایجاد شده در مرحله سخت شدن پوست استخوانی و مغز بندی میوه به صورت لکه‌های نکروز, فرورفته و قهوهای رنگ در روی مغز میوه مشاهده می‌شود. همچنین سنها در این مرحله قادر به انتقال قارچ Nematospora coryli و ایجاد بیماری استیگماتو میکوزیس Stigmatomaycosis نیز می‌باشند. این بیماری در ایران بنام (ما سوی پسته شناخته شده است
شکل 1: خروج شیره گیاهی از محل فرورفتن خرطوم
شکل 2: تشکیل شبکه توری مانند سفید رنگ
سن‌های پنتاتومید پسته ((Stink Bugs:
1- سن‌های سبز با لکه سفید در انتهای سپرچه Brachynema spp:
این جنس دارای دو گونه به نام‌های.B. signatum وB. germari در مناطق پسته کاری ایران می‌باشد (شکل 5). حشرات کامل به رنگ سبز با لکه سفید در انتهای سپرچه و دارای 3 تا 5 نسل در سال می‌باشند. زمستان گذرانی به صورت حشرات کامل در حال دیروز به رنگ قهوهای تا قهوهای کم‌رنگ در مناطق کوهستانی و زیر انواع بوته‌های وحشی نظیر درمنه، قیچ سپری می‌گردد. این حشرات در اواسط فروردین از مکانهای زمستان گذران خارج شده و بر روی میز بان های تازه روئیده به ویژه بوته‌های اسپند تغذیه و سپس به صورت دسته ای تخم ریزی می‌نمایند. در صورت نامساعد شدن شرایط طبیعی (حدوداً از اواخر خرداد)، و خشک شدن و خشبی شدن میزبانهای وحشی و بالا رفتن جمعیت، سنها به سمت باغهای پسته هجوم می‌آورند. این حشرات از اواخر شهریور همزمان با رسیدن کامل میوه پسته و برداشت محصول به تدریج به سمت مناطق زمستان گذران در مناطق کوهستانی مهاجرت می‌نماید.
2- سن یکدست سبز پسته Acrosternum spp..:
از این جنس دو گونه به نام‌های Acrosternum millierei و. A. heegeri در باغهای پسته فعالیت می‌نمایند. حشرات کامل به رنگ سبز و دارای 3 تا 5 نسل در سال می‌باشند. زمستان گذرانی به صورت حشرات کامل در حال دیاپوز به رنگ قرمز آجری یا مسی رنگ در زیر پوستک تنه درختانی نظیر گز، سنجد، پده و غیره در اطراف باغهای پسته سپری می‌گردد. این حشرات در اواسط فروردین از مکانهای زمستان گذران خارج شده و بر روی میزبانهای تازه روئیده به ویژه بوته‌های اسپند در داخل و اطراف باغهای پسته تغذیه و سپس به صورت دسته ای تخم ریزی می‌نمایند. این سنها دارای 3 تا 5 نسل در سال می‌باشند.
3- سایر سن‌های پنتاتومید پسته:
سن قهوهای پسته یا سن بادام کوهی Apodiphos amygdale و سن هایCarpocoris fuscispinus, Carpocoris lunulatus, Carpocoris purpureipennis, Dolycoris baccarum. از دیگر سن‌های پنتاتومید هستند که در باغهای پسته با جمعیت کم فعالیت می‌نمایند.
4- سن قرمز پسته Lygeaus panderus:
سن قرمز پسته از خانواده Lygeaidae یکی دیگر از سن‌های خسارت زا و مهم در باغهای پسته می‌باشد. حشرات کامل به رنگ قرمز و دارای نوارهای سیاه در بین نواحی قرمز بوده و دارای 3 تا 5 نسل در سال می‌باشد. زمستان گذرانی به صورت حشرات کامل در حال دیاپوز در پناهگاههای مختلف نظیر زیر پوستک تنه درختان گز، سنجد، پده، انگور و غیره در اطراف باغهای پسته سپری می‌گردد. حشرات کامل در اوایل اردیبهشت به سمت باغهای پسته هجوم آورده و تا سخت شدن پوست استخوانی قادر به تغذیه از میوه پسته می‌باشند.گونه Lygeaus equestrisi از این خانواده با اندازه کوچک‌تر نسبت به سن قرمز L. panderus نیز با جمعیت نسبتاً کم در باغهای پسته مشاهده می‌شود.
شکل5- سن سبز با لکه سفید در انتهای سپرچه Lygeaus panderus
شکل6- سن یکدست سبز Acrosternum spp
شکل7- سن قرمز پسته Brachynema spp
ج- مبارزه و توصیه‌ها:
1- حمایت از دشمنان طبیعی، به ویژه زنبورهای پارازیتوئید تخم سن‌های پسته Trisolcus sp..& Psix sp.با کاهش تعداد دفعات سمپاشی و عدم سمپاشیهای بی رویه در باغهای پسته.
2- اجتناب از کندن و از بین بردن میزبانهای وحشی این حشرات در مناطق کوهستانی و دشت‌های اطراف باغهای پسته .
3- اجتناب از کندن و از بین بردن علفهای هرز میزبان در داخل و اطراف باغهای پسته در زمانی که سنها به سمت باغهای پسته هجوم آورده‌اند
- مبارزه شیمیائی:
استفاده از سموم شیمیایی به تراکم جمعیت آفت و مرحله رشدی گیاه و میوه پسته بستگی دارد . بطوریکه در مرحله قبل از سخت شدن پوست استخوانی به دلیل حساسیت بالای میوه پسته و تغذیه هر سن از چندین میوه (به علت عدم تشکیل مغز و رشد بسیار کم جنین) برای رفع نیازهای تغذیه‌ای، در این مرحله خسارت سنها شدید تر می‌باشد و با سخت شدن پوست استخوانی و شروع مرحله رشد جنینی و تشکیل مغز میزان خسارت سنها کاهش می‌یابد.
در صورت لزوم برای مبارزه با سن‌های پسته میتوان از حشره کشهای
آندوسولفان (تیودان) به نسبت 2.5 تا 3 در هزار ،
فنیتروتیون ( سومیتیون) 1.5 تا 2 در هزار
فنتیون (لبایسید) 1 تا 1.5 در هزار
استفاده نمود.
پسیل معمولی پسته
مهم‌ترین آفت پسته است که باغداران به آن شیره خشک می‌گویند، زیرا عسلک دفع شده از انتهای بدن پوره‌های این آفت در مقابل هوا خشک شده، تبدیل به دانه‌های مدور شکری مانندی می‌شود که روی برگها و زیر درخت می‌ریزد. زمستان را به صورت حشره کامل می‌گذرانند و اوائل اردیبهشت ماه معمولاً تخم ریزی می‌کند و نوزادهای آن از شیره نباتی تغذیه می‌نماید تا تبدیل به حشره بالغ گردند.
پسیل معمولی پسته آفت کلیدی درختان پسته می‌باشد و با تغذیه از شیره گیاهی درخت باعث افزایش درصد ناخندانی، پوکی و نیم مغز شدن دانه پسته و افزایش اونس محصول می‌شود. در صورت که جمعیت طغیانی باشد باعث ریزش جوانه‌ها و ریزش برگها که گیاه به شدت ضعیف می‌شود و محصول سالهای آتی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
بیولوژی
این آفت دارای 5 نسل در سال می‌باشد و حشرات کامل زمستان گذران پسیل از اوایل فروردین ماه روی درختان مستقر می‌شوند. این حشرات نسب به حشرات کامل تابستانه قدرت پرواز بیشتری داشته، آلودگی گسترده‌تری در باغ‌ها ایجاد می‌کنند. پس از جفت‌گیری به محض باز شدن جوانه‌های خوشه و برگ روی آنها تخمریزی می‌نمایند. تخم‌ها به تعداد 50 تا 60 عدد، به صورت انفرادی یا دسته‌ای و به شکل مختلف مانند نیم دایره، مارپیچ و غیره در سطح برگ و بیشتر نزدیک به رگبرگ‌ها گذاشته می‌شوند.
تخم‌ها معمولاً 5 تا 10 روز بعد تفریخ می‌شوند. پوره‌ها از اوایل اردیبهشت شروع به فعالیت و تغذیه می‌کنند. طول دوره پورگی معمولاً 20 روز بوده و حشرات کامل نسل اول از اواخر دهه دوم اردیبهشت ماه به تعداد زیاد در باغ ظاهر می‌شوند. ارقام مختلف پسته نسبت به آلودگی پسیل پسته حساسیت متفاوت دارند.
به طور کلی هر چه برگ درختان نازک‌تر، لطیف‌تر، پهن‌تر و بزرگتر باشد گرایش بیشتری برای جذب حشرات کامل پسیل و تخمریزی ایجاد می‌کند. رقم اکبری نسبت به سایر ارقام حساس‌تر و رقم اوحدی مقاوم‌تر است.
پوره‌های نسل دوم از اوایل خرداد تا اواخر دهه دوم خرداد فعالیت و تغذیه می‌کنند. تحمل درختان در این زمان نسبت به سایر نسل‌ها در برابر خسارت پوره کمتر است. زیرا رشد رویشی درختان پایان یافته و میوه شروع به مغز رفتن کرده و جوانه‌ها ظاهراً شکل کامل یافته‌اند. در نتیجه خسارت آفت باعث پوکی و ریزش برگ و جوانه می‌شود.
نحوه خسارت
پوره‌های پسیل با فرو بردن خرطوم در سطح برگها از شیره گیاهی تغذیه می‌کنند. مواد پروتئینی شیره گیاهی را جذب نموده و مواد قندی را به صورت شیره دفع می‌نمایند. این مواد قندی در مجاورت هوا خشک شده و به آن شکرک گویند. این مواد چسبنده باعث جذب گرد و خاک شده و شاخه و برگ‌های درختان را بدمنظره می‌نماید.
از دست رفتن شیره گیاهی باعث ضعف عمومی درختان پسته و ریزش برگها، جوانه‌ها، دانه‌ای کوچک و افزایش درصد بوکسی و دهان بستگی میوه می‌شود. خسارت پوره‌های پسیل پسته روی درختان در دو زمان بیشتر از سایر مواقع سال است. یکی در خرداد ماه که باعث ریزش برگها، خوشه‌ها، جوانه‌ها و افزایش میزان بوکسی و دیگری در مردادماه که باعث افزایش مقدار دهان بستگی می‌گردد.
در صورتیکه جمعیت آفت پسیل حالت طغیانی پدیدا کند شدیداً تداخل نسل یافته و نمی‌توان تاریخ مشخص برای مراحل زندگی و نسل‌ها اعلام نمود.
در شرایط معمولی در نیمه اول هر ماه مرحله پورگی و نیمه دوم هر ماه حشرات کامل در باغ‌ها وجود دارند. از نیمه دوم شهریور ماه به تدریج حشرات کامل زمستان گذران در میان جمعیت آفت ظاهر می‌شود. این حشرات در شکاف درختان، زیر پوستکها، لابه‌لای کلوخه‌ها، شکاف دیوارها و ساختمان‌های قدیمی اطراف باغ‌ها زمستان گذرانی می‌کنند. این آفت در سال 5 تا 6 نسل ایجاد می‌کند.
عوامل تشدید کننده جمعیت آفت
1ـ اجرای نوبت اول سمپاشی یا سمپاشی در زمان گلدهی: این سمپاشی علیه آفاتی مانند پروانه چوب خوار پسته، پروانه میوه خوار، شپشکهای پسته، زنجره شیره تر و غیره انجام می‌شود. چنانچه در این سمپاشی از سمومی استفاده شود که روی آفت پسیل تأثیر نداشته باشند باعث افزایش مقاومت و رشد جمعیت پسیل می‌گردد.
2ـ چنانچه در نوبت اول از سمومی استفاده شود که باعث تحریک تخمریزی پسیل و کوتاه‌تر شدن طول دوره یک نسل گردد (مانند سموم تیودیکارب، متاسیستوکس و فنتیون) پسیل طغیان خواهد کرد.
3ـ سمپاشی مکرر و اختلاط سموم با هم که باعث حذف کامل دشمنان طبیعی و افزایش جمعیت آفات پسته می‌شود.
4ـ اگر از سمومی علیه پسیل پسته استفاده شود که تأثیر کافی در میزان تلفات آفت نداشته باشد (مانند زولون) باعث افزایش جمعیت می‌شود.
5ـ چنانچه سمپاشی باغ در زمانی انجام شود که تمام مراحل زندگی آفت اعم از تخم، پوره و حشره کامل دیده می‌شود و همچنین شکرک زیادی در سطح برگها تولید شده باشد تأثیر سم کاهش پیدا می‌کند و بعد از مدتی جمعیت آفت افزایش پیدا می‌کند.
6ـ استفاده زیاد از کودهای شیمایی ازته مخصوصاً اوره و سولفات آمونیوم در ماه‌های گرم سال در سطوح کرتها و همچنین کود شیمیایی کلروپتاسیم شرایط را برای ازدیاد جمعیت فراهم می‌کند.
7ـ استفاده از کود مرغی به تنهایی و به مقدار زیاد نیز باعث افزایش جمعیت پسیل می‌گردد.
8ـ فقیر بودن خاک از نظر مواد غذایی و نامناسب بودن بافت خاک نیز از عوامل افزایش جمعیت است، خاک‌های شنی و خاک‌های رسی و سخت به دلیل عدم جذب و نگهداری رطوبت به اندازه کافی به علت طولانی بودن دوره آبیاری سریع‌تر به آفت آلوده می‌گردند.
9ـ ناهموار بودن سطوح کرتها که باعث می‌شود درختانی که در بلندی قرار دارند به خوبی آبیاری نشده و رطوبت کمتری در اختیار داشته باشند.
10ـ عدم استفاده از کودهای دامی و چاله زنی و شخم عمیق در باغ‌ها به مدت طولانی
11ـ کشت متراکم درختان و رعایت نکردن فواصل مناسب و عملیات هرس
12ـ وجود علفهای هرز زیاد از خردادماه به بعد در باغ
روش‌های کنترلی پسیل پسته
الف‌ـ استفاده از کارت‌های چسبنده زرد رنگ
کارت‌های زرد رنگ مورد استفاده در باغهای پسته از جنس‌های مختلف و عمدتاً از جنس پلی اتیلن و پی وی سی است. اندازه کارت‌ها 20*10 سانتیمتر، به قطر 5/0 تا 1 میلی‌متر و به وزن حدود 15 گرم است. سطح کارت‌ها به وسیله چسب مخصوص که از مواد پولی بوتن‌ها همراه با واکس مخصوص و یا اس تی پی و یا مواد دیگری که حالت چسبندگی خود را 10 تا 15 روز حفظ نمایند آغشته می‌گردد.
حشرات کامل پسیل به طرف رنگ زرد جلب و به تعداد زیاد به سطح کارت‌ها می‌چسبند. شکار انبوه حشرات باید قبل از تخمریزی در سطح برگها انجام شود تا از تولید نسل بعدی آفت جلوگیری به عمل آید. در هر هکتار 100 تا 400 عدد کارت به کار می‌رود. محل نصب کارت در سمت بیرونی تاج و به ارتفاع نصف تاج در جهت‌های مختلف است.
دو نوبت کارت گذاری در سال کافی به نظر می‌رسد. یکی در دهه دوم فروردین ماه که این نوبت آفت زنجره پسته را نیز کنترل می‌کند و دیگری در نیمه دوم تیرماه می‌باشد. پس از پایان دوره کارت گذاری باید کارت‌ها را از روی درختان جمع‌آوری و سطح آنها را در صورت استفاده از چسب مخصوص توسط آب گرم همراه با مقدار کمی الکل اتیلیک و در صورت استفاده از اس تی پی با دستمال آغشته به چند قطره نفت تمیز کرد.
ب‌ـ دشمنان طبیعی
دارای دشمنان طبیعی گوناگونی است که زنبور پارازیتوئید Psyllaephagus pistaciae از خانواده Encyrtidae همزمان با ظهور پوره‌های نسل اول در باغ‌ها ظاهر و به پوره‌های پسیل به خصوص در سنین 4 و 5 حمله نموده و آنها را مومیایی می‌کند.
ج‌ـ عملیات زراعی
1ـ شخم زمستانه و پاشکنی درختان
2ـ کوددهی و چاله زنی
3ـ اصلاح بافت خاک
4ـ آبیاری مناسب
5ـ تغذیه مناسب
6ـ رعایت فاصله کشت و تراکم
7ـ هرس و خشک بری
8ـ مبارزه با علفهای هرز
9ـ کاشت رقم مناسب
10ـ استفاده از سیستم آبیاری تحت فشار
دـ کنترل شیمیایی
امروزه به دلیل بالا رفتن حساسیت‌ها نسبت به سموم خطرناک و باقی‌مانده سموم در محصول , گروهی از سموم رایج در سالهای اخیر ممنوع اعلام شده و از دسترس مصرف کنندگان خارج شده‌اند. در عوض یکسری سموم جایگزین برای سموم ممنوع شده در نظر گرفته شده است که در زیر سموم رایج جهت کنترل پسیل پسته بیان شده است :
1. آمیتراز(میتاک) EC20% و 1.5- 1 در هزار = ممنوع شده
2. ایمیداکلوپراید(کونفیدور) SC35% و 4/. در هزار
3. فلوفنوکسورون(کاسکید) DC5% و 5/. در هزار
4. هگزافلومورون(کنسالت) EC10% و 7/.- 5/. در هزار
5. دارتون EC21.7% و 1.5 در هزار
6. اندوسولفان EC35% و 1.5 در هزار = ممنوع شده
7. استامی پراید(موسپیلان) SP 20% و 250 سی سی در هزار
توصیه شخصی من این است که هگزافلومورون(کنسالت) [اصل آلمانی] و کلرپیریفوس(دورسبان) هر کدام به نسبت 0.5 در هزار با یکدیگر مخلوط شوند و مورد استفاده قرار گیرد.. ولی لازم به ذکر است چند روز قبل از مصرف به صورت آزمایشی در سطح کم مصرف شود.
منبع :پسته خندان
مبارزه شیمیایی، توصیه موسسه تحقیقات پسته
توجه به ارقام پسته برای انجام مبارزه شیمیایی دارای اهمیت می‌باشد. ارقام اکبری، کله قوچی و احمد آقایی نسبت به رقم فندقی دارای حساسیت بیشتری می‌باشند (آستانه خسارت اقتصادی این آفت در رقم فندقی، ۱۵ پوره روی هر برگچه می‌باشد.
در صورت استفاده از سم میتاک (آمیتراز) جهت مبارزه در شرایط فعلی، دز این سم نباید از مقدار توصیه شده 1.5(یک و نیم) در هزار کمتر شود.
از آنجایی که مصرف مداوم و پی در پی یک سم می‌تواند مقاومت آفت را نسبت به آن سم خاص افزایش دهد و به دنبال آن باعث کاهش تأثیر سم روی آفت مورد نظر شود، بنابراین ضرورت دارد از سموم مختلف به تناوب استفاده گردد.
سموم توصیه شده برای مبارزه با آفت پسیل شامل
میتاک (آمیتراز)،
موسپیلان (استامی پراید)، در اوایل بروز پسیل در اواسط و اواخر فصل بهار به میزان نیم در هزار
دارتون (فوزالون+ تفلوبنزورون)،
کونفیدور (ایمیداکلوپراید)، میزان یا دوز مصرف نیم در هزار
انویدور، دوز توصیه شده انویدور 300 تا 400 سی سی در 1000 لیتر آب است.
کنسالت (هگزافلومرون)، دوز مصرف هگزافلومورون نیم لیتر در 1000 لیتر آب توصیه می‌شود.
کالیپسو(تیاکلوپراید)
آکتارا (تیامتوکسام)
کلروپریفوس یا دورسبان برای کنترل پسیل 1/5 در هزار توصیه شده است
می‌باشد.
-۵- زمان سمپاشی علیه آفت پسیل (شیره خشک) با سموم مختلف به استثنای سم کنسالت، به گونهای تنظیم شود که حداکثر جمعیت آفت روی برگ به صورت پوره بوده و از سمپاشی روی حشرات کامل و تخم خودداری نمایید.
۶- با توجه به اینکه اختلاط بعضی از کودها با حشره‌کش‌ها باعث سوختگی برگها می‌شود، بنابراین از اختلاط ترکیبات مس با حشره‌کش‌ها خودداری نموده و ترکیبات کلسیم با احتیاط بیشتری استفاده شود.
مجدداً یادآوری می‌گردد که از سمپاشی در هوای گرم جداً خودداری شود زیرا یکی از دلایل کاهش تأثیر سم، سمپاشی در هوای گرم می‌باشد.
معرفی سمومی که برای پسیل پسته استفاده می شود
معرفی سمومی که برای پسیل پسته استفاده می شود
حشره‌کش، کنه‌کش با اثر تماسی، تنفسی از گروه آمیدین
فرمولاسیون:
میتاک Mitac g/l200 EC
تاریخ ثبت: 5/5/71 ثبت موقت به مدت دو سال ، 18/4/75 تمدید ثبت به مدت 3 سال؛ تمدید 9/12/78 سه سال، تمدید ثبت 29/12/81 سه سال تمدید لغایت 87
ویژگی‌های خاص:
نحوه اثر: روی گیرنده‌های اکتاپامین (octopamine)اثر کرده و سبب فعالیت شدید سیستم عصبی و سایر اندامها می‌شود.یک insectistatic است تاinsecticide .
موارد مصرف در ایران:
پسیل پسته و سفید بالک(عسلک) پنبه، محلول‌پاشی درختان با استفاده از محلول [5/1در هزار (1)]
موارد مصرف در سایر کشورها:
پسیل گلابی، کنه قرمز سیب و کنه زنگار سیب
راهنمای مصرف:
•سمپاشی در آب و هوای خشک بهترین نتیجه را می دهد.
•زمانی که احتمال بارندگی وجود دارد نباید سمپاشی کرد.
•حداکثر دز مصرفی نباید بیش از دو برابر دز توصیه شده باشد.
احتیاط‌های لازم:
•فاصله آخرین سمپاشی تا برداشت محصول حداقل 14 روز
•در کنه‌های قرمز سیب و گلابی سمپاشی باید زمانی صورت گیرد که 80- 60% تخم‌ها تفریخ شده باشند، سمپاشی سه هفته بعد تکرار گردد.
•در پسیل گلابی سمپاشی باید زمانی انجام گیرد که تعداد پوره‌های تفریخ یافته محسوس و یا معنی دار باشد، قبل از اینکه میوه گلابی به عسلک آلوده شود.
•دوره کارنس برای گلابی و سیب دو هفته است.
ملاحظات زیست محیطی:
•میزان سمیت( LD50، LC50 ،EC50): LD50 برای پستانداران1600-600 میلی‌گرم بر کیلوگرم، LD50 برای پرندگان7000-1800 میلی‌گرم بر کیلوگرم، LC50 برای ماهی‌ها 4/2- 74/0 میلی‌گرم بر لیتر، EC50 برای دافنی 035/0 میکروگرم بر لیتر
•برای ماهی‌ها خطرناک است و نباید آبهای سطحی و نهرها به این حشره‌کش آلوده شود.
•باید آفت کش در ظروف مطمئن و دربسته در یک جای ایمن نگهداری شود.
Amitraz
حشره‌کش سیستمیک و نفوذی با فعالیت و تأثیر تماسی و گوارشی از گروه نیکوتینوئید
فرمولاسیون:
1. موسپیلان Mospilan w/w %20 SP
تاریخ ثبت: 22/8/79 برای مینوز سیب، تمدید لغایت پایان 85 ؛ 28/8/80 برای پسیل پسته تمدید لغایت پایان 86 ؛ 28/9/84 برای کنترل کرم سیب ثبت موقت به مدت 3 سال
ویژگی‌های خاص:
نحوه اثر: اختلال در عمل گیرنده‌های عصبی نیکوتینیک استیل کولین که سبب تأثیر در سیناپس‌های سیستم اعصاب مرکزی حشره می گردد .
موارد مصرف در ایران:
مینوز لکه گرد در سیب [5/0 در هزار] ، پسیل در پسته [250- 200 گرم در هزار لیتر آب] و کرم سیب [5/0 در هزار در مناطق کوهستانی برای مبارزه با نسل اول کرم سیب]
راهنمای مصرف:
•5/0 در هزار برای کنترل مینوز سیب ؛ 25/0 – 2/0 در هزار (250- 200 گرم در هزار لیتر آب) برای کنترل پسیل پسته؛ 5/0 در هزار برای کنترل کرم سیب در مناطق کوهستانی برای مبارزه با نسل اول کرم سیب
ملاحظات زیست محیطی:
•میزان سمیت( LD50، LC50 ،EC50): LD50 برای پستانداران217-146میلی‌گرم بر کیلوگرم، LD50 برای پرندگان5000-80 میلی‌گرم بر کیلوگرم، LC50 برای ماهی‌ها1000 میلی‌گرم بر لیتر، LC50 برای دافنی 200 میلی‌گرم بر لیتر
Acetamiprid
حشره‌کش سیستمیک با اثر تماسی گوارشی برای ضدعفونی بذر، خاک و پیت وسم‌پاشی شاخ و برگ از گروه نیکوتینوئیدها
فرمولاسیون:
1. گائوچو Gaucho % 70 WS
2. کنفیدور Confidor w/v %35 SC
تاریخ ثبت: ثبت موقت اولیه 14/10/77 برای ضد عفونی بذر پنبه علیه تریپس تمدید لغایت 86 (1)؛ ثبت موقت اولیه 11/8/83 برای مدت سه سال مبارزه با بیماری‌های ویروسی سیب زمینی(1)؛ ثبت موقت اولیه 2/9/83 برای مدت سه سال مبارزه با ناقلین و کنترل بیماری ویروسی کرکی تاپ چغندر قند (1)؛ ثبت موقت اولیه 26/11/77 علیه پسیل پسته تمدید لغایت 86 (2)؛ ثبت موقت اولیه 24/2/75 علیه شته توتون تمدید لغایت 87 (2)؛ ثبت موقت اولیه 4/4/80 علیه شته جالیز در مزارع پنبه تمدید لغایت 86 (2)؛ ثبت موقت اولیه 18/4/80 علیه پروانه مینوز مرکبات در خزانه تمدید لغایت 86
ویژگی‌های خاص:
نحوه اثر: روی گیرندهای نیکوتینک استیل کولین در سیستم عصبی مرکزی حشره اثر می‌گذارد.
موارد مصرف در ایران:
پسیل در پسته 4/0 در هزار(2)، شته در توتون 25/0 لیتر در هکتار(2) ، پروانه مینوز مرکبات [cc 300 روغن در 100 لیتر آب در دو نوبت سمپاشی به فاصله 10 روز]، تریپس در پنبه به مقدار 5 در هزار برای ضد عفونی بذر پنبه (1)، ناقلین بیماری‌های ویروسی در سیب زمینی با استفاده از روش ضد عفونی بذر به مقدار 5/28 گرم برای یک صد کیلو بذر سیب زمینی (1)، ناقلین بیماری‌های ویروسی در چغندر قند بطریقه ضد عفونی بذر به مقدار 1000 گرم برای یک صد کیلو بذر چغندر قند(1)
موارد مصرف در سایر کشورها:
شته‌ها در بسترهای کشت گیاهان زینتی، خزانه گیاهان زراعی و گیاهان گلدانی، کاهو (ضدعفونی بذر)؛ ویروس زردی چغندر، شته کلم در کلم (Collards) به روش ضدعفونی بذر، کلم پیچ به روش ضدعفونی بذر؛ سفید بالک گلخانه در خزانه‌ها، بسترهای کشت گیاهان زینتی، گیاهان گلدانی؛ کک در چغندر، مگس چغندر در چغندر به روش ضدعفونی بذر؛ شته سیب زمینی و هلو در کلم بروکلی و انواع کلم‌ها به روش ضدعفونی بذر؛ سوسک (Pygmy) در چغندرقند به روش ضدعفونی بذر؛ مگس‌های (Sciarid) خزانه‌های کشت و پرورش گیاهان زراعی و زینتی و گیاهان گلدانی به روش محلول پاشی و ضدعفونی خاک؛ حشرات (Springtail) در چغندرقند (ضدعفونی بذر)؛ حشرات (Symphylids) در چغندرقند (ضدعفونی بذر)؛ تریپس در گیاهان زینتی داوودی؛ سفید بالک توتون در بسترهای کشت و پرورش گیاهان زینتی، خزانه‌های گیاهان زراعی (ضدعفونی خاک، سمپاشی شاخ و برگ)؛ ریشه خوارهای گیاهان زینتی و خزانه‌های کشت و گیاهان گلدانی
راهنمای مصرف:
•بذرهای ضدعفونی شده باید در فصل کشت کاشته شوند.
•بذرها در موقع ضدعفونی باید عاری از علف هرز و آشغال باشند.
•گیاهانی که در خزانه‌های بدون حشره‌کش پرورش می‌یابند باید سمپاشی شوند.
•برای جذب و حرکت حشره‌کش ضروری است رطوبت خاک و شرایط رشدی گیاه مناسب باشد.
•برای به حداقل رساندن مقاومت نباید بیش از یک بار در سال استفاده شود و با حشره کشهای مختلف و یا روش‌های دیگر کنترل استفاده شود.
•گرانول پاشی و محلول دهی در کمپوست‌های مرطوب سبب انتقال سریع آن به تمامی قسمت‌های هوایی گیاه می‌شود.
•به مقدار 5 در هزار برای ضد عفونی بذر پنبه علیه تریپس به مقدار 5/28 گرم برای یکصد کیلو بذر برای مبارزه با ناقلین و کنترل بیماری‌های ویروسی سیب زمینی به روش ضد عفونی بذر به مقدار 1000 گرم برای یکصد کیلو بذر چغندر قند به کار می‌رود (1).
احتیاط‌های لازم:
•حداکثر دفعات تیمار بذر یک بار برای هر بسته بذر، اواسط فصل رشد یک بار در سال می‌باشد.
•حشره‌کش نباید در کمپوستی که قبلاً با این حشره‌کش تیمار شده اند استفاده شود.
•برای کاربرد ایمیداکلوپراید در بسترهای کشت (پیت) باید از فرمولاسیون خاص و دستگاه مناسب واتوماتیک استفاده کرد.
•این حشره‌کش نباید روی محصولاتی که انسان و حیوانات مصرف می‌کنند استفاده شود، کمپوست‌های تیمار شده نباید مجدداً برای کشت محصولات فوق استفاده شود.
•بذوریا غده های ضدعفونی شده نباید در تغذیه انسان استفاده شود.
•آخرین نوبت سمپاشی برای چغندرقند قبل از بذر افشانی و برای کلم قبل از کاشت می‌باشد.
•بذر چغندرقند را با استفاده از دستگاه ضدعفونی بذر با حشره‌کش(1) پوشانیده شود.
•فاصله آخرین سمپاشی تا برداشت محصول حداقل 21-15 روز
ملاحظات زیست محیطی:
•میزان سمیت( LD50، LC50 ،EC50): LD50 برای پستانداران 450-150 میلی‌گرم بر کیلوگرم، LD50 برای پرندگان52-31 میلی‌گرم بر کیلوگرم، LC50 برای ماهی‌ها 237- 211 میلی‌گرم بر لیتر، EC50 برای دافنی 85 میلی‌گرم بر لیتر
•برای زنبورها خیلی خطرناک می‌باشد، در موقع گلدهی زمانی که زنبورها فعال هستند نباید استفاده شود.
•در موقع ضدعفونی کمپوست و بستر کشت از آلودگی محیط زیست باید جلوگیری کرد.
•ضدعفونی بذر برای حیات وحش خیلی خطرناک است.
Imidacloprid
کنه‌کش تماسی از گروه تترونیک اسید
فرمولاسیون:
اینویدور (Envidor) w/v %24 SC
تاریخ ثبت: 22/1/84 برای مدت سه سال موقت علیه کنه قرمز اروپایی کنه تارتن دو نقطه ای ،کنه زنگار مرکبات ودر تاریخ 4/2/85 ثبت موقت به مدت 3 سال بر علیه کنه قرمز مرکبات ، 17/2/86 ثبت موقت به مدت سه سال برای پسیل پسته
ویژگی‌های خاص:
نحوه اثر: غیر سیستمیک و تماسی که سبب اختلال دررشدونمو کنه‌ها شده و از سنتز چربی‌ها ممانعت می کند.
موارد مصرف در ایران:
کنه قرمز اروپایی و کنه تارتن دونقطه ای [6/0 – 5/0 درهزار] ، کنه زنگار در مرکبات [ 27/0 در هزار اگر جمعیت شکارگر بالا باشد دز 18/0 در هزار]، کنه قرمز در مرکبات [3/0 – 2/0 در هزار بسته به جمعیت کنه و به تناوب با سایر کنه‌کش‌ها]، پسیل در پسته [400 – 300 میلی لیتر در هکتار بسته به تراکم آفت]
راهنمای مصرف:
•فاصله آخرین سمپاشی تا برداشت محصول حداکثر 14 روز
•بی اثر بر روی کفشدوزک، جزئی مضر برای کنه‌های مفید تحت شرایط مزرعه
• نیمه عمر در خاک 5/5 - 5/0 روز
ملاحظات زیست محیطی:
•میزان سمیت( LD50، LC50 ،EC50): LD50 برای پستانداران 2500 میلی‌گرم بر کیلوگرم،LD50 برای پرندگان 2000 میلی‌گرم بر کیلوگرم، LC50 برای ماهی‌ها 68 میلی‌گرم بر لیتر، EC50 برای دافنی 100 میلی‌گرم بر لیتر
Spirodiclofen
کنسالت(هگزافلومرون)
حشره‌کش نفوذی و گوارشی از گروه بنزوئیل اوره(IGR)
فرمولاسیون:
کنسالت Consult w/v %10 EC
تاریخ ثبت: پسته و مرکبات : 17/7/74 به مدت 3 سال ، 26/11/77 تمدید 3 سال و تمدید ثبت لغایت 86 ویژگی‌های خاص:
نحوه اثر: از سنتز کیتین جلوگیری می کند.
موارد مصرف در ایران:
پسیل در پسته 5/0 تا 7/0در هزار(1)، پروانه مینوز مرکبات در خزانه درختان جوان [cc 25 کنسالت + cc 300 روغن در 100 لیتر آب]
موارد مصرف در سایر کشورها:
موریانه ها به صورت طعمه مسموم
راهنمای مصرف:
•در پسته : به مقدار 7/0 – 5/0 در هزار در مرکبات : cc 25 کنسالت + cc 300 روغن در 100 لیتر در آب در دو نوبت سمپاشی به فاصله 10 روز استفاده می شود.
•روی حشرات نابالغ مانند لاروها وپوره های سنین اولیه بیشتر موثر است.
•روی حشرات بالغ اثری ندارد
•درصورت استفاده مداوم از آن به صورت طعمه مسموم برای کنترل موریانه، بعد از 10-8 ماه کلنی موریانه ازبین می رود.
ملاحظات زیست محیطی:
•میزان سمیت( LD50، LC50 ،EC50): LD50 برای پستانداران5000 میلی‌گرم بر کیلوگرم، LD50 برای پرندگان5200-2000 میلی‌گرم بر کیلوگرم، LC50 برای ماهی‌ها500-100 میلی‌گرم بر لیتر، LC50 برای دافنی 0001/0 میلی‌گرم بر لیتر
Hexaflumuron
حشره‌کش تماسی و گوارشی با خواص سیستمیک از گروه نیکوتینوئید
فرمولاسیون:
کالیپسو Calypso g/l 80 SC
تاریخ ثبت: 7/10/83 ثبت موقت به مدت 3 سال برای کنترل بمیزیا در مزارع پنبه، 12/10/84 ثبت موقت به مدت سه سال برای کنترل سوسک برگ‌خوار سیب زمینی، 28/9/84 ثبت موقت به مدت 3 سال برای کنترل کرم سیب، 17/2/86 ثبت موقت به مدت سه سال برای کنترل پسیل پسته
ویژگی‌های خاص:
نحوه اثر: روی گیرنده های نیکوتینیک استیل کولین در سیستم عصاب مرکزی اثر می گذارد.
موارد مصرف در ایران:
سفید بالک در مزارع پنبه [250 – 200 میلی لیتر د رهکتار بسته به تراکم آفت]، سوسک برگ‌خوار در سیب زمینی [150- 100 میلی لیتر در هکتار]، کرم سیب [3/0 در هزار]، پسیل پسته [400 – 300 میلی لیتر در هکتار با توجه به خطرات روی حشرات مفید فقط در مبارزه با نسل اول به صورت کنترل حشره و درتناوب با دیگر حشره‌کش‌ها در شرایط خاص]
موارد مصرف در سایر کشورها:
شته در باغ سیب
راهنمای مصرف:
•با مشاهده اولین علائم شته در یک برنامه سمپاشی قبل از شکوفه دهی میتوان بهترین نتیجه را گرفت.
•برای کاهش رشد مقاومت میتوان از حشره‌کش‌های جایگزین با نحوه اثر متفاوت در برنامه سمپاشی استفاده کرد.
•در درختان بزرگتر وبا پوشش‌های گیاهی متراکم باید حجم محلول سمپاشی را افزایش داد.
•حداکثر دفعات سمپاشی 2 نوبت در سال است.
•دوره کارنس برای سیب 14 روز، برای سبزیجات 3 روز می‌باشد.
ملاحظات زیست محیطی:
•میزان سمیت( LD50، LC50 ،EC50): LD50 برای پستانداران836 میلی‌گرم بر کیلوگرم، LD50 برای پرندگان 2716-49 میلی‌گرم بر کیلوگرم، LC50 برای ماهی‌ها 2/25 میلی‌گرم بر لیتر، EC50 برای دافنی 1/85 میلی‌گرم بر لیتر
•برای ماهی‌ها و دیگر موجودات آبزی خطرناک است نباید آبهای سطحی و نهرها را با این حشره‌کش آلوده کرد.
•در زمان استفاده از دستگاه‌های سمپاش با کمک جریان هوا، تا محدوده 30 متری خطر آلودگی‌های زیست محیطی ارزیابی شود.
•برای حشرات مفید و دیگر بندپایان خطر دارد.
Thiacloprid
حشره‌کش سیستمیک، با اثر تماسی و گوارشی سریع از گروه نیکوتینوئید
فرمولاسیون:
1. کرویزر Cruiser %35 FS
2. آکتارا Actara % 25 WG
تاریخ ثبت: چغندر قند 2/9/83 (ثبت موقت به مدت 3 سال) تمدید لغایت 86، سیب زمینی 11/8/83 (ثبت موقت به مدت 3 سال) تمدید لغایت 86، ذرت 23/3/85 (ثبت موقت به مدت 3 سال) (1) ؛ پسته 8/3/83 (ثبت موقت به مدت 3 سال) تمدید لغایت 86 (2)
ویژگی‌های خاص:
نحوه اثر: حشره‌کش عصبی با تاثیر روی گیرندهای نیکوتینی استیل کولین در سیستم عصبی حشرات
موارد مصرف در ایران:
ناقلین بیماری ویروسی کرلی تاپ در چغندر قند ، سیب زمینی ، ذرت [ضد عفونی بذر به میزان 20 میلی لیتر برای یک صد کیلو بذر سیب زمینی – 1000 گرم برای یکصد کیلو بذر چغندر]؛ پسیل در پسته [ 300 گرم در هزار لیتر ( 3/0 در هزار ) فقط یک نوبت در سال]
راهنمای مصرف:
•آکتارا دارای اثرات سوء بر روی دشمنان طبیعی می‌باشد. از سمپاشی درختان در مرحله گل دهی خودداری شود.
•کاربرد آن فقط یک نوبت در سال بطور منطقی و در تناوب با سایر سمومی که اثرات جانبی کمتری را داشته و در زمانی که (مرحله مقاوم) کمترین تلفات را بر روی دشمنان طبیعی ایجاد نماید صورت گیرد.
ملاحظات زیست محیطی:
•میزان سمیت( LD50، LC50 ،EC50): LD50 برای پستانداران1563 میلی‌گرم بر کیلوگرم، LD50 برای پرندگان 1552-576 میلی‌گرم بر کیلوگرم، LC50 برای ماهی‌ها 100 میلی‌گرم بر لیتر، EC50 برای دافنی 100 میلی‌گرم بر لیتر
Thiamethoxam
حشره‌کش و کنه‌کش تماسی و گوارشی با خاصیت تدخینی از گروه فسفره آلی
فرمولاسیون:
1. دورسبان Dursban % 8/40 EC
2. امپایر Empire %20 MG
3. نگزالوت Negzalot % 6 (نوار) Band
4. گرانول % 5 G
تاریخ ثبت: 19/7/55 ، 14/9/55 ، 20/12/75 تمدید ثبت 3 سال (2) ، 11/10/74 ثبت 3 سال (3) ، 28/7/76 تمدید تا 29/12/79 (4)
ویژگی‌های خاص:
نحوه اثر: حشره‌کش عصبی با خاصیت تدخینی( مهار کننده آنزیم کلین استراز)
موارد مصرف در ایران:
سپردار مرکبات و شپشکهای درختان میوه سردسیری 1 تا 5/1 در هزار(1) و مرکبات 5/1 تا 2 در هزار(1) ؛ مینوز برگ سویا 2 تا 5/2 لیتر در هکتار (1) ، آگروتیس چغندرقند 20 تا 25 کیلوگرم (4)(1) ، فرمولاسیون (2) جهت مصارف خانگی، فرمولاسیون (3) نوار بیدکش، فرمولاسیون (3) در مسیر حرکت و محل اجتماع حشرات خانگی (فعلاً سوسک‌ها)
موارد مصرف در سایر کشورها:
سوسک آمبرزیا (Ambrosia) در cutlog ؛ شته‌ها در درخت سیب، گلابی، تمشک، توت، توت فرنگی، انواع کلم‌ها، گندم بهاره و زمستانه، جو بهاره و زمستانه؛ سرخرطومی جوانه خوار سیب؛ آفات مکنده سیب، مگس لوبیا؛ سوسک سیاه صورتی (Black pin beetle) نهال‌های جنگلی؛ مگس ریشه در کلم، گل کلم، سوسکهای کپسیده (Capsids)؛ برگ‌خوارهای Caterpillars در سیب، انواع کلم‌ها، گلابی، به؛ کرم میوه در سیب، گلابی، به؛ طوقه برها در انواع کلم‌ها، هویج، سیب زمینی، پیاز، شته‌ها در هسته دارها (Plum)؛ سوسک پوستخوار نارون ؛ مگس میوه در چمن‌ها، گندم، جو؛ کنه قرمز در سیب، گلابی، هسته دارها، توت فرنگی؛ زنبورهای (Sawfly) در سیب؛ مگس‌های سیارید (Sciarid) در گیاهان زینتی؛ سرخرطومی توت فرنگی؛ آفات مکنده سیب و گلابی؛ تریپس در غلات گندم، جو، چاودار؛ پروانه تورتریکس Tortrix در سیب و گلابی، هسته دارها؛ سرخرطومی (Vine) در کاج، گیاهان زینتی؛ پشه گندم (Wheat blossom midge) در گندم و جو زمستانه؛ سفید بالک‌ها در انواع کلم‌ها، شب پره زمستانه در سیب، گلابی، هسته دارها؛ شته خونی (Woolly) در سیب و گلابی؛ مگس زرد در گندم و جو زمستانه
راهنمای مصرف:
•برای ضدعفونی کلم‌های نشایی ممکن است استفاده شود.
•فعالیت یا تأثیر آن در خاک در دمای کمتر از 5 درجه و خاک‌های دارای مواد آلی کاهش می‌یابد.
•در کنترل مگس های سیارید گیاهان زینتی پیشنهاد می گردد گلدآن‌های تیمار نشده نباید با گلدآن‌های تیمار شده در یک جا نگهداری شود.
•درصورت بوجود آمدن آفات مکنده مقاوم به کلرپیروفوس کنترل آن رضایت بخش نخواهد بود.
•اگر درجه حرارت پایین باشد کارایی آن علیه مگس‌ها در گرامینه‌ها کاهش می‌یابد.
•حداکثر دفعات سمپاشی و زمان سمپاشی در محصولات و آفات مختلف، متفاوت می‌باشد. (به برچسب رجوع شود)
•حداکثر دز سمپاشی در محصول هویج نباید از سه برابر (در خاک‌های معدنی) و چهار برابر (در خاک‌های آلی) دز توصیه شده تجاوز کند.
•نباید سیب زمینی را در استرس‌های خشکی سمپاشی نمود، واریته‌های مختلف حساسیت‌های متفاوتی دارند.
•نباید چغندرقند را تحت شرایط استرس و یا چهار روز بعد از سمپاشی با علف‌کش با این حشره‌کش سمپاشی نمود.
•این حشره‌کش نباید به محیط کشت‌های هیدروپونیک(Media) محصولات غذایی اضافه شود.
•علوفه‌های سمپاشی شده برای مدت 14 روز نباید چرانده شوند.
•آخرین سمپاشی در محصولات خانواده کلم چهار روز بعد از انتقال نشاء می‌باشد، اواخر تیر برای چغندرقند، برای محصولات مختلف متغیر می‌باشد (رجوع به برچسب)
•دوره کارنس 7 روز تا 6 هفته بسته به محصول متفاوت است.
•در زمان انتقال قلمه‌های ریشه دار گیاهان زینتی، بسترهای جدید کشت با حشره‌کش فوق تیمار شود (علیه سرخرطومی ریشه)
•ضدعفونی بسترهای کاشت گلدآن‌ها قبل از کشت گیاهان زینتی علیه مگس سیاریدضروری است
احتیاط‌های لازم:
•در کاهو یک بار سمپاشی هنگامی که بوته بطور کامل رشد کرده است براساس توصیه متخصصین ذیربط انجام می گیرد.
•در سیب سمپاشی قبل از شکوفه دهی تا زمان گلدهی و بعد از ریزش گلبرگ‌ها توصیه می‌شود.
•قبل از استفاده آن در گیاهان زینتی و قلمه‌های تکثیر در سطح وسیع بهتر است در سطح کوچکی تست شود.
ملاحظات زیست محیطی:
•میزان سمیت( LD50، LC50 ،EC50): LD50 برای پستانداران2000-135 میلی‌گرم بر کیلوگرم، LD50 برای پرندگان490-32میلی‌گرم بر کیلوگرم، LC50 برای ماهی‌ها54-002/0 میلی‌گرم بر لیتر، LC50 برای دافنی 7/1 میکروگرم بر لیتر
•اشتعال زا
•خطرناک برای محیط زیست
•برای موجودات آبزی خیلی خطرناک است ممکن است در طولانی مدت برای موجودات آبزی اثر سوء داشته باشد.
•برای زنبور عسل خیلی خطرناک است، زمانی که محصولات یا علفهای هرز گل می دهند نباید سمپاشی نمود.
•برای ماهی فوق‌العاده خطرناک است، نباید آبهای سطحی به این حشره‌کش آلوده شود.
•چارپایان حداقل 14 روز باید از چرای سطح سمپاشی شده دور نگه داشته شوند
مدیریت بهاره باغهای پسته
مدیریت بهاره باغهای پسته
مبارزه با آفات هرسال باغداران به دفعات مجبور به مبارزه شیمیایی و غیرشیمیایی با انواع آفات می‌شوند. فصل بهار زمان سبزشدن درختان پسته و گلدهی آنهاست. با شروع سبزشدن درختان پسته، از اواسط اسفندماه فعالیت آفات نیز آغاز می‌شود. با توجه به حضور همزمان چند آفت در باغ، بویژه در اوایل فصل بهار و مناسب‌بودن زمان مبارزه شیمیایی علیه‌آفات عمده پسته در این فصل، اول باید دانست کدام آفات اصلی و مهم هستند و کدام را باید در درجه دوم و سوم اهمیت قرار داد، تا برای کاهش تعداد دفعات سمپاشی و در صورت امکان، مبارزة همزمان با برخی آفات خسارتزا، «روش مبارزه» و هم «ترکیب مناسب سم» را انتخاب کرد. در صورت لزوم باید از مخلوط‌کردن 2حشره‌کش (و یا یک حشره‌کش و یک قارچ‌کش)، که اختلاط آنها مجاز باشد، برای کنترل همزمان دو یا سه آفت استفاده شود.
پروانه چوبخوار پسته (کرمانیا) با توجه به دوره خروج لاروهای زمستانگذرانِ این آفت، از اوایل اسفندماه و تشکیل پیله‌های شفیرگی بر روی سرشاخه‌ها (در شرایط آب و هوایی استان کرمان)، و اوج ظهور و تشکیل شفیره‌ها در دهه سوم اسفندماه، در صورت زیادبودن جمعیت این آفت در باغ میتوان با توصیه کارشناسان محلی از حدود 20 اسفند تا 5 فروردین ماه با آنها مبارزه کرد.
پسیل معمولی پسته ( شیره خشک)حشرات کامل پسیل‌های زمستانگذران، از اواسط اسفندماه در باغهای پسته ظاهر می‌شوند، و با تغذیه از جوانه‌های در حال سبزشدن پسته، بر روی آنها تخمریزی می‌کنند. با توجه به پائین‌بودن جمعیت نسل اول پسیل، بویژه در طی ماه‌های فروردین و اردیبهشت، نیازی به مبارزه اختصاصی علیه این آفات نیست و اگر سموم مناسب برای مبارزه با سایرآفات پسته بکار رود، تلفات کافی بر روی جمعیت این آفت نیز خواهد گذاشت. مبارزه اختصاصی علیه پسیل معمولی با توجه به جمعیت و حساسیت ارقام پسته، تقریباً از اواخر اردیبهشت و اوایل خردادماه ضروری است.
شپشک های پسته شپشک واوی، یا شپشک سرشاخه و برگ پسته: دارای 2 نسل در سال است ولی فقط در نسل اول میتوان علیه پوره‌های سن یک آن مبارزه کرد. مناسبترین زمان مبارزه، اواخر فروردین واوایل اردیبهشت ( در شرایط آب و هوایی استان کرمان) و همزمان با خروج 70 درصد پوره‌های سن یک می‌باشد.
شپشک تنه‌ای(کنده‌ای) پسته: این آفت دارای یک نسل در سال است و تقریباً همزمان با خروج پوره‌های سن‌یک شپشک واوی، پوره‌های سن یک این آفت نیز خارج می‌شوند. (اختلاف زمانی خروج پوره‌ها 3 تا 4 روز است) مناسبترین زمان مبارزه، اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت، همزمان با خروج 70 درصد پوره‌های سن یک است. در صورت بالابودن جمعیت هریک از این شپشک‌ها و خسارت شدیدی که وارد می‌کنند، میتوان حدود 2 هفته بعد از سمپاشی نوبت اول، مجدداً سمپاشی را تکرار کرد.
زنجره پسته( شیره تر)در سالهای گذشته جمعیت این آفت در باغهای پسته خیلی زیاد بود،اما با سمپاشیهای سالهای اخیر جمعیت آن کاهش یافته است. بهترین زمان سمپاشی، هنگام ظهور پوره‌های آفت است.
سنک های پسته این آفات در چندسال اخیر در اکثر باغهای پسته کشور مشاهده شده است. در اوایل فصل بهار و از مرحله تشکیل میوه تا شروع سخت‌شدن پوست استخوانی میوه پسته، با تغذیه از میوه‌های نابالغ و حساس، خسارت شدید وارد می‌کنند. در گذشته باغداران از سم «آندوسولفان» برای مبارزه با این آفت استفاده می‌کردند، با حذف این سم از لیست سموم مجاز کشور، لازم است از سموم مناسب موجود در بازار با نظر کارشناسان محلی استفاده شود.
سرخرطومی پسته حشرات کامل این آفت که مرحله مهم و خسارتزای آن محسوب می‌شوند و از جوانه‌های رویشی و زایشی در حال بازشدن، به شدت شدیداً تغذیه می‌کنند، از اواخر اسفند و اوایل فروردین بصورت حشرات کامل خاکستری رنگ در باغهای پسته مشاهده می‌شوند، که لازم است در این زمان با سموم مناسب با آنها مبارزه شود.
سوسک سرشاخه خوار پسته به این حشره در استان کرمان "سوسکو" نیز می‌گویند. حشرات کامل آفت از اواخر اسفندماه از چوب‌های خشک که در آنها بصورت لارو، زمستانگذرانی می‌کنند خارج شده و به سمت درختان پسته پرواز می‌کنند. اوج خروج حشرات کامل و ظهور آنها بر روی درختان پسته، اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت ماه است. حشرات بالغ به شاخه‌های جوان که همان سال رشد کرده‌اند، حمله می‌کنند، جوانه‌ها را می‌خورند واز محل جوانه‌ها دالان‌هایی به طول 3تا5 سانتیمتر حفر می‌کنند. با توجه به زیست‌شناسی این آفت و زمستانگذرانی آن بصورت لارو در داخل شاخه‌های خشکیده، مبارزه غیرشیمیایی با آن بسیار ساده و اقتصادی است و اگر بطورکامل انجام گیرد به هیچ‌وجه نیاز به مبارزه شیمیایی علیه آن نخواهد بود.
روش مبارزه:
- جمع‌آوری چوب‌ها و شاخه‌های خشک‌شده و شاخه‌های تازه هرس شده و سوزاندن کامل آنها؛ اجتناب ازانبارکردن چوب‌ها و شاخه‌های پسته برای مصارف سوختی در مناطق و انبارهای نزدیک به باغهای پسته.
- تله‌گذاری با چوب‌های نیمه‌خشکیده و یا تازه هرس شده در ناحیه یقه درختان و یا قراردادن دسته‌های چوب در زیردرختان به فواصل 100 متر از هم، و سپس، جمع‌آوری و سوزاندن آنها و جایگزینی دسته‌های چوب جدید بجای آنها بصورت ماهیانه از اواسط‌مهر تا اواسط اسفندماه.
مدیریت تغذیه باغ پسته در فصل بهارآغاز فصل بهار همزمان است با شروع رشد درخت پسته، اولین اقدام تغذیه‌ای در این مرحله‌دادن کودهای ازت بصورت سرک است. اولین قسط ازت از اواخر اسفندماه تا اواخر فروردین توصیه می‌شود. البته در صورت امکان دادن قسط اول ازت در نیمه دوم فروردین ماه بهتر از نیمه اول فروردین است. مقدارکود توصیه شده در این مرحله 200 کیلوگرم در هکتار سولفات آمونیوم، یا 175تا 150 کیلوگرم در هکتار اوره برای آبهای شیرین است.
در باغهایی که عارضه لکه‌پوست‌استخوانی سالهای گذشته در آنها مشاهده شده، محلول‌پاشی کلات کلسیم با غلظت500 تا 750 سی‌سی در هزارلیترآب دردهه سوم فروردین برای رفع و کاهش خسارت عارضه مؤثر است. بهترین زمان برای شروع محلول‌پاشی‌های تغذیه‌ای، اول اردیبهشت ماه است. در این زمان سطح برگ به اندازه کافی بزرگ شده و نفوذپذیری آن نسبتاً سریع و مناسب است. برای محلول‌پاشی سعی نمایید از کودهایی استفاده کنید که ترکیب دو یا سه نمونه از آنها، تمام نیاز درخت به عناصر ماکرو و میکرو را پوشش می‌دهد.
برای کسب نتیجة بهتر لازم است محلول‌پاشی اول با فاصله زمانی دو تا سه هفته تکرار شود. در خردادماه و قبل از مغزرفتن، دادن نوبت دوم کودهای ازت به میزان 175 کیلوگرم در هکتار، سولفات آمونیوم، و یا 150 کیلوگرم اوره برای اراضی شیرین توصیه می‌شود. قبل از مغز رفتن، محلول‌پاشی با کلات پتاسیم و اوره برای جلوگیری از عارضه سوختگی و پوکی مؤثر است.
انواع پسته
انواع پسته
- پسته اوحدی
- پسته اکبری
- پسته کله قوچی
- پسته احمد آقایی
- پسته بادامی راور
- پسته خنجری دامغان
- پسته فندقی غفوری
- پسته سیف الدینی
- پسته بادامی نیش کلاغی
- پسته بادامی زودرس
- پسته سبز پسته نوق
- پسته غلامرضایی
- پسته بادامی زرند
- پسته رضایی زودرس
- پسته هراتی
- پسته موسی‌آبادی
- پسته حسنی
- پسته سیریزی
- پسته پوست پیازی
- پسته پاکزادی
- پسته حاج عبداللهی
- پسته دانشمندی
- پسته کوهی